JP Morgan: Παραμένει η αβεβαιότητα για την Ελλάδα

Τα ρίσκα για την Ελλάδα παραμένουν παρά τη συμφωνία με τους πιστωτές, υπογραμμίζει η αναλύτρια της JP Morgan για την Ευρώπη, Maria Paola Toschi, στην παγκόσμια επισκόπηση των αγορών του οίκου για το τρίτο τρίμηνο (3Q) του 2015. 

Οπως υπογραμμίζει, «κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2015, η προσοχή των ευρωπαϊκών αγορών επικεντρώθηκε στην Ελλάδα. Η συμφωνία για το πακέτο διάσωσης που υπογράφηκε την τελευταία στιγμή μείωσε τον κίνδυνο για μια άμεση έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ (Grexit) και έτσι το ενδιαφέρον των επενδυτών στράφηκε εκ νέου στα θεμελιώδη μεγέθη της Ευρώπης, τα οποία εμφανίζουν ενθαρρυντικές ενδείξεις βελτίωσης. Με αυτά τα δεδομένα, θεωρούμε ότι υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες από ό,τι αντιξοότητες για τους επενδυτές που τοποθετούνται σε ευρωπαϊκούς τίτλους και ότι οι μετοχές και τα ομόλογα μπορούν να λειτουργήσουν με διαφορετικό τρόπο στο πλαίσιο ενός διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου.

Η συμφωνία με την Ελλάδα περιορίζει τις ανησυχίες για συστημικούς κινδύνους, αλλά οι πολιτικοί κίνδυνοι εξακολουθούν να υπάρχουν.

Η συμφωνία που υπογράφηκε την τελευταία στιγμή -ενώ πλέον δεν αναμενόταν- μεταξύ της Ελλάδας και των Ευρωπαίων δανειστών απέτρεψε μια δυσάρεστη έξοδο της χώρας από το ευρώ, τουλάχιστον προς το παρόν. Μετά την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για τους όρους ενός τρίτου προγράμματος διάσωσης, ύψους περίπου 86 δισ. ευρώ, οι επενδυτές γενικά αντέδρασαν θετικά στην απόφαση που γλίτωσε την Ελλάδα από το χείλος του γκρεμού.

Η κρίση στην Ελλάδα ανέδειξε τις σημαντικές διαφωνίες μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας και ορισμένοι ηγέτες ευρωπαϊκών κρατών μίλησαν ανοιχτά -για πρώτη φορά- για το ενδεχόμενο αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ. Αυτές οι εξελίξεις μπορεί να έχουν ορισμένες συνέπειες για την περιοχή σε βάθος χρόνου, όμως δεν αναμένεται να εκτροχιάσουν την οικονομική ανάκαμψη βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα.

Σημαντικότερο, όμως, από τις λεπτομέρειες της συμφωνίας με την Ελλάδα ήταν το μήνυμα που προέκυψε για τις αυξημένες δυνατότητες της Ευρώπης να αντιμετωπίσει τον συστημικό κίνδυνο. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν ήταν πολύ ευχαριστημένοι με το αποτέλεσμα, αξίζει όμως να σημειωθεί ότι τα χρηματοοικονομικά μέτρα που θεσπίστηκαν από το 2012 σε γενικές γραμμές λειτούργησαν αποτελεσματικά για να αποτραπεί μια εξάπλωση του προβλήματος στις αγορές. To Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), για παράδειγμα, απέδειξε πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του, παρέχοντας το βραχυπρόθεσμο δάνειο προς την Ελλάδα. Σημαντικός ήταν και ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), η οποία στήριξε τις ελληνικές τράπεζες με την έκτακτη βοήθεια ρευστότητας (ELA), ενώ επίσης ενίσχυσε τη στήριξη των ευρωπαϊκών αγορών κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης εφαρμόζοντας ένα μεγάλης κλίμακας πρόγραμμα αγοράς ομολόγων.

Το κλίμα αβεβαιότητας για την Ελλάδα εξακολουθεί να υπάρχει. Η κυβέρνηση της χώρας είναι πιθανό να δυσκολευτεί να υλοποιήσει όλες τις μεταρρυθμίσεις που δεσμεύθηκε να εφαρμόσει στο πλαίσιο της συμφωνίας διάσωσης, μεταξύ των οποίων είναι η δυσχερής διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων. Η ψήφιση ορισμένων καθοριστικής σημασίας μέτρων, όπως η υψηλότερη φορολόγηση των αγροτών και η κατάργηση του προγράμματος συνταξιοδότησης μητέρων ανηλίκων, αναβλήθηκε.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) άφησε να εννοηθεί ότι δεν μπορεί να συμμετάσχει στο νέο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας, εάν δεν υπάρξει σημαντική αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους της χώρας. Αυτό ενδέχεται να περιπλέξει την ψήφιση οποιασδήποτε συμφωνίας από τη Γερμανική Ομοσπονδιακή Βουλή, καθώς είναι γενικά αντίθετη σε οποιαδήποτε ελάφρυνση του χρέους, ενώ παράλληλα δεν θέλει να προχωρήσει χωρίς τη στήριξη του ΔΝΤ.

Ακόμη και αν υπάρξουν νέες δυσμενείς εξελίξεις για την Ελλάδα το φθινόπωρο, η Ελλάδα αντιστοιχεί σε ποσοστό μόλις 2% του ΑΕΠ της ευρωζώνης και εκτιμούμε ότι δεν συνιστά σημαντικό κίνδυνο για την ανάκαμψη της Ευρώπης. Με τις εκλογές στην Ισπανία τον Δεκέμβριο, το ενδιαφέρον θα στραφεί στο Ποδέμος, ένα αριστερό κόμμα που εμπνέεται από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι μετά την αποτυχία του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, μειώθηκε η δημοτικότητα του Ποδέμος και του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ενισχύθηκε η στήριξη των παραδοσιακών κομμάτων στην Ελλάδα και την Ισπανία. Η εύρωστη ανάκαμψη που παρατηρείται σήμερα στην Ισπανία ενισχύει την άποψη ότι οι μεταρρυθμίσεις μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη.

Οι επενδυτές μπορούν να συνεχίσουν να ωφελούνται από τις θέσεις τους σε τίτλους της Ευρώπης, ιδιαίτερα σε χώρες όπου η ανάπτυξη έχει επανέλθει σταθερά σε τροχιά, αλλά, για το μέλλον, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι αυτή η μείωση του συστημικού κινδύνου συνεπάγεται και μια δέσμευση των κυβερνήσεων να προβούν σε μεγαλύτερη οικονομική εξυγίανση και σε περισσότερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις».