Ο Τσίπρας «φουντώνει» τη διαπραγμάτευση

Σε λεπτές ισορροπίες προσπάθησε να κινηθεί χθες το απόγευμα ο Αλέξης Τσίπρας, κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης στη Βουλή. Έχοντας ενώπιόν του από τη μία το κομματικό του ακροατήριο και από την άλλη τους δανειστές, εν όψει και των κρίσιμων διαπραγματεύσεων που βρίσκονται στην κορύφωσή τους, ο πρωθυπουργός δεν εξέπληξε ιδιαίτερα όσους παρακολουθούν στενά την τακτική του το τελευταίο διάστημα.

Στο πλαίσιο αυτό, η ρητορική του υπήρξε για μία ακόμη φορά, όπως αναμενόταν, υψηλών τόνων, ωστόσο σε αρκετά σημεία της ομιλίας του φρόντισε να στείλει και τα αναγκαία μηνύματα προς την Ευρώπη και τις ΗΠΑ για τη βούλησή του να ολοκληρωθούν με θετικό τρόπο οι συνομιλίες.

Η μπάλα πλέον περνά στο απέναντι γήπεδο, σε αυτό των δανειστών, και με χρονικό ορίζοντα την Τετάρτη και την Πέμπτη, όταν και θα γίνουν οι κρίσιμες συνεδριάσεις του Eurogroup με τη συμμετοχή του Γιάννη Βαρουφάκη και της Συνόδου Κορυφής, στην πρώτη επίσημη παρουσία του πρωθυπουργού.

Εν τω μεταξύ, η Κομισιόν έχει ήδη στείλει στην Αθήνα τον επικεφαλής του EWG, Τόμας Βίζερ και τον Ντ. Κοστέλο που έως σήμερα εκπροσωπούσε την τρόικα προκειμένου να δουν με την Αθήνα τα στοιχεία και τους αριθμούς της ελληνικής πρότασης. Οι δυο άνδρες είδαν Βαρουφάκη και Δραγασάκη και αποχώρησαν.

Με όσα είπε ο κ. Τσίπρας «δεν πέρασε το Ρουβίκωνα σε σχέση με τους δανειστές», ανέφερε στο Euro2day.gr εξαιρετικά έμπειρος πολιτικός που δεν έχει καμία σχέση με την παράταξη Τσίπρα, αλλά φημίζεται για την ψυχραιμία και τον ορθολογισμό του, σημειώνοντας ότι «οι αριθμοί δεν έχουν ξεφύγει».

Ο ίδιος συμπλήρωσε ωστόσο ότι τις επόμενες μέρες το Eurogroup θα εξετάσει, κι ενδεχομένως να απορρίψει, όχι απλώς προθέσεις, αλλά και τη δυνατότητα υλοποίησης των προθέσεων, με τρόπο που να μην ρίχνει έξω βασικούς στόχους του προγράμματος προσαρμογής.

Με την τμηματική χρονικά παρουσίαση των προγραμματικών δηλώσεων, το πρώτο σκέλος μέχρι τον Ιούνιο με μικρό μάλιστα κόστος και το δεύτερο για τα επόμενα 3,5 χρόνια, το Μέγαρο Μαξίμου φιλοδοξεί να διαμηνύσει στο εξωτερικό ότι θα πράξει τα δέοντα προκειμένου να βρεθεί μια αμοιβαία επωφελής λύση. Ωστόσο αυτό που απομένει είναι να φανεί μέχρι πού φτάνουν αυτά τα δέοντα και ποια θα είναι η αντίδραση της άλλης πλευράς.

Σημάδια καλής θέλησης

Ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε αποφασισμένος να τηρήσει τις προεκλογικές του δεσμεύσεις (τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος τους) και να μην ζητήσει παράταση του υφιστάμενου προγράμματος, παρά τις έξωθεν ασφυκτικές πιέσεις, προσπαθώντας παράλληλα να δείξει σημάδια καλής θέλησης -και σε καμία περίπτωση σύγκρουσης- προς το εξωτερικό. Έτσι για παράδειγμα, προχώρησε σε:

-Μετονομασία των αποκρατικοποιήσεων (αξιοποίηση κρατικής περιουσίας) και αλλαγή της φιλοσοφίας τους, αλλά όχι στην κατάργησή τους.

-Υπόσχεση για διαρθρωτικές αλλαγές με έμφαση στην πάταξη της μεγάλης φοροδιαφυγής και της διαφθοράς, καθώς και σε αιχμές για τους ολιγάρχες, πράγματα που αρέσουν στους δανειστές και κυρίως στους Γερμανούς.

-Πολύ προσεκτικές διατυπώσεις στο θέμα του δημόσιου τομέα, με παραπομπή ορισμένων δεσμεύσεων για το μέλλον ή σταδιακή εφαρμογή τους (λ.χ. ο βασικός μισθός).

-Θετικές αναφορές στον ιδιωτικό τομέα, ακόμη και στις μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ έμφαση έδωσε και στην ανάγκη ξένων επενδύσεων.

-Δέσμευση για σεβασμό του κανόνα για πρωτογενείς ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς.

-Διαβεβαίωση ότι η Ελλάδα επιθυμεί να εξυπηρετήσει το χρέος της, αλλά αυτό πρέπει να μειωθεί.

Από την άλλη, πολλές από τις εξαγγελίες του Αλέξη Τσίπρα που θα ήθελε να ακούσει πιο έντονα το κομματικό του ακροατήριο δεν ήταν κοστολογημένες και χρονικά προσδιορισμένες. Αρκετές εξάλλου έγιναν με εντελώς αφηρημένο τρόπο, όπως για παράδειγμα οι επόμενες κινήσεις στους τομείς της υγείας και της παιδείας, ενώ και για τη φορολόγηση των εισοδημάτων δεν έγινε αναφορά για τον τρόπο και τον χρόνο που θα γίνει. Ανησυχία στην Ευρώπη προκάλεσε και η αναφορά του πρωθυπουργού σε πλήρη κρατικό έλεγχο των τραπεζών μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, κατόπιν της αλλαγής της σχετικής διάταξης του νόμου ανακεφαλαιοποίησης.

Ικανοποίηση και αντιδράσεις

Η τοποθέτηση του κ. Τσίπρα είχε έντονο το συναισθηματικό στοιχείο και ιδιαίτερα το κλείσιμό της, με τα «εθνικοαπελευθερωτικά» χαρακτηριστικά, παρουσιάζει τη δική της ξεχωριστή σημασία, αν αναλογιστεί κανείς και το κοινό στο οποίο απευθυνόταν. «Δεν πρόκειται να διαπραγματευτούμε την Ιστορία μας, την περηφάνια και αξιοπρέπεια αυτού του λαού. Θα υπηρετήσουμε το Σύνταγμα μέχρι τέλους», τόνισε χαρακτηριστικά συγκινημένος, εν μέσω παρατεταμένων χειροκροτημάτων από τους βουλευτές της συγκυβέρνησης.

Το τέλος της ομιλίας του πρωθυπουργού βρήκε την Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ και τα κυβερνητικά στελέχη ενθουσιασμένα, καθώς, όπως έλεγαν, «επιτέλους βγήκε κάποιος πρωθυπουργός να πει τα πράγματα με το όνομά τους, δίχως να φοβάται και να σκύβει το κεφάλι. Αυτά που είπε στη Βουλή θα τα πει και στη Σύνοδο Κορυφής», σημείωσε χαρακτηριστικά η ίδια πηγή.

Από την άλλη, παρόλο που ζήτησε από κόμματα και βουλευτές να στηρίξουν την εθνική προσπάθεια, νωρίτερα είχε επιτεθεί -άλλες φορές με το... βαμβάκι και άλλες ευθέως- σε Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ για τα πεπραγμένα τους ως συγκυβέρνηση. Εξ ου και τα αιχμηρά σχόλια των δύο κομμάτων, αμέσως μετά την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα. Η Συγγρού εξέφρασε το βαθύ προβληματισμό της «για το εάν η κατάληξη της διαπραγμάτευσης θα είναι επιτυχής μετά από όσα ακούστηκαν απόψε στη Βουλή», ενώ η Χαριλάου Τρικούπη έκανε λόγο για «πλήρη αδυναμία της κυβέρνησης να παρουσιάσει μια σοβαρή και ολοκληρωμένη πρόταση προς την ευρωζώνη».

Σήμερα το απόγευμα μάλιστα ο Ευάγγελος Βενιζέλος προγραμματίζει να μιλήσει στη Βουλή, σκοπεύοντας, όπως λένε οι συνεργάτες του, να «απαντήσει σε όλα».