Σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας βρίσκονται πλέον οι εγχώριες τράπεζες με private equity funds συζητώντας από συμφωνίες πώλησης «καλαθιών» με «κόκκινα» δάνεια ως και την εκχώρηση της διαχείρισης όλου του προβληματικού δανειακού τους χαρτοφυλακίου.
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της πανευρωπαικής άσκησης προσομοίωσης, η προσοχή επικεντρώνεται και πάλι στην αντιμετώπιση του μείζονος προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Άλλωστε, η αξιολόγηση ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (AQR) που διενήργησε η ΕΚΤ διεύρυνε το μέγεθος του προβλήματος.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μαζί με αυτά που χρειάζονται απομείωση, παρότι είναι τυπικά ενήμερα, ανέρχονται μετά το AQR μεταξύ 31% (Εθνική) με 45,6% (Πειραιώς) του συνολικού χαρτοφυλακίου χορηγήσεων τους (σ.σ στοιχεία πριν την προβολή του δείγματος στο σύνολο του χαρτοφυλακίου).
Για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, οι τράπεζες, πέραν των συνεχιζόμενων ρυθμίσεων, αρχίζουν σταδιακά να εξετάζουν και πιο επιθετικές λύσεις.
Μεγάλη συστημική τράπεζα, για παράδειγμα, έχει σε εξέλιξη διαγωνισμό πώλησης χαρτοφυλακίου επιχειρηματικών δανείων, ονομαστικής αξίας, περίπου 470 εκατ. ευρώ. Το προς πώληση χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει δάνεια από τουλάχιστον 190 εταιρείες που είτε βρίσκονται σε οριστική καθυστέρηση, είτε σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών.
Εδώ και μερικές ημέρες τα τρία private equity funds, τα οποία πέρασαν στην επόμενη φάση, διενεργούν due diligence, προκειμένου εν συνεχεία να υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές. Εφόσον ο διαγωνισμός τελεσφορήσει θα πρόκειται για την πρώτη πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) στην Ελλάδα μετά το ξέσπασμα της κρίσης.
Τις διαδικασίες πώλησης χαρτοφυλακίου δανείων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ξεκίνησε προ μερικών ημερών έτερη συστημική τράπεζα. Πρόκειται για δάνεια τουλάχιστον 10 εταιρειών που χρειάζονται αναδιάρθρωση και το προς πώληση «καλάθι» αναμένεται να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον της αγοράς, λόγω και των ισχυρών αμυντικών χαρακτηριστικών της τουριστικής βιομηχανίας.
Ποιες τράπεζες συζητούν την εκχώρηση της διαχείρισης των NPLs
Πέραν, όμως, από τις πωλήσεις χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι τράπεζες διερευνούν και τις πιθανότητες να κλείσουν συμφωνίες «πακέτο» με εξειδικευμένα private equity funds.
Την πρωτοβουλία των κινήσεων στο συγκεκριμένο μέτωπο έχει η Αττικής. Στο πλαίσιο αναζήτησης στρατηγικού επενδυτή ή ομάδας βασικών επενδυτών για την κάλυψη της αύξησης κεφαλαίου ως 434 εκατ. ευρώ, οι σύμβουλοι της τράπεζας συζητούν και το σενάριο εκχώρησης της διαχείρισης όλου του χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Παρότι οι συζητήσεις βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο με αβέβαιη κατάληξη, τα βασικά χαρακτηριστικά του συζητούμενου deal είναι τα εξής: To private equity fund θα δεσμευτεί να καλύψει μέρος της αύξησης κεφαλαίου της Αττικής, αναλαμβάνοντας ως αντάλλαγμα τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων, με προμήθειες διαχείρισης και υπεραπόδοσης.
Αντίστοιχης δομής συμφωνία φέρεται να εξετάζει και μια εκ των συστημικών τραπεζών η οποία βρίσκεται σε συζητήσεις με αμερικανικό private equity fund για την εκχώρηση της διαχείρισης του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Οι δυσκολίες αλλά και τα οφέλη
Οι δυσκολίες για να κλείσουν τέτοιου είδους δομημένες συναλλαγές παραμένουν μεγάλες, παρά τις υψηλές συσσωρευμένες προβλέψεις και την ικανοποιητική πλέον ορατότητα που έχουν οι υποψήφιοι επενδυτές, μετά και την αξιολόγηση στοιχείων ενεργητικού από την ΕΚΤ.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα έγκειται στις ειδικές προβλέψεις που έχουν σχηματίσει οι τράπεζες. Το ύψος τους θα καθορίσει και το αν υπάρχουν περιθώρια σύγκλισης με τα ενδιαφερόμενα private equity funds για το ύψος του success fee.
Από την άλλη τα οφέλη τέτοιων συμφωνιών είναι αρκετά καθώς οι τράπεζες πέραν της ενίσχυσης σε κεφάλαια και ρευστότητα θα απαλλαγούν από την διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, επικεντρωνόμενες στην χρηματοδότηση της οικονομίας.
Με δεδομένο πάντως ότι η εκχώρηση δεν αποτελεί καθαρή λύση, όπως για παράδειγμα η πώληση, το βουνό των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα συνεχίζει να ασκεί σημαντική πίεση στις τράπεζες και στη δυνατότητα πιστωτικής επέκτασης, στο βαθμό μάλιστα που η ανάκαμψη της οικονομίας παραμείνει ασθενική.
Σημειώνεται ότι στο εννεάμηνο Ιανουαρίου Σεπτεμβρίου της φετινής χρονιάς έχουν πουληθεί από ευρωπαϊκές τράπεζες χαρτοφυλάκια μη εξυπηρετούμενων δανείων ονομαστικής αξίας 67 δισ. ευρώ, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται σύμφωνα με τη PriceWaterhouseCoopers συναλλαγές αξίας επιπλέον 50 δισ. ευρώ.