Εκλογικός νόμος: Προτάσεις για... όλα τα γούστα

Τα περιθώρια συναινέσεων με τα κόμματα της αντιπολίτευσης στα θέματα του εκλογικού νόμου και της αναθεώρησης του συντάγματος, αρχίζει να διερευνά από σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας, στις συναντήσεις που θα έχει με τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων -πλην Χρυσής Αυγής. Το πρώτο ραντεβού είναι το «εύκολο», αυτό με τον κυβερνητικό εταίρο, Πάνο Καμμένο, ενώ από μεθαύριο το... σταυρόλεξο γίνεται πιο πολύπλοκο, με τις επαφές του πρωθυπουργού με τους υπόλοιπους αρχηγούς.

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, το κάθε κόμμα μπαίνει στις διαπραγματεύσεις με τη δική του πρόταση και ο κρίσιμος αριθμός των 200 βουλευτών (προκειμένου το νέο σύστημα να ισχύσει από τις επόμενες εκλογές) δείχνει αρκετά δύσκολο να εξασφαλιστεί, εάν δεν υπάρξουν συμβιβασμοί.

Τα κομπιουτεράκια για μία ακόμη φορά βγήκαν από τα συρτάρια και οι υπολογισμοί δίνουν και παίρνουν, με το Μέγαρο Μαξίμου να αναζητά τις πιθανές συνθέσεις. Υπενθυμίζεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει 144 βουλευτές, η ΝΔ 75, η Χρυσή Αυγή 18, το ΚΚΕ 15, η Δημοκρατική Συμπαράταξη 16, το Ποτάμι 10, οι ΑΝΕΛ 9 και η Ένωση Κεντρώων 9. Επίσης, τον δικό τους ρόλο επέχουν οι τέσσερις ανεξάρτητοι βουλευτές Στάθης Παναγούλης, Νίκος Νικολόπουλος, Χάρης Θεοχάρης και Λεωνίδας Γρηγοράκος.

Με τα παρόντα δεδομένα, πιο κοντά στην κυβερνητική πρόταση με τις διάφορες παραλλαγές της βρίσκονται η Δημοκρατική Συμπαράταξη και η Ένωση Κεντρώων, ενώ πιο μακρινή δείχνει η απόσταση με το Ποτάμι και το ΚΚΕ.

Με τη ΝΔ η διαφωνία θεωρείται δεδομένη, ενώ η Χρυσή Αυγή, που δεν συμμετέχει στις συζητήσεις, παραπέμπει στο πρόγραμμά της απ' όπου «δεν πρόκειται να μετακινηθεί στο ελάχιστο».

Κυβερνητικοί εταίροι

Η κυβερνητική πρόταση, με βάση και την απόφαση των μελών της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ την προηγούμενη Παρασκευή, κινείται στην κατεύθυνση της απλής αναλογικής, με όριο 3%, τεμαχισμό των μεγάλων περιφερειών και χωρίς μπόνους εδρών, κάτι όμως που δεν είναι βέβαιο ότι θα ισχύσει μέχρι τέλους, στο πλαίσιο της προσπάθειας εξεύρεσης κοινού τόπου συνεννόησης με τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης. Ίσως δεν είναι τυχαία η θέση του υπουργού Εσωτερικών Παναγιώτη Κουρουμπλή, ο οποίος υποστηρίζει τη διατήρηση του μπόνους των 30 εδρών στο πρώτο κόμμα, ή συνασπισμό κομμάτων που θα πάρουν πάνω από το 40%.

Πρόταση που παραπέμπει σε αναλογικότερο μεν σύστημα σε σχέση με τώρα, αλλά χωρίς κατάργηση σε όλες τις περιπτώσεις των επιπλέον εδρών για το πρώτο κόμμα.

Στο Μέγαρο Μαξίμου χαρακτηρίζουν «εφικτό» τον στόχο των 200 εδρών και ουσιαστικά ρίχνουν το... γάντι στα κόμματα της αντιπολίτευσης, την ίδια ώρα που διαβεβαιώνουν ότι δεν πρόκειται να φτάσουν στο σημείο που η ψήφος της Χρυσής Αυγής θα κρίνει τις εξελίξεις.

Από την πλευρά τους, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες προσεγγίζουν την πρόταση Κουρουμπλή, τασσόμενοι υπέρ του αναλογικότερου συστήματος, με μείωση και όχι κατάργηση του μπόνους για το πρώτο κόμμα. Επίσης, δηλώνουν θετικοί στην πριμοδότηση συνεργαζόμενων κομμάτων όσον αφορά στην κατανομή των εδρών εάν το έχουν δηλώσει εκ των προτέρων, καθώς και κάθετα αντίθετοι στη μείωση του ορίου 3% για είσοδο στη Βουλή.

«Ουδέτερες στιγμές»

Η κόντρα που ξέσπασε το προηγούμενο τριήμερο μεταξύ Μαξίμου και Συγγρού για το θέμα της αλλαγής του εκλογικού νόμου ουσιαστικά προαναγγέλλει και το «ναυάγιο» του τετ α τετ Τσίπρα - Μητσοτάκη. Στη ΝΔ, μολονότι ανέκαθεν είναι υπέρ της ενισχυμένης αναλογικής, σημειώνουν σε όλους τους τόνους ότι δεν μπαίνουν σε συζήτηση επί τεχνικών ζητημάτων και βλέπουν πίσω από την πρωτοβουλία του Αλέξη Τσίπρα προσπάθειά του να «διασωθεί πολιτικά από την επικείμενη ήττα και αυτοδυναμία της ΝΔ».

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμφανίζεται βέβαιος ότι δεν θα βρεθούν οι 200 βουλευτές για να αλλάξει ο εκλογικός νόμος από τις επόμενες εκλογές και εκφράζει την άποψη ότι ο πρωθυπουργός επιδιώκει μια επανάληψη του 1989, όταν «με τον νόμο Κουτσόγιωργα δεν μπορούσε να βγει κυβέρνηση παρά τα τεράστια ποσοστά της». Συνεργάτες του προέδρου της ΝΔ τονίζουν, εξάλλου, ότι «ο εκλογικός νόμος μπορεί να αλλάξει μόνο σε ουδέτερες στιγμές και όχι όταν η αξιωματική αντιπολίτευση έχει ζητήσει εκλογές».

Το ΠΑΣΟΚ φέρεται να βλέπει με καλό μάτι την απλή αναλογική, αν και δεν αποκλείει ένα μικρότερο από το σημερινό μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα, εφόσον αυτό έχει υψηλό ποσοστό, φέρεται να επιθυμεί τη διατήρηση του ορίου του 3% για είσοδο στη Βουλή και συμφωνεί με το σπάσιμο των περιφερειών.
Υπέρ της απλής αναλογικής τάσσεται και η ΔΗΜΑΡ, εταίρος του ΠΑΣΟΚ στη Δημοκρατική Συμπαράταξη.

Μείωση βουλευτών

Αντίθετα, πιο μακριά από την κυβερνητική πρόταση δείχνει να βρίσκεται το Ποτάμι. «Δεν θα ψηφίζαμε την απλή και άδολη αναλογική, γιατί η χώρα πρέπει να κυβερνηθεί και όχι να διαλυθεί», λέει ο Σταύρος Θεοδωράκης που τάσσεται επίσης υπέρ της παραμονής του ορίου του 3%, της μείωσης των βουλευτών στους 255 (οι 5 από την ομογένεια) και της εξασφάλισης μιας έδρας για κάθε 2% των ψήφων για το πρώτο κόμμα.

Υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας τάσσεται η Ένωση Κεντρώων, «οι οποίες μπορούν να επιτευχθούν μόνο με απλή αναλογική». Στο κόμμα του Βασίλη Λεβέντη υποστηρίζουν την παραμονή του 3% ως όριο εισόδου στη Βουλή, να μην υπάρχει καθόλου μπόνους για το πρώτο κόμμα και να μη διασπαστούν οι μεγάλες περιφέρειες.

Το ΚΚΕ προκρίνει την απλή και άδολη αναλογική χωρίς πλαφόν εισόδου και χωρίς κατακερματισμό των μεγάλων περιφερειών. Παράλληλα, ζητά να καταργηθεί και το μπόνους για το πρώτο κόμμα.

Τέλος, η Χρυσή Αυγή τονίζει την ανάγκη εφαρμογής της απλής αναλογικής, κατάργησης του μπόνους για το πρώτο κόμμα, αλλά και παραμονής του ορίου εισόδου στη Βουλή (3%) για εθνικούς λόγους (μουσουλμάνοι στη Θράκη).