Οι Θεσμοί μας είπαν ότι η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης ήταν βαθιά υφεσιακή και ζήτησαν λιγότερους φόρους.
Διαβάζοντας όμως τις χθεσινές προτάσεις των θεσμών είναι να απορεί κανείς αν η αύξηση της προκαταβολής φόρου για τις επιχειρήσεις στο 100% είναι αντιυφεσιακό μέτρο ή η μετάταξη της εστίασης και των ξενοδοχείων στο 23% του ΦΠΑ συνιστά μεταρρύθμιση με στόχο την ανάπτυξη.
Για να μην γελιόμαστε, η πρόταση των θεσμών είναι επίσης βαθιά υφεσιακή αλλά δυστυχώς μαγικές λύσεις για να μετατραπεί το πρωτογενές έλλειμμα στο οποίο ολοταχώς βαδίζει ο προϋπολογισμός σε πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ χρειάζονται δισεκατομμύρια. Και όπως όλα δείχνουν, αν δεν στραβώσει η υπόθεση γερά το Σαββατοκύριακο, σύντομα θα μας έρθει ο λογαριασμός. Από την 1η Ιουλίου, με τον ΦΠΑ, η πρώτη «σφαλιάρα».
Η κυβέρνηση, όπως υποστήριζαν στελέχη της τις τελευταίες ημέρες έδινε τη μάχη μέχρι την τελευταία στιγμή για να μην μεταταχθεί η εστίαση στο 23%. Η πρόταση των Θεσμών η οποία συζητήθηκε χθες στο Eurogroup θέτει όχι μόνο την εστίαση στο 23% αλλά και τα ξενοδοχεία. Ένα άλμα δέκα μονάδων στον ΦΠΑ για την εστίαση και 16,5 μονάδων για τα ξενοδοχεία.
Υπάρχει περίπτωση να εισπραχθεί τέτοιου μεγέθους ΦΠΑ και να αποδοθεί; Η ιστορία έχει δείξει ότι οι μεγάλες αυξήσεις στον ΦΠΑ συνιστούν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να βάλουν κάποιοι έξτρα λεφτά στην τσέπη, με εκτίναξη της φοροδιαφυγής όσο δεν υπάρχει ελεγκτικός μηχανισμός και μέθοδοι τέτοιες οι οποίες θα διασφαλίζουν την εισπραξιμότητα.
Θεωρητικά, η κυβέρνηση εξακολουθεί να προωθεί το σχέδιο παροχής κινήτρων για τη χρήση πλαστικού χρήματος ενώ στις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί έναντι των Θεσμών περιλαμβάνεται και το μέτρο του διαχωρισμού ΦΠΑ από την τιμή πώλησης των αγαθών. Το σχέδιο δεν είναι καινούργιο. Ο πρώην Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Χ. Θεοχάρης, το 2013 είχε ξεκινήσει να δουλεύει το "split" στον ΦΠΑ, ένα σχέδιο το οποίο με απλά λόγια προέβλεπε ότι όλες οι συναλλαγές περνούν μέσω τραπεζών, δημιουργείται ένας ειδικός λογαριασμός ΦΠΑ για κάθε επιχείρηση στον οποίο αυτόματα μεταφέρεται από την τράπεζα το ποσό του ΦΠΑ που αντιστοιχεί σε κάθε συναλλαγή και ο επιχειρηματίας δεν μπορεί να βάλει «χέρι» σε αυτόν τον κλειστό λογαριασμό. Μπορεί μόνο να συμψηφίσει τον ΦΠΑ εισροών - εκροών και να αποδοθεί ότι απομένει απευθείας στο δημόσιο.
Τους προηγούμενους μήνες, κυβερνητική πηγή έλεγε ότι ένα τέτοιο σχέδιο θα εφαρμοστεί σταδιακά, προκειμένου να μην υπάρξει σοκ στις επιχειρήσεις οι οποίες- κατά τα ψέματα- χρησιμοποιούν τον ΦΠΑ για κάλυψη αναγκών ρευστότητας σε συνθήκες ασφυξίας.
Αν δεν ληφθούν τέτοιου τύπου παράλληλα μέτρα, η πρόταση των Θεσμών αν γίνει αποδεκτή – με τις αναμενόμενες τροποποιήσεις – είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Το νέο φορο-σοκ θα βυθίσει την οικονομία και πάλι σε ύφεση καθώς τα «τοξικά» μέτρα των Μνημονίων, τα οποία ξόρκιζε στο παρελθόν ο Γ. Βαρουφάκης επανέρχονται ελαφρώς παραλλαγμένα.
Κλειδί το χρέος
Η μάχη της κυβέρνησης τα τελευταία εικοσιτετράωρα φαίνεται να εστιάζεται στο θέμα του χρέους. Επιζητείται μια ισχυρή δέσμευση για διευθέτηση του χρέους η οποία θα δίνει πνοή στην ελληνική οικονομία. Και η αλήθεια είναι ότι χωρίς διευθέτηση του χρέους, σε έξι μήνες θα είμαστε ακριβώς στο ίδιο σημείο με σήμερα. Τα μέτρα δεν θα έχουν αποδώσει όσο υπολογίζονταν και οι Θεσμοί θα ζητούν κι άλλα.
Άλλωστε, αυτή καθ' εαυτή η προτεινόμενη από τους Θεσμούς συμφωνία, δημιουργεί έναν κλοιό λιτότητας σε ορίζοντα τετραετίας. Το πρωτογενές πλεόνασμα από 1% του ΑΕΠ φέτος, πρέπει να αυξηθεί στο 2% του χρόνου στο 3% το 2017 και στο 3,5% το 2018. Χωρίς ανάπτυξη, αδύνατο. Τη συνταγή την δοκιμάσαμε τα προηγούμενα χρόνια και είναι γνωστή. Αποδείχθηκε λάθος και τώρα, χωρίς διευθέτηση του χρέους κινδυνεύουμε να εγκλωβιστούμε και πάλι στο ίδιο λάθος.