Μισθοί έως 800 ευρώ για έναν στους 2 μισθωτούς

Ένας στους δύο μισθωτούς, ή 849.896 μισθωτοί από τους συνολικά 1.702.524 που απασχολούνται στις 233.151 επιχειρήσεις, πληρώνονταν στο τέλος του 2016 με μισθό που δεν ξεπερνά τα 800 ευρώ. Μισθό που 4 χρόνια πριν, ήτοι το 2012, λάμβαναν μόνο όσοι αμείβονταν ως ανειδίκευτοι εργάτες. Πλέον, με τον κατώτατο μισθό που έχει πέσει στα 586 ευρώ, αμείβονται 176.256 εργαζόμενοι.

Τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, όπως αυτά προκύπτουν από τις ετήσιες καταστάσεις προσωπικού που υποχρεούνται να υποβάλλουν κάθε έτος, στο σύστημα Εργάνη, όλοι οι εργοδότες, κάθε άλλο παρά καθησυχαστικά είναι. Παρά την αύξηση των θέσεων εργασίας κατά 82.679 μέσα σε ένα χρόνο, δύο στις τέσσερις νέες θέσεις αφορούν εργαζόμενους που προσλαμβάνονται με μισθούς κάτω των 600 ευρώ. Μάλιστα, ο ένας από τους δύο, δηλαδή το 25% των νέων εργαζόμενων, αναγκάζεται να υπογράψει πρόσληψη με ευέλικτες μορφές εργασίας και μισθό κάτω των 500 ευρώ μεικτά. Τα στοιχεία αφορούν το 2016.

Αναλυτικά, οι επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζόμενους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου και κατέθεσαν τους σχετικούς πίνακες στο υπουργείο, ανέρχονταν στο τέλος του προηγούμενου έτους σε 233.151 από 222.281 που είχαν καταθέσει αντίστοιχους πίνακες το 2015 (αύξηση κατά 10.870 επιχειρήσεις ή 4,89%).

Ο αριθμός των εργαζόμενων που απασχολούνται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε αυτές ανέρχεται σε 1.702.524, αυξημένος κατά 82.679 νέους εργαζόμενους σε σχέση με το 2015 (1.619.845) ή κατά 5,1%. Να σημειωθεί εδώ ότι η μεγάλη διαφορά που παρατηρείται σε σχέση με τις ροές απασχόλησης που κατέγραψε το σύστημα Εργάνη κατά το 2016 (+136.260 νέες θέσεις εργασίας) είναι γιατί τα στοιχεία των ροών απασχόλησης αποτυπώνουν τις προσλήψεις - αποχωρήσεις και το αρνητικό ή θετικό ισοζύγιο απασχόλησης κατά τη συγκεκριμένη στιγμή, και όχι την πραγματική εικόνα της αγοράς. Όπως παραπλανητική είναι και η εικόνα αύξησης κατά 9,34% που παρουσιάζει, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, ο μέσος όρος των μικτών μηνιαίων αποδοχών. Και αυτό γιατί, το +9,34% αντιστοιχεί στην αύξηση της μισθολογικής δαπάνης, με δεδομένη την αύξηση της απασχόλησης και όχι των μέσων αποδοχών των εργαζόμενων.

Με δεδομένο ότι το 2016, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, ο μέσος μισθός ανήλθε σε 1.060 ευρώ έναντι 1.019 ευρώ το 2015, η μέση αύξηση των αποδοχών δεν ξεπερνά το 4%.

Μάλιστα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το στοιχείο της τεράστιας μισθολογικής απόστασης που χωρίζει τους μισθωτούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ ο μέσος μισθός ανέρχεται σε 1.060 ευρώ, 849.896 εργαζόμενοι, ήτοι σχεδόν οι μισοί, λαμβάνουν μισθούς έως 800 ευρώ μεικτά, που αντιστοιχεί στον κατώτατο μισθό που ίσχυε το 2012, πριν από τη μείωσή του στα 586 ευρώ με νομοθετική διάταξη.

Το 2016, η μερική απασχόληση αυξήθηκε κατά 19.019 άτομα, με αποτέλεσμα, συνολικά, το 22,48% των μισθωτών (382.729 άτομα) να εργάζονται -ή να δηλώνεται πως εργάζονται- με ευέλικτες σχέσεις εργασίας και να λαμβάνουν έως 500 ευρώ μεικτά.

Τα στοιχεία δείχνουν επίσης τη σημαντική συγκέντρωση του εργατικού δυναμικού σε πολύ λίγες, μεγάλες επιχειρήσεις. Αναλυτικά, το 44% των εργαζόμενων, ήτοι 781.745 άτομα, απασχολούνται στο 1,6%  των επιχειρήσεων (3.790 σε σύνολο 233.151). Συγκεκριμένα οι επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζόμενους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου για το έτος 2016 ανέρχονται σε 233.151, ενώ με τα παραρτήματά τους, σε διαφορετικές περιοχές από την έδρα τους, ανέρχονται σε 275.044. Αντίστοιχα για το 2015 οι επιχειρήσεις που απασχολούσαν εργαζόμενους ανέρχονταν σε 222.281, ενώ με τα παραρτήματά τους ανέρχονταν σε 261.623.

Το 88,79% των επιχειρήσεων (207.030) έχουν από 1-10 εργαζόμενους. Το 73,76% των επιχειρήσεων, ήτοι 171.977 επιχειρήσεις, απασχολούν από 1-4 εργαζόμενους η καθεμία και συνολικά το 17,129% του συνόλου των εργαζόμενων.

Υπάρχουν και 68.560 εργαζόμενοι, οι οποίοι απασχολούνται σε περισσότερες από μία επιχειρήσεις.
Από τις 233.153 επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζόμενους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, οι 132.459 είναι ατομικές επιχειρήσεις και ακολουθούν 35.673 Ομόρρυθμες εταιρίες (ΟΕ) και 20.648 Ανώνυμες εταιρίες (ΑΕ), ενώ υπάρχουν και 6.225 Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες που αναμένεται να αυξηθούν, λόγω των αλλαγών στη φορολογία και τις εισφορές.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, τα στοιχεία αποτυπώνουν μία θετική δυναμική για το
2017, για πρώτη φορά μετά την έναρξη της κρίσης, και δημιουργούν βάσιμες ελπίδες για περαιτέρω βελτίωση.

Ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας, οι περισσότερες επιχειρήσεις (41.967 ή 18%) εντοπίστηκαν στο λιανικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών. Ακολουθούν οι δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης (30.601 ή 13,12%) και το χονδρικό εμπόριο (24.260 ή 10,41%). Αντίστοιχα οι περισσότεροι εργαζόμενοι βρίσκονται στο λιανικό εμπόριο (235.766 ή 13,53%) και έπονται η εστίαση (187.519 ή 10,76%) και το χονδρικό εμπόριο (177.752 ή 10,20%).

Επίσης, το 68,28% των εργαζόμενων ή 1.162.527 άτομα εργάζονται περισσότερες από 35 ώρες την εβδομάδα.

Ανά ηλικία, οι περισσότεροι εργαζόμενοι (819.646 ή 48,14%) είναι από 30-44 ετών.

Σε επίπεδο περιφέρειας, οι περισσότερες επιχειρήσεις (108.371) καταγράφηκαν στην Αττική και ακολουθούν η Κεντρική Μακεδονία (45.273) και η Κρήτη (18.632).

Αντίστοιχα, σε επίπεδο εργαζομένων, η συντριπτική τους πλειονότητα (50,01% ή 853.858) προέρχονται από την Αττική.

Και αύξηση της εγγεγραμμένης ανεργίας

Εν τω μεταξύ, στο τέλος του 2016, οι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ άνεργοι ανήλθαν σε 1.072.652, αριθμός αυξημένος κατά 24.991 ανέργους συγκριτικά με τους 1.047.661 που ήταν ένα χρόνο νωρίτερα, τον Δεκέμβριο του 2015. Σύμφωνα με τα μηνιαία στοιχεία του Οργανισμού, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων που αναζητούν εργασία αλλά και αυτών που κατά δήλωσή τους δεν αναζητούν, προφανώς απογοητευμένοι από την αναζήτηση εργασίας χωρίς αποτέλεσμα, αυξήθηκε τον Δεκέμβριο κατά 6.236 άτομα και σε σχέση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα.

* Δείτε την έκθεση Εργάνη στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.