Την ίδια στιγμή που η ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών προετοιμάζεται, εν μέσω της πολυετούς οικονομικής κρίσης, για το τρίτο και τελευταίο κύμα συγχωνεύσεων, η νέα Επίτροπος Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης Margrethe Vestager προειδοποιεί πως η Κομισιόν θα τηρήσει αυστηρή στάση απέναντι στις συγχωνεύσεις στη Γηραιά Ηπειρο.
Μάλιστα, σε συνέντευξη που παραχώρησε στους Financial Times, προειδοποιεί πως δεν θα εγκριθούν συγχωνεύσεις οι οποίες δεν αυξάνουν τις επενδύσεις σε νέα καινοτόμα προϊόντα και δεν μειώνουν τις τιμές για τους καταναλωτές.
Η παρέμβαση της κοινοτικής Επιτρόπου, έρχεται σε μια περίοδο που φουσκώνει το κύμα συγχωνεύσεων στις τηλεπικοινωνίες ανά την Ευρώπη. Η M. Vestager παρεμβαίνει στη συζήτηση για τα νέα deals στις τηλεπικοινωνίες και επισημαίνει στους FT πως έχει ένα και μοναδικό ενδιαφέρον: «Να σιγουρευτώ πως οι ευρωπαίοι καταναλωτές - είτε πρόκειται για πολίτες είτε για επιχειρήσεις - μπορούν να απολαμβάνουν αγορές με καινοτόμες υπηρεσίες σε ελκυστικές τιμές».
Η πρωτοβουλία της δανέζας επιτρόπου, έρχεται έπειτα από μια περίοδο που οι αρχές ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βρέθηκαν στο επίκεντρο κριτικής για την ελαστικότητα που επέδειξαν σε μεγάλες συμφωνίες που οδήγησαν σε μεγάλο περιορισμό των παικτών στην αγορά τηλεπικοινωνιών.
Ακόμα και στην ελληνική αγορά, τα τελευταία 15 χρόνια εξαφανίστηκαν, μέσω συγχωνεύσεων και λουκέτων, περί τις 15 εταιρείες. Σήμερα παραμένουν τρεις παίκτες στην αγορά κινητής τηλεφωνίας (συν την Cyta Hellas που λειτουργεί ως εικονικός πάροχος και οδεύει προς πώληση), και τέσσερις όμιλοι (μετά την πλήρη απόκτηση της HOL από τη Vodafone) που δραστηριοποιούνται στη σταθερή τηλεφωνία.
Εδώ και μήνες «μαγειρεύεται» η πρόταση των Vodafone και Wind για εξαγορά της Forthnet, η πρόταση του ΟΤΕ για απόκτηση της συνδρομητικής πλατφόρμας Nova (της Forthnet) και εσχάτως δημοσιοποιήθηκε η πρόθεση του κυπριακού οργανισμού τηλεπικοινωνιών για πώληση της Cyta Hellas καθώς και οι προκαταρκτικές συζητήσεις με την Wind.
Ο προκάτοχος της κ. Vestager, ο Ισπανός Joaquín Almunia είχε δεχθεί κριτική περί ελαστικής στάσης απέναντι στις συγχωνεύσεις των τηλεπικοινωνιών. Στην περίπτωση της Ελλάδας, πάντως, είχε παρέμβει ώστε να αποτρέψει το σχέδιο συγχώνευσης Vodafone και Wind.
Τώρα η M. Vestager, στη συνέντευξη που παραχώρησε στους FT, αποφεύγει να μιλήσει για συγκεκριμένες αγορές ή ομίλους, αλλά δείχνει πως η κατάσταση θα αλλάξει. Οι ισχυροί της ευρωπαϊκής αγοράς είχαν συνδέσει για χρόνια την απόκτηση ολοένα και μεγαλύτερου μεγέθους με τις αυξημένες επενδύσεις. Η νέα Επίτροπος Ανταγωνισμού έρχεται να ανατρέψει τη συγκεκριμένη θεώρηση.
Μειώθηκαν οι ισχυροί παίκτες
Η γραμμή Almunia ήταν αυτή που οδήγησε σε περιορισμό των ισχυρών παικτών στη σταθερή τηλεφωνία αρκετών ευρωπαϊκών χωρών από τέσσερις σε τρεις. Η προηγούμενη ηγεσία της Επιτροπής Ανταγωνισμού είχε εγκρίνει τέτοιου τύπου συγχωνεύσεις σε Αυστρία, Γερμανία και Ιρλανδία με αποτέλεσμα ακόμα και οι τοπικές αρχές ανταγωνισμού να θεωρήσουν τη στάση της εξαιρετικά ανεκτική. Θεωρητικά, στην Ελλάδα υπάρχει το περιθώριο νέου γύρου συγχωνεύσεων στη σταθερή τηλεφωνία καθώς δεν φτάσαμε στο όριο των τριών παικτών. Πολλά, όμως, θα κριθούν από τη στάση της Κομισιόν.
Η M. Vestager υποστήριξε στη συνέντευξη πως αυτό που βλέπει με τις συγχωνεύσεις και τα μεγαλύτερα μεγέθη δεν είναι αύξηση των επενδύσεων σε δίκτυα νέας γενιάς που έχει ανάγκη η Ευρώπη. «Στην πραγματικότητα αυτό που βλέπω είναι το ακριβώς αντίστροφο" επισημαίνει. "Φαίνεται πως ο αυξημένος ανταγωνισμός θα οδηγήσει σε νέες επενδύσεις και όχι το ανάποδο». Προσέθεσε, μάλιστα, πως η εξαιρετικά συγκεντρωμένη αγορά των ΗΠΑ, που θεωρείται επιτυχημένο παράδειγμα από στελέχη ευρωπαϊκών ομίλων, «προσφέρει στους καταναλωτές περιορισμένες επιλογές και υψηλότερες τιμές σε σχέση με αυτά που ισχύουν γενικά στην Ευρώπη».
Οι Financial Times επισημαίνουν πως ο νέος γύρος συγχωνεύσεων στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με τις εξαιρετικές επιδόσεις ομίλων όπως η γερμανική Deutsche Telekom οδηγεί ορισμένους αναλυτές στην πρόβλεψη πως στη Γηραιά Ηπειρο οδηγείται εκ νέου σε δημιουργία μονοπωλίων στην αγορά τηλεπικοινωνιών.
Υπενθυμίζουν και δηλώσεις του διευθύνοντος συμβούλου της Vodafone Vittorio Colao, την προηγούμενη εβδομάδα στη Βαρκελώνη στο πλαίσιο του Mobile World Congress. Ο κ. Colao είχε υποστηρίξει πως φοβάται ότι ορισμένοι από τους ισχυρούς ομίλους που δημιουργούνται στη σταθερή τηλεφωνία μέσω των συγχωνεύσεων θα χρησιμοποιήσουν το μεγάλο πελατολόγιο ώστε να επωφεληθούν από τους άλλους ομίλους (σ.σ. εννοεί της κινητής τηλεφωνίας που παρέχουν και υπηρεσίες στη σταθερή), «κάτι που θα οδηγήσει σε επαναφορά των μονοπωλίων».
Οι παρεμβάσεις της νέας κοινοτικής Επιτρόπου θα γίνουν αισθητές στην Ελλάδα όταν προχωρήσουν οι συγχωνεύσεις που δρομολογούνται εδώ και μήνες.