Τράπεζες: Στενός κορσές από ΕΚΤ για ρευστότητα

Ασφυκτικότερο περιβάλλον ρευστότητας θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι τράπεζες και το Δημόσιο από την 1η Μαρτίου, αν μέχρι τότε δεν έχει συμφωνηθεί νέο πρόγραμμα για τη χώρα, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν συζητά ενδεχόμενο παράτασης στην αποδοχή εγγυήσεων του Δημοσίου.

Όπως είναι γνωστό, από την 1η Μαρτίου η ΕΚΤ δεν θα κάνει πλέον δεκτά ως ενέχυρα ομόλογα που εκδίδουν οι τράπεζες με εγγύηση Δημοσίου (Πυλώνας ΙΙ του Νόμου Αλογοσκούφη). Πρόκειται για απόφαση που δεν πρόκειται να αλλάξει, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, καθώς η ΕΚΤ δεν συζητά καν το ενδεχόμενο μικρής ολιγόμηνης παράτασης.

Πρόθεσή της, με βάση τις ίδιες πηγές, είναι να διευκολύνει τις εγχώριες τράπεζες να υποκαταστήσουν ομαλά τα ομόλογα με εγγύηση Δημοσίου και όχι να παρατείνει το υφιστάμενο καθεστώς.

Όπως αποκάλυψε το Euro2day.gr στο Συμβούλιο Νομισματικής Πολιτικής της 22ας Ιανουαρίου αναμένεται να αποφασισθεί διεύρυνση του προγράμματος αγοράς δανείων. Ειδικότερα, εξετάζεται η παροχή στις τράπεζες της δυνατότητας να δανείζονται από την ΕΚΤ με ενέχυρο και «καλάθια» πιστωτικών απαιτήσεων. Πακέτα, δηλαδή, δανείων ή συμβάσεων εκχώρησης απαιτήσεων, που θα φέρουν αποδεκτή από την κεντρική τράπεζα διαβάθμιση.

Ανοικτό είναι το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να μειώσει και τον ελάχιστο πήχη αξιολόγησης. Να κάνει δηλαδή δεκτά δάνεια που κατατάσσονται στις πρώτες 4 ή 5 βαθμίδες αξιολόγησης, από 3 που ισχύουν σήμερα.

Η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (European Banking Authority) έχει ολοκληρώσει την αντιστοίχηση των βαθμίδων αξιολόγησης που χρησιμοποιούν όλοι οι αναγνωρισμένοι από την ΕΚΤ οίκοι, κίνηση που αποτελεί προύπόθεση για να διευρυνθούν τα κριτήρια χορήγησης ρευστότητας με ενέχυρο δάνεια.

Δεν αρκούν τα μέτρα για να υποκατασταθούν οι εγγυήσεις Δημοσίου

Ακόμη όμως και αν αποφασισθεί η παραπάνω διεύρυνση του προγράμματος αγορών, δεν θα λύσει το πρόβλημα των εγχώριων τραπεζών. Με βάση τα στοιχεία των λογιστικών καταστάσεων 9μήνου, στις αρχές Οκτωβρίου οι τέσσερις συστημικές τράπεζες είχαν ενεχυριασμένα στην ΕΚΤ ομόλογα με εγγύηση Δημοσίου ονομαστικής αξίας περίπου 35 δισ. ευρώ.

Η δυνατότητα δανεισμού με ενέχυρο «καλάθια» πιστωτικών απαιτήσεων, σε συνδυασμό με άλλα βοηθητικά μέτρα όπως το πρόγραμμα αγοράς καλυμμένων ομολογιών, δεν αρκεί σύμφωνα με στελέχη πιστωτικών ιδρυμάτων για την ομαλή αντικατάσταση των ομολόγων με εγγύηση Δημοσίου την 1η Μαρτίου.

Εφεδρεία ο δανεισμός από τον ELA με εγγυήσεις Δημοσίου

Ως εκ τούτου, είναι πιθανό οι τράπεζες να αναγκασθούν να προσφύγουν στον ELA προκειμένου να υποκαταστήσουν με ακριβότερο επιτόκιο ρευστότητα που δεν θα μπορούν να αντλήσουν από την ΕΚΤ λόγω έλλειψης αποδεκτών ενεχύρων.

Σημειώνεται ότι τα ομόλογα με εγγύηση Δημοσίου θα γίνονται δεκτά στον ELA, καθώς το Ελληνικό Δημόσιο ανανέωσε την ισχύ τους ως το τέλος του 2015, απόφαση η οποία επικυρώθηκε χθες και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Σημειώνεται ότι η συνολική εξάρτηση των εγχώριων τραπεζών από την ΕΚΤ κινείται στα επίπεδα των 45 δισ. ευρώ (στοιχεία τέλους Νοεμβρίου), ενώ η εξάρτησή τους από τον ELA είχε μηδενιστεί εντός του 2014 και τώρα αυξάνεται σταδιακά χωρίς προς το παρόν να έχει ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ, και επομένως δεν έχει ζητηθεί ακόμη σχετική έγκριση από την ΕΚΤ.

Μεσοπρόθεσμα, στην περίπτωση που η πολιτική ομαλότητα αποκατασταθεί και συμφωνηθεί νέο πρόγραμμα με την τρόικα, οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν σταδιακά τον δανεισμό τους από την ΕΚΤ χρησιμοποιώντας ως ενέχυρο δάνεια επιχειρήσεων και καλυμμένες ομολογίες.

«Όσο βελτιώνεται η κατάσταση της οικονομίας και κατ' επέκταση των επιχειρήσεων, θα βελτιώνεται και η δεξαμενή αλλά και η ποιότητα των ενεχύρων» αναφέρουν χαρακτηριστικά τραπεζικά στελέχη.