Ο νέος διπολισμός ωθεί σε αλλαγή εκλογικού νόμου

Η πρόθεση του κυβερνητικού επιτελείου να αλλάξει επί το αναλογικότερο ο εκλογικός νόμος επανήλθε στην επικαιρότητα, με αφορμή την επίσημη ανακοίνωση του Μαξίμου για το τι συζήτησαν ο Αλέξης Τσίπρας και ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας στη συνάντηση της Παρασκευής.

«Ο Πρωθυπουργός ενημέρωσε τον κ. Κουτσούμπα για την πρόθεση της κυβέρνησης να προωθήσει συνταγματική αναθεώρηση και αλλαγή του εκλογικού νόμου», ανέφερε μεταξύ άλλων.

Στο «γιατί», κυβερνητικά στελέχη απαντούν με την εκτίμηση ότι η εποχή των μονοκομματικών κυβερνήσεων παρήλθε. Συνεπώς, τα δύο μεγάλα κόμματα θα κυβερνούν με μικρότερα τα οποία, για να παίξουν ρόλο, θα πρέπει να έχουν υπολογίσιμη δύναμη εδρών -πέραν των ποσοστών που θα τους δίνουν οι πολίτες.

Σε διαφορετική περίπτωση, λένε, “η παγίδα λέγεται «μεγάλος συνασπισμός», τον οποίον προωθεί έτσι κι αλλιώς το γνωστό σκληρό ευρωπαϊκό κέντρο”.

Οι πληροφορίες μιλούν για ένα «αναλογικότερο» εκλογικό σύστημα, με διατήρηση του πλαφόν εισόδου στη Βουλή στο 3% αλλά γενναία μείωση του μπόνους εδρών που παίρνει το πρώτο κόμμα και που σήμερα είναι 50 έδρες: για 20-25 έδρες μιλούν κάποια στελέχη, 10-15 προτείνουν οι πιο τολμηροί. Σε κάθε περίπτωση, η πρόταση περιλαμβάνει «σπάσιμο» των μεγάλων περιφερειών στο Λεκανοπέδιο και στη Θεσσαλονίκη.

Στο τραπέζι παραμένει πάντα η γνωστή πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για μείωση του συνολικού αριθμού των βουλευτών «στους περίπου 200» από 300, αλλά ουδείς την εμφανίζει ως πρώτη προτεραιότητα.

Ο διπολισμός επιστρέφει, οπότε…

Η συζήτηση δεν άνοιξε «έτσι, ξαφνικά». Για αλλαγή του εκλογικού νόμου είχε μιλήσει πρώτος τον περασμένο Ιούνιο (και ενώ κορυφωνόταν η δραματική διαπραγμάτευση με τους δανειστές) ο τότε υπουργός Εσωτερικών Νίκος Βούτσης, ενώ σε ανάλογο κλίμα κινήθηκαν οι δηλώσεις της κυβερνητικής εκπροσώπου Ολγας Γεροβασίλη τον Αύγουστο.

Η παράμετρος που θέτει σε νέα βάση τη συζήτηση είναι η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη ως προέδρου της ΝΔ και οι πιέσεις που υφίστανται οι «μικροί» του κεντροαριστερού χώρου.

Με τα σημερινά δεδομένα, φαίνεται να αναβιώνει ο διπολισμός, με τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ στους δύο πόλους -όπως δείχνουν ακόμη και οι (αφερέγγυες, λόγω της τριπλής ήττας που υπέστησαν μέσα στο 2015) δημοσκοπήσεις των τελευταίων ημερών.

Τη μεγαλύτερη πίεση την υφίστανται το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι. Η σπουδή του Λεωνίδα Γρηγοράκου να χαιρετήσει, ουσιαστικά, την εκλογή του κ. Μητσοτάκη (και να προκαλέσει τη διαγραφή του από την Χ. Τρικούπη) και η τοποθέτηση του Χάρη Θεοχάρη ακόμη και για παραίτηση του Σταύρου Θεοδωράκη, ήταν τα πρώτα «χτυπήματα».

Στελέχη και των δύο κομμάτων αναφέρουν ότι θα υπάρξουν κινήσεις προς «τη ΝΔ του Μητσοτάκη» (κάποιοι από τη Χ. Τρικούπη επισημαίνουν… φαρμακερά ότι ο κ. Γρηγοράκος είναι “δεξί χέρι του Ευ. Βενιζέλου”), οπότε το ερώτημα είναι προς ποια κατεύθυνση θα κινηθούν όσοι «δεν βλέπουν τον εαυτό τους στη ΝΔ, οποιοσδήποτε κι αν είναι ο αρχηγός της».

Η Φώφη Γεννηματά, σε μία προσπάθεια να προλάβει εξελίξεις, «έριξε» την πρόταση για ανασύνθεση του κεντροαριστερού χώρου με εκλογή του επικεφαλής του από τη βάση, ωστόσο παραμένει ερώτημα σε ποιες δυνάμεις απευθύνεται πέραν της… μισής ΔΗΜΑΡ με την οποία συνεργάζεται ήδη το ΠΑΣΟΚ στη Δημοκρατική Συμπαράταξη. (σ.σ. η άλλη μισή, υπό τον Φώτη Κουβέλη, δεν κρύβει την επιλογή της να ξανασυναντηθεί με τον ΣΥΡΙΖΑ).

«Ευκαιρία» το ασφαλιστικό

Βάσει αυτών, οι επιτελείς του κ. Τσίπρα σημειώνουν ότι «έφτασε η ώρα για μία ουσιαστική συζήτηση μεταξύ των προοδευτικών δυνάμεων», οι οποίες θέλουν να βρεθούν «απέναντι στο νεοφιλελεύθερο στίγμα της νέας ΝΔ».

Την ευκαιρία, λένε, τη δίνει το ασφαλιστικό: με το ΔΝΤ «να τρίζει τα δόντια του», η κάθε δύναμη εντός της χώρας οφείλει να πάρει θέση και να επιλέξει στρατόπεδο «για τη μεγάλη μάχη που θα δοθεί».

«Πριν από ένα μήνα, στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών που προκάλεσε ο κ. Τσίπρας, η κ. Γεννηματά μπορεί να απέφυγε την συνδρομή της, τα πράγματα όμως τώρα έχουν αλλάξει», σημειώνουν χαρακτηριστικά.

Εδώ «κουμπώνει» και η συζήτηση για αναλογικότερο εκλογικό σύστημα. Ανοιξε μεν, αλλά δεν θα κλείσει σύντομα -τουλάχιστον όχι πριν οι πολιτικοί παίκτες εκφράσουν διαθέσεις και προθέσεις.