της Έλενας Λάσκαρη

Οι παροχές και η αγωνία των δύο μεγάλων κομμάτων για την αυτοδυναμία, οι πυρκαγιές και η προεκλογική περίοδος-εξπρές επισκίασαν τις προγραμματικές θέσεις των διεκδικητών της κυβέρνησης για την επόμενη τετραετία.

Πέραν των παροχών, υπάρχουν και ουσιαστικά μέτρα, όπως για παράδειγμα η φορολόγηση των διανεμόμενων κερδών που εισηγείται το ΠΑΣΟΚ ή η σχεδόν πλήρης αποχώρηση του Δημοσίου από το μετοχικό κεφάλαιο του ΟΤΕ για την οποία φέρεται διατεθειμένη η απερχόμενη κυβέρνηση.

Η Ν.Δ. δεν προχώρησε στην κατάρτιση νέου προεκλογικού προγράμματος, καθώς ”το πρόγραμμα του 2004 ήταν πρόγραμμα νέας διακυβέρνησης, πρόγραμμα οκταετίας και όχι τετραετίας”, όπως διευκρίνιζαν όλες τις προηγούμενες ημέρες τα στελέχη της και υπουργοί.

Στην ιστοσελίδα της (www.nd.gr) θα βρείτε το κυβερνητικό πρόγραμμα, όπως ονομάζεται, το οποίο είναι γραμμένο σε παρελθόντα χρόνο (προαναγγέλλεται, για παράδειγμα, η απογραφή και ασκείται κριτική στην κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ).

Τα στοιχεία που παρατίθενται στη συνέχεια αποτελούν δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν είτε από τον πρωθυπουργό είτε από τον υπουργό Οικονομίας το τελευταίο διάστημα, ή διατάξεις νομοσχεδίων που έχουν κατατεθεί στη Βουλή και επί της ουσίας υποκαθιστούν το γραπτό πρόγραμμα.

Οι θέσεις του ΠΑΣΟΚ έχουν αντληθεί από το πρόγραμμά του, όπως παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα www.pasok.gr. Και αυτό όμως έχει συμπληρωθεί ή εξειδικευτεί από φραστικές εξαγγελίες του προέδρου του, με πλέον πρόσφατη τη δέσμευση για καταβολή κατώτατης σύνταξης 550 ευρώ στην ανασφάλιστη νοικοκυρά, σε συνέχεια της εξαγγελίας για κατώτατη σύνταξη 550 ευρώ στον μεμονωμένο αγρότη και 950 ευρώ στο ζευγάρι.

Σε φραστικό επίπεδο, άλλωστε, παραμένει και η δέσμευση για καταβολή κατώτατης εθνικής σύνταξης από το 2009 από πλευράς Ν.Δ., ενώ η εξαγγελία για τη δημιουργία Εθνικού Ταμείου Κοινωνικής Συνοχής έχει λάβει τη μορφή νομοσχεδίου που έχει κατατεθεί στη Βουλή.

Στο παρά πέντε της κάλπης, μια ματιά στα προγράμματα Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, σε κανένα εκ των οποίων δεν υπάρχει σαφής προσδιορισμός του κόστους εφαρμογής τους και κυρίως ο τρόπος χρηματοδότησής τους.

Φορολογία φυσικών προσώπων

Ν.Δ.: Έχει ήδη ψηφιστεί νόμος για την αύξηση του αφορολόγητου ορίου στα 12.000 ευρώ για τα φετινά εισοδήματα μισθωτών και συνταξιούχων, ενώ σταδιακά έχει ξεκινήσει και η μείωση των φορολογικών συντελεστών ώστε το 2009 να καταλήξουν σε 25% για το τμήμα εισοδήματος από το αφορολόγητο έως τα 30.000 ευρώ, στο 35% για το κλιμάκιο έως τα 75.000 ευρώ με διατήρηση του συντελεστή 40% μόνο για τα εισοδήματα άνω των 75.000 ευρώ.

ΠΑΣΟΚ: Ενιαία, προοδευτική, τιμαριθμοποιημένη φορολογική κλίμακα, η οποία στηρίζει τη δίκαιη αναδιανομή εισοδήματος, δίχως να δημιουργεί αντικίνητρα στην εργασία.

Φορολογία επιχειρήσεων

Ν.Δ.: Μετά τη μείωση των συντελεστών κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, φέτος ο συντελεστής φορολόγησης των Α.Ε. και ΕΠΕ διαμορφώθηκε στο 25% και για τις Ο.Ε. και Ε.Ε. στο 20% (από 25%).

ΠΑΣΟΚ: Τα αδιανέμητα κέρδη των νομικών προσώπων και προσωπικών εταιριών θα φορολογούνται με χαμηλό συντελεστή, με στόχο την αύξηση των επενδύσεων, τον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων και την αύξηση της απασχόλησης. Παράλληλα προβλέπεται η θέσπιση 5ετούς αφορολόγητου για μικρές επιχειρήσεις νέων σε ημιαστικές και αγροτικές περιοχές.

Μερίσματα και Χ.Α.

Ν.Δ.: Σύμφωνα με τον απερχόμενο υπουργό Οικονομίας, στις προθέσεις της Ν.Δ. είναι η κατάργηση του φόρου 0,15% που επιβάλλεται στις πωλήσεις μετοχών, ”κατά πάσα πιθανότητα από τον Ιανουάριο του 2008”, ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο επιβολής φόρου υπεραξίας.

Ο κ. Αλογοσκούφης θεωρεί σωστή τη φορολόγηση της υπεραξίας που προκύπτει, αλλά επιφυλάσσεται να απαντήσει για τις τελικές αποφάσεις καθώς όπως ο ίδιος λέει πρόκειται για ένα σοβαρό ζήτημα που απαιτεί ιδιαίτερη μελέτη.

ΠΑΣΟΚ: Στο πρόγραμμα αναφέρεται ότι σχεδιάζεται η κατάργηση του φόρου επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών και η φορολόγηση της υπεραξίας που πραγματοποιείται από βραχυχρόνιες χρηματιστηριακές συναλλαγές, με δυνατότητα συμψηφισμού των ζημιών με βάση τα δεδομένα μιας σειράς χωρών της Ε.Ε.

Παράλληλα, τα διανεμόμενα κέρδη στα φυσικά πρόσωπα-μεγαλομετόχους θα φορολογούνται με την κλίμακα των φυσικών προσώπων, με έκπτωση από τον φόρο του ποσού που έχει παρακρατηθεί στην εταιρία ως φορολογία κερδών, ενώ προβλέπεται και η καθιέρωση ενιαίας εποπτείας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, των ασφαλιστικών εταιριών και των μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών θεσμών με βάση τους σύγχρονους κανόνες.

Αποκρατικοποιήσεις

Ν.Δ.: Συγκεκριμένοι στόχοι επί του παρόντος δεν έχουν τεθεί, όπως είχε συμβεί με το πρόγραμμα του 2004. Ο κ. Γ. Αλογοσκούφης πάντως, μέσω συνεντεύξεών του, έχει δώσει στίγμα προθέσεων.

Για τον ΟΤΕ, η συμμετοχή του Δημοσίου θα συρρικνωθεί έως ποσοστού 5% στο μετοχικό κεφάλαιο του Οργανισμού με την επιλογή της εξεύρεσης στρατηγικού συμμάχου να παραμένει ενεργή. Δεδομένη θεωρείται και η περαιτέρω υποχώρηση της συμμετοχής του Δημοσίου στο Τ.Τ., με την επιλογή της συχγώνευσης με εγχώρια τράπεζα να απορρίπτεται, σε αντιδιαστολή με το ενδεχόμενο συμμαχίας με αντίστοιχο οργανισμό του εξωτερικού.

Η φράση του υπουργού ”δεν υπάρχουν ταμπού” αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο συρρίκνωσης της μετοχικής παρουσίας του Δημοσίου σε ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, αν και ο ίδιος συμπληρώνει ότι ”προέχει η αναδιάρθρωσή τους”.

Στην ατζέντα παραμένουν και οι ανανεώσεις αδειών των καζίνο, η πλήρης αποκρατικοποίηση των καζίνο Κέρκυρας και Πάρνηθας, η είσοδος της ΔΕΠΑ και του διεθνούς αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος στο Χ.Α., όπως άλλωστε και η αποκρατικοποίηση υποδομών (και με τη μέθοδο συμπράξεων με ιδιώτες), με τα λιμάνια να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή.

ΠΑΣΟΚ: Διατήρηση ρυθμιστικού πακέτου ελέγχου από το κράτος στις υποδομές και στα δίκτυα που αποτελούν ”φυσικό μονοπώλιο” με απελευθέρωση του ανταγωνισμού στις επιχειρήσεις προσφοράς υπηρεσιών του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο παραμένει υπό δημόσιο έλεγχο και εξελίσσεται σε ειδικό πιστωτικό ίδρυμα προσανατολισμένο στη μικρο-τραπεζική. Παραμένει η επιλογή για ισχυρούς ελληνικούς ομίλους με πολυεθνικές συνεργασίες ώστε να αναδειχτούν σε εθνικούς και περιφερειακούς πρωταθλητές.

Φορολογικοί έλεγχοι

Ν.Δ.: Στη Βουλή έχει κατατεθεί νομοσχέδιο για την πάταξη της φοροδιαφυγής στο οποίο εμπεριέχονται μέτρα για την απλοποίηση των φορολογικών ελέγχων. Μεταξύ αυτών η μείωση των προστίμων για νέες επιχειρήσεις, η καθιέρωση κινήτρου ειλικρίνειας των φορολογουμένων με μείωση των ποινών όταν εντός 10 ημερών από τη διενέργεια ελέγχου οικειοθελώς δηλώνουν τις παραβάσεις τους, η παροχή κινήτρων για την καταγγελία επίορκων εφοριακών, η σύσταση εθνικής επιτροπής κατά της φοροδιαφυγής, η επαναφορά του μέτρου των αποδείξεων για την έκπτωση δαπανών από το εισόδημα αλλά και η επαναφορά του point system.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνολο των νομοσχεδίων που δεν έχουν ψηφιστεί, ακόμα και αν η νέα κυβέρνηση σχηματιστεί και πάλι από τη Ν.Δ., θα πρέπει να επανακατατεθεί στη Βουλή.

ΠΑΣΟΚ: Κίνητρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς. Συμβουλευτικός ρόλος των φορολογικών οργάνων. Δειγματοληπτικός έλεγχος με βάση την εφαρμογή συστήματος (point system). Καθιέρωση λογιστικού προσδιορισμού εσόδων για όλες τις επιχειρήσεις.

Ακίνητα

Ν.Δ.: Η προαναγγελθείσα εδώ και μήνες τρίτη φάση της φορολογικής μεταρρύθμισης, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκονται τα ακίνητα, διανθίστηκε με την πρωθυπουργική ομιλία στη ΔΕΘ με δύο εντυπωσιακά τουλάχιστον μέτρα.

Ο κ. Καραμανλής ανακοίνωσε ότι καταργείται ο φόρος κληρονομιάς και γονικών παροχών ακινήτων και αντικαθίσταται με ένα τέλος 1% επί της αξίας του ακινήτου, με διατήρηση των εν ισχύ αφορολόγητων ορίων, και επίσης ότι η πρώτη κατοικία απαλλάσσεται πλήρως από φόρους ή τέλη, με εξαίρεση τα τέλη που αφορούν στην τοπική αυτοδιοίκηση.

Σήμερα, στην πρώτη κατοικία τα αφορολόγητα όρια διαμορφώνονται στα 90.000 ευρώ για τον άγαμο και στα 138.000 ευρώ για τον έγγαμο. Το αφορολόγητο διευρύνεται κατά 28.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα παιδιά και κατά 42.000 ευρώ για κάθε ένα από τα επόμενα.

Στην κλίμακα κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών, για συγγενείς πρώτου βαθμού, το αφορολόγητο όριο είναι σήμερα 90.000 ευρώ, στο κλιμάκιο των 25.000 ευρώ (φορολογητέα περιουσία 120.000 ευρώ) επιβάλλεται συντελεστής 5%, στο κλιμάκιο των 145.000 ευρώ (φορολογητέα περιουσία 265.000 ευρώ) επιβάλλεται συντελεστής 10% και στο υπερβάλλον συντελεστής 20%.

Παράλληλα, στην τρίτη φάση της μεταρρύθμισης σχεδιάζεται η ενοποίηση του ΦΜΑΠ και έξι ακόμα φόρων και τελών σε έναν ενιαίο φόρο κατοχής (ανοιχτό αφήνει το ενδεχόμενο ο κ. Γ. Αλογοσκούφης να είναι δύο κατηγοριών ο ενιαίος φόρος) που θα επιβάλλεται στα ακίνητα σε συνάρτηση με την αντικειμενική τους αξία, με εξαίρεση την πρώτη κατοικία.

Για τις αντικειμενικές αξίες το τοπίο παραμένει θολό σε επίπεδο δηλώσεων, καθώς ο απερχόμενος υπουργός Οικονομίας έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο και νέας αύξησης το 2008.

ΠΑΣΟΚ: Για τις αντικειμενικές αξίες στο πρόγραμμα αναφέρεται ότι θα υπάρξει προσαρμογή τους με τις αγοραίες με αντίστοιχη δραστική μείωση των συντελεστών της φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων, ώστε να μην υπάρξει πρόσθετη επιβάρυνση των φορολογουμένων για να αποφεύγονται οι στρεβλώσεις της αγοράς.

Παράλληλα σχεδιάζεται αναμόρφωση και ενοποίηση των περισσότερων φόρων ακίνητης περιουσίας, αναμόρφωση του φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας και αύξηση των αφορολόγητων ορίων, ώστε να αρθούν αδικίες για τους μικροϊδιοκτήτες και να φορολογείται η πραγματικά μεγάλη περιουσία με απόδοση των εσόδων στους ΟΤΑ, διπλασιασμός των αφορολόγητων ορίων για την απόκτηση πρώτης κατοικίας καθώς και για κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές, αλλά και βελτίωση και εφαρμογή της νομοθεσίας για την αποτελεσματική φορολόγηση ακινήτων εξωχώριων εταιριών (off-shore).