Μάχη μέχρις εσχάτων ΟΤΕ-ανταγωνιστών για τα δίκτυα νέας γενιάς

Αγεφύρωτο δείχνει το χάσμα μεταξύ των τηλεπικοινωνιακών παρόχων για τον κανονισμό του vectoring (τεχνολογίας που επιτρέπει ταχύτητες πρόσβασης στο Διαδίκτυο μέχρι 100 Mbps με βάση το υφιστάμενο δίκτυο χαλκού από το σπίτι μέχρι την καμπίνα του ΟΤΕ), αλλά και για το μοντέλο ανάπτυξης των δικτύων νέας γενιάς στη χώρα. 

Την ίδια στιγμή, ο χρόνος μετράει ανάποδα καθώς η Ελλάδα μένει πίσω από την υπόλοιπη Ευρώπη όσον αφορά στην ταχύτητα και την ποιότητα των συνδέσεων στο Διαδίκτυο.

Ειδικά για τον κανονισμό του vectoring -η διαβούλευση για τον οποίο τελείωσε προ ημερών με διαφωνίες μεταξύ ΟΤΕ, Vodafone και Forthnet-, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) βιάζεται να τον στείλει στην Κομισιόν. Για να επιτευχθεί ο στόχος εφαρμογής του νέου κανονισμού από 1/1/2017, πρέπει να φτάσει στις Βρυξέλλες εντός των πρώτων ημερών του Οκτωβρίου, ώστε να λάβει τη σχετική έγκριση.

Μέχρι τότε ελπίζουν στην αγορά πως θα έχουν συμβιβαστεί και οι δύο πλευρές -κυρίως ο ΟΤΕ και η Vodafone-, οι οποίες εξακολουθούν να ζητούν αλλαγές στον κανονισμό (ακόμα πιο σκληρή στάση τηρεί η Forthnet). Ο OTE, επειδή θεωρεί πως ο κανονισμός προσφέρει «αέρα» στους ανταγωνιστές του και οι τελευταίοι, επειδή εκτιμούν πως εξακολουθεί να επιδοτεί το πρώην μονοπώλιο που συνεχίζει ακάθεκτο να εγκαθιστά καμπίνες για την παροχή υπηρεσιών VDSL. Το VDSL παρέχει πρόσβαση στο διαδίκτυο μέχρι 50 Mbps, αλλά με μια αναβάθμιση λογισμικού μπορεί να προσφέρει τα 100 Mbps μέσω του vectoring.

Κύριο επιχείρημα του ΟΤΕ είναι πως με την τεχνολογία vectoring η χώρα μας μπορεί να καλύψει γρήγορα τους στόχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για παροχή ταχυτήτων πρόσβασης στο Διαδίκτυο μέχρι 100 Mbps για το 50% των νοικοκυριών μέχρι το 2020 και σε όλους έως το 2025. Υποστηρίζει, επιπλέον, πως συνεχίζει να επενδύει (έχει ανακοινώσει νέο σχέδιο ύψους 1,3 δισ. ευρώ) στα δίκτυα Νέας Γενιάς και πως το vectoring είναι μια στάση στον δρόμο προς τις οπτικές ίνες.

Επιπλέον, στον οργανισμό λένε πως οι ανταγωνιστές του μπορούσαν εδώ και χρόνια να επενδύσουν σε άλλες τεχνολογίες όπως η οπτική ίνα μέχρι το κτίριο (FttB που προσφέρει ταχύτητες μέχρι 300 Mbps), ή μέχρι το σπίτι (FttH για ταχύτητες μέχρι και 1.000 Mbps), χωρίς να το πράξουν. Φωτογραφίζοντας τη Vodafone, επισημαίνουν πως δεν επένδυσε σε δίκτυα οπτικών ινών στην Ελλάδα (και τώρα ζητάει να επενδύσει σε μια μεταβατική, φθηνότερη, τεχνολογία όπως το Vectoring), ενώ επενδύει σε άλλες χώρες της Ευρώπης όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Ιταλία κ.λπ.

Μη φιλικό προς τις οπτικές ίνες το ρυθμιστικό πλαίσιο

Στη Vodafone απαντούν πως το επενδυτικό τους σχέδιο μέχρι το 2020 φτάνει τα 500 εκατ. ευρώ και πως σχεδιάζουν να επενδύσουν τόσο στο vectoring όσο και στις οπτικές ίνες. Επισημαίνουν, επίσης, πως σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, όπου έχει δημιουργηθεί φιλικό ρυθμιστικό πλαίσιο για τις επενδύσεις σε δίκτυα οπτικών ινών που παρέχουν πολλαπλάσιες ταχύτητες έναντι του vectoring, η χώρα μας έχει μείνει πίσω.

Υπενθυμίζουν πρόσφατη παρέμβαση (αιτιολογημένη γνώμη) της Κομισιόν, επειδή η χώρα μας (και άλλα 19 κράτη-μέλη…) δεν έχει εφαρμόσει τις κοινοτικές οδηγίες για τη μείωση κόστους (cost reduction) στην εγκατάσταση δικτύων νέας γενιάς. Σημειώνεται πως υπήρξε διαβούλευση για το συγκεκριμένο νομοθέτημα στην Ελλάδα, χωρίς μέχρι στιγμής να έχει κατατεθεί στη Βουλή. Πηγές του υπουργείου Υποδομών ξεκαθάρισαν σήμερα πως το σχέδιο νόμου για το cost reduction βρίσκεται στη Γενική Γραμματεία της κυβέρνησης, ώστε να εισαχθεί προς συζήτηση στη Βουλή.

H Vodafone θεωρεί πως «τη μεγαλύτερη δυνατή πιστότητα την έχει η οπτική ίνα, γιατί εξασφαλίζει την ίδια ποιότητα υπηρεσίας συνεχώς σε κάθε καταναλωτή, αξιοπιστία και ελάχιστες ανάγκες συντήρησης, σταθερή σύνδεση και δυνατότητα για απίστευτες ταχύτητες που φτάνουν το 1 Gbps. Το vectoring κρίνεται ως ενδιάμεση και ανεπαρκής λύση για να ανταποκριθεί στις μελλοντικές απαιτήσεις για ταχύτητες. Θεωρείται πως από τη φύση του είναι μη ανταγωνιστικό, επειδή δεν επιτρέπει τη φυσική συνεγκατάσταση παρόχων στην ίδια καμπίνα.

Στην Ελλάδα, η εταιρεία έχει ξεκινήσει την ανάπτυξη υποδομών για παροχή VDSL καταρχήν σε Νέα Ιωνία, Φρεαττύδα, Γηροκομείο, Παγκράτι, Νέο Κόσμο. 

Ποιες αλλαγές ζητούν στον κανονισμό

Με βάση τον κανονισμό, η χώρα μοιράζεται σε περιοχές και ο ΟΤΕ διατηρεί τις περιοχές όπου έχει καλύψει το 80% των νοικοκυριών με VDSL. Του δίνεται, επίσης, προθεσμία έξι μηνών ώστε να φτάσει το 80% σε κάποιες άλλες περιοχές, χρονικό διάστημα που θεωρείται πολύ μικρό από τον οργανισμό, ο οποίος ζητάει να αυξηθεί σε 12 μήνες.

Για τις υπόλοιπες περιοχές θα υπάρξει στην ουσία δημοπρασία μεταξύ των άλλων παρόχων, οι οποίοι και θα αναλάβουν να αναπτύξουν το vectoring ή δίκτυα οπτικών ινών. Ο ΟΤΕ και οι ανταγωνιστές του έχουν δύο χρόνια για την ολοκλήρωση του πρώτου γύρου επενδύσεων και στη συνέχεια θα υπάρξει νέος γύρος για περιοχές που έμειναν εκτός από την πρώτη φάση εισαγωγής του vectoring (ή άλλης τεχνολογίας).

Οι ανταγωνιστές του ΟΤΕ υποστηρίζουν πως υπάρχει κίνδυνος επαναμονοπώλησης της αγοράς ανάλογα με τον τρόπο εφαρμογής του vectoring. Ο ΟΤΕ έχει μερίδιο 90% στις VDSL συνδέσεις στην αγορά λιανικής και όσο εκκρεμούσε η πλήρης θεσμική λειτουργία της ΕΕΤΤ, ο ΟΤΕ αναβάθμιζε ραγδαία το VDSL με νέες καμπίνες σε προνομιακά εμπορικές περιοχές και έτσι «έχει πλεονέκτημα χρόνου και κόστους». Γι’ αυτό ζητούν από τη ρυθμιστική αρχή να επιβάλει διακοπή στην εγκατάσταση νέων καμπίνων VDSL (που εύκολα αναβαθμίζονται σε vectoring) στον ΟΤΕ, μέχρι να τεθεί ο νέος κανονισμός. 

Ζητούν επίσης να υπάρξει τριετής περίοδος για την ολοκλήρωση του πρώτου κύματος επενδύσεων αντί για τη διετή που προβλέπει ο κανονισμός. Επισημαίνουν πως εξαιτίας των γραφειοκρατικών διαδικασιών θα χαθεί πολύτιμος χρόνος για την προετοιμασία μιας επένδυσης.

Άλλη είναι η άποψη του ΟΤΕ, ο οποίος θεωρεί πως ο κανονισμός προσφέρει «αέρα» στους ανταγωνιστές του. Όπως επισημαίνουν, την ίδια ώρα που επιβάλλει στον οργανισμό ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα, προβλέπει πως εντός διετίας πρέπει να έχουν καλύψει μόνο το 40% των νοικοκυριών στις περιοχές που θα αναλάβουν. Κάτι τέτοιο, κατά τη διοίκηση του ΟΤΕ, θα αφήσει εκτός των δικτύων νέας γενιάς για τουλάχιστον δύο χρόνια περί το 1,1 εκατομμύριο νοικοκυριά. Ο ΟΤΕ θεωρεί, επίσης, πως σε περιοχές όπου έχει ήδη εγκαταστήσει VDSL καμπίνες και δεν υπάρξει ενδιαφέρον από κάποιον πάροχο στον πρώτο γύρο, θα πρέπει να μπορεί να τις αναβαθμίσει σε vectoring.

Στη Vodafone θεωρούν πως αν γίνουν οι δύο αλλαγές που προαναφέρθηκαν, ο κανονισμός αποκτά μια κάποια ισορροπία. Εκτιμούν, επίσης, πως αν το δημόσιο το αποφασίσει, ενδεχομένως θα μπορούσαν να υπάρχουν πρωτοβουλίες για συνεπενδύσεις παρόχων ή εταιρειών δημοσίων δικτύων (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ κ.λπ.) σε άλλες τεχνολογίες εκτός του vectoring και επισημαίνουν πως η Ε.Ε. προωθεί εξάλλου τέτοιες πρωτοβουλίες.

Πιο σκληρή είναι η στάση της Forthnet, η διοίκηση της οποίας εκτιμά πως απαιτούνται πιο ριζικές πρωτοβουλίες για την ανατροπή του μονοπωλίου στο λεγόμενο «τελευταίο μίλι», το δίκτυο χαλκού από την καμπίνα μέχρι το σπίτι, όπου ο ΟΤΕ θα διατηρήσει το μονοπώλιο και με το vectoring.

Όπως επισημαίνουν, «η χώρα μας, στην οποία υπάρχει μόνο ένα δίκτυο πρόσβασης, καταλαμβάνει την προτελευταία θέση στον βαθμό διείσδυσης της γρήγορης ευρυζωνικής πρόσβασης ανάμεσα στις 28 χώρες της ΕΕ και τελευταία στον ΟΟΣΑ στην πρόσβαση FTTH. Ως εκ τούτου, η ανάγκη ενίσχυσης του ανταγωνισμού στις υποδομές καθίσταται κάτι παραπάνω από προφανής».

Εκτιμούν πως «με την πρόταση της ΕΕΤΤ, οι εναλλακτικοί πάροχοι καλούνται σε ένα "διαγωνισμό δημοπράτησης" περιοχών, ο οποίος δημιουργεί τοπικά μονοπώλια σε όλες τις τεχνολογίες τοπικού υποβρόγχου και όχι μόνο στο VDSL Vectoring, και μάλιστα αφορά κυρίως περιοχές όπου δεν έχει υπάρξει καμία επένδυση έως τώρα, ούτε καν της τεχνολογίας VDSL».