Πακέτο Γιούνκερ: Οι «ειδήσεις» πίσω από την ελληνική πρόταση

Μια νέα γραμμή του τραμ που θα ξεκινά από το σταθμό Φιξ στη Λεωφόρο Συγγρού και θα καταλήγει στο Φάληρο μέσω της Καλλιθέας (μήκους 4,9 χιλιομέτρων με 9 στάσεις), η επέκταση της Περιφερειακής Υμηττού μέχρι τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης καθώς και σειρά έργων που είναι αδύνατον να χρηματοδοτηθούν από το ΕΣΠΑ (ή απαιτούν πρόσθετα κονδύλια) περιλαμβάνονται στην κατάλογο με τα αιτήματα προς χρηματοδότηση από το λεγόμενο «Πακέτο Γιούνκερ».

Στην ελληνική πρόταση προβλέπεται πως η επέκταση της Περιφερειακής Υμηττού μέχρι την Βουλιαγμένης σχεδιάζεται να δημοπρατηθεί εντός του 2015 με σύμβαση παραχώρησης, δηλαδή με νέους σταθμούς διοδίων και θα περιλαμβάνει σήραγγα μεγάλους μήκους.

Υπενθυμίζεται πως κάτοικοι και φορείς της περιοχής είχαν ζητήσει την υπογειοποίηση του έργου, ενώ διαφωνούν με την προσθήκη νέων σταθμών διοδίων στην επέκταση της περιφερειακής Υμηττού.

Περιλαμβάνεται, επίσης, η κατασκευή τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου για τροφοδοσία πλοίων («πιθανώς στο λιμάνι του Πειραιά), προϋπολογισμού 500 εκατ. ευρώ, η κατασκευή νέων φυλακών ή επέκταση υφισταμένων σε Αττική (αναφέρεται πως αναζητείται νέος χώρος γιατί είναι αδύνατη η επέκταση των φυλακών Κορυδαλλού), Κόρινθο, Βόλο, Χίο, Πελοπόννησο και Αγρίνιο.

Από τον κατάλογο των αιτημάτων, με τα 174 έργα, συνολικού κόστους 41,5 δισ. ευρώ, που κατέθεσε η χώρα μας διαπιστώνεται πως ο κύριος λόγος των συνεχών αναβολών στις δημοπρατήσεις νέων μεγάλων έργων (από το Καστέλι μέχρι την υποθαλάσσια ζεύξη Σαλαμίνας – Περάματος) είναι η αδυναμία του δημοσίου να βρει τους πόρους για κάλυψη της συμμετοχής του.

Και τα δύο έργα προτείνονται προς ένταξη στο «Πακέτο Γιούνκερ», μαζί με το πρώτο τμήμα της γραμμής 4 του μετρό (Αλσος Βεϊκου – Γουδή), προϋπολογισμού 1,1 δισ. ευρώ που σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες «είχε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση». Στον ίδιο κατάλογο βρίσκονται και δύο επεκτάσεις της γραμμής 4 από Γουδή προς το Μαρούσι (μήκους 9 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 900 εκατ. ευρώ) και προς το Ιλιον (μήκους 4 χιλιομέτρων και κόστους 500 εκατ. ευρώ). Για το Καστέλι αναφέρεται πως ο προϋπολογισμός αγγίζει τα 800 εκατ. ευρώ και η υποθαλάσσια ζεύξη Σαλαμίνας – Περάματος τα 350 εκατ. ευρώ.

Ως αστείο εκλαμβάνουν στην αγορά κατασκευών το γεγονός πως το ελληνικό δημόσιο εμφανίζεται να ζητεί περί τα 600 εκατ. ευρώ από το πακέτο Γιούνκερ για τη χρηματοδότηση της επέκτασης του μετρό Θεσσαλονίκης προς τη Σταυρούπολη, όταν είναι άγνωστο πότε θα ολοκληρωθεί η βασική γραμμή. Η κυβέρνηση ζητεί επίσης 90 εκατ. ευρώ για την επέκταση του τραμ της Αθήνας μέχρι το Πεδίον του Αρεως και άλλα 40 εκατ. ευρώ για έργα τραμ σε Πάτρα και Ιωάννινα.

Το μεγαλύτερο ποσό που ζητεί η ελληνική πλευρά για οδικό / σιδηροδρομικό έργο αφορά τον Βόρειο Οδικό Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), συνολικού μήκους 330 χιλιομέτρων (τα 110 έχουν ήδη κατασκευαστεί). Το κόστος ολοκλήρωσης του κρίσιμου άξονα εκτιμάται στα 1,8 δισ. ευρώ.

Ο υπουργός Υποδομών Μιχάλης Χρυσοχοϊδης επανέλαβε προ ημερών πως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) μελετά τη χρηματοδότηση του έργου με τη μέθοδο των πιστοποιητικών διαθεσιμότητας, δηλαδή χωρίς διόδια για τους χρήστες. Δηλαδή ο ιδιώτης θα αναλάβει τη χρηματοδότηση και κατασκευή του έργου και το δημόσιο θα πληρώνει ετήσιο μίσθωμα με βάση την ποιότητα υπηρεσιών και άλλα κριτήρια.

Το μεγαλύτερο αυτόνομο έργο που κατά την ελληνική πλευρά πρέπει να ενταχθεί στο Πακέτο Γιούνκερ είναι ο περίφημος αγωγός EAST MED, εκτιμώμενου κόστους 5 δισ. ευρώ, για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Ισραήλ και την Κύπρο προς τη Δυτική Ευρώπη μέσω Ελλάδας. Για την ένταξη του συγκεκριμένου έργου ασκούνται συντονισμένες πιέσεις και από την Κύπρο και το Ισραήλ, αν και αρκετοί αναλυτές θεωρούν δύσκολη την υλοποίησή του. Στα πολύ μεγάλα έργα εντάσσεται και το σχέδιο για εγκατάσταση δικτύου οπτικών ινών μέχρι το κτίριο (Fiber to the Building – FttB), προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ, με στόχο την πρόσβαση περίπου 2 εκατ. νοικοκυριών στο Διαδίκτυο με ταχύτητες 100 Mbps.

Στον κατάλογο περιλαμβάνονται και μικρότερα, αλλά κρίσιμα έργα, που έχουν εξαγγελθεί και καθυστερούν λόγω έλλειψης πόρων. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το διαμετακομιστικό κέντρο που προωθείται από την ΓΑΙΑΟΣΕ (θυγατρική του ΟΣΕ) στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου στη Θεσσαλονίκη.

Για την κατασκευή του, μέσω Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) το δημόσιο πρέπει να συμβάλλει με περίπου 200 εκατ. ευρώ που δεν έχει.