Ε.Ε.: Επείγουσες ρυθμίσεις για «ανάσταση» των τηλεπικοινωνιών

Σε μελέτη που κατατέθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επισημαίνεται η μεγάλη υστέρηση της Ε.Ε. στις τηλεπικοινωνίες και περιλαμβάνονται προτάσεις για τις αλλαγές που μπορούν να γίνουν στο ρυθμιστικό πλαίσιο, ώστε να ενισχυθούν οι επενδύσεις των επιχειρήσεων αλλά και να αυξηθεί το ποσοστό των Ευρωπαίων που έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υψηλής ταχύτητας και ποιότητας. 

Μεταξύ των προτάσεων που θεωρούν πως πρέπει να εξεταστούν από τους ρυθμιστές είναι ο λειτουργικός διαχωρισμός των τομέων χονδρικής και λιανικής πώλησης υπηρεσιών των πρώην μονοπωλίων (με πολύ μεγάλη προσοχή, επισημαίνουν οι συντάκτες της μελέτης), που ήδη εφαρμόζεται σε αγορές όπως η Βρετανία και η Σουηδία, η χαλάρωση των ρυθμιστικών περιορισμών ώστε να έχουν κίνητρο επενδύσεων οι ισχυροί όμιλοι του κλάδου (με παράλληλη ενίσχυση των ρυθμιστών ώστε να μπορούν να παρέμβουν εκ των υστέρων), η εφαρμογή κοινών κανόνων που θα περιλαμβάνουν και τους πανίσχυρους Διαδικτυακούς ομίλους (Google, Facebook κ.λπ.) που χρησιμοποιούν τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα για να παρέχουν υπηρεσίες χωρίς να λογοδοτούν (και ενίοτε να φορολογούνται…) στους Ευρωπαίους ρυθμιστές, η καλύτερη διαχείριση του φάσματος συχνοτήτων κ.λπ.

Προτείνεται, επίσης, σειρά μέτρων από την πλευρά της ζήτησης που ξεκινούν από τις επιδοτήσεις των νοικοκυριών ή τα φορολογικά κίνητρα για απόκτηση ευρυζωνικών συνδέσεων και συσκευών πρόσβασης (υπολογιστών, tablets κ.λπ.) και φτάνουν μέχρι την ενίσχυση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (e-government) και άλλων υπηρεσιών (e-learning, e-banking κ.λπ). Ιδαίτερη μνεία γίνεται και στην ανάγκη εναρμόνισης των ρυθμιστικών κανόνων μεταξύ των κρατών-μελών, ώστε να περιοριστούν τα εμπόδια που αποτρέπουν τη δημιουργία πανευρωπαϊκών τηλεπικοινωνιακών ομίλων ή άλλων παικτών που παρέχουν υπηρεσίες με βάση τα δίκτυα.

Οι συντάκτες της μελέτης καταγράφουν με μελανά χρώματα της επιδόσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο μέτωπο των νέων τεχνολογιών, με βάση το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο. Όπως επισημαίνουν, οι στόχοι για την κάλυψη των ευρυζωνικών δικτύων νέας γενιάς μέχρι το 2020 πιθανώς δεν θα επιτευχθούν, η Ευρώπη υστερεί έναντι των διεθνών ανταγωνιστών της όσον αφορά στις επενδύσεις σε τηλεπικοινωνιακά δίκτυα νέας γενιάς (NGNs), υπάρχει σύγχυση όσον αφορά στις πολιτικές διαχείρισης του φάσματος, χαμηλή ποιότητα τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών προς τους πολίτες, ενώ καταγράφεται πτώση των εσόδων των ευρωπαϊκών τηλεπικοινωνιακών ομίλων, απουσία φιλικού περιβάλλοντος για ενίσχυση της καινοτομίας στον τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών και διατήρηση του ψηφιακού χάσματος.

Όπως επισημαίνεται, το σημερινό ρυθμιστικό πλαίσιο στις τηλεπικοινωνίες οδήγησε σε αυξημένο ανταγωνισμό σε επίπεδο τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Γι’ αυτό και γενικά οι τιμές που απολαμβάνουν οι πολίτες είναι χαμηλές, αλλά την ίδια στιγμή, οι ταχύτητες πρόσβασης που προσφέρονται είναι επίσης χαμηλές και οι επενδύσεις περιορισμένες.

Με τα σημερινά δεδομένα είναι δύσκολο να επιτευχθούν και οι δύο στόχοι που είχαν τεθεί για το επίπεδο κάλυψης των ευρυζωνικών συνδέσεων: Ο πρώτος (που πιθανώς θα επιτευχθεί και μάλιστα νωρίτερα) προέβλεπε πως μέχρι το 2020 όλα τα νοικοκυριά θα είχαν πρόσβαση σε υπηρεσίες με ταχύτητες άνω των 30 Mbps και ο δεύτερος πως το 50% των νοικοκυριών θα διέθεταν συνδέσεις με ταχύτητα άνω των 100 Mbps.

Σήμερα οι συνδέσεις (στα δίκτυα σταθερής τηλεφωνίας) με βάση τις οπτικές ίνες στην Ευρώπη περιορίζονται στο 7% των συνολικών ευρυζωνικών συνδέσεων, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ιαπωνία είναι 73% και στη Νότια Κορέα 68%. Οσον αφορά στην κινητή τηλεφωνία, ακόμα και στον στενό πυρήνα των πλουσιότερων κρατών-μελών της Ε.Ε. μια συσκευή είναι συνδεδεμένη στο δίκτυο τέταρτης γενιάς (LTE) μόνο στο 54% της ημέρας, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στις ΗΠΑ είναι 77%, στην Ιαπωνία 86% και στην Κορέα 95%.

Οσον αφορά στα έσοδα των ευρωπαϊκών τηλεπικοινωνιακών ομίλων παρουσίασαν μέση ετήσια πτώση 2,3% την περιόδο 2007-2014 ενώ την ίδια περίοδο οι ανταγωνιστές τους από τις ΗΠΑ είδαν τα έσοδά τους να αυξάνονται κατά 1,9% ετησίως. Όπως επισημαίνεται, το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους τηλεπικοινωνιακούς οργανισμούς της Ε.Ε. είναι πως οι καταναλωτές αντιλαμβάνονται τις υπηρεσίες τους ως commodities, την ίδια στιγμή που επωφελούνται κυρίως οι μεγάλοι διεθνείς όμιλοι του Διαδικτύου (Google, Facebook κ.λπ.).