Προτεραιότητες και ερωτηματικά στο σχέδιο Τσίπρα

Έντονα προεκλογικό άρωμα είχε η χθεσινή ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στο Βελλίδειο. Δηλώνοντας έτοιμος να κυβερνήσει, «όχι γιατί βιάζεται, αλλά για το όφελος του ελληνικού λαού», ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, ζήτησε με έμφαση την άμεση προσφυγή στις κάλπες (και αυτοδυναμία), μετά τις οποίες, όπως είπε, θα προχωρήσει σε ουσιαστική διαπραγμάτευση του χρέους και σε σταδιακή λήψη μέτρων με στόχο την ανακούφιση της κοινωνίας.

Είναι τα δύο σημεία στα οποία έδωσε τη μεγαλύτερη έμφαση και βάσει των οποίων, αναμένεται να στηριχθεί η ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ το επόμενο διάστημα. Το μνημόνιο, σύμφωνα με το σχεδιασμό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, από το πρώτο βράδυ της εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, «προτού και ανεξάρτητα από την έκβαση της διαπραγμάτευσης», θα αντικατασταθεί από το «Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης», όπως ονόμασαν το οικονομικό σχέδιο το οποίο εξαγγέλθηκε χθες.

«Γκρίζα ζώνη», όπως τουλάχιστον καταγγέλλει η κυβέρνηση, είναι το πού θα βρεθούν τα χρήματα για την υλοποίηση των συγκεκριμένων δεσμεύσεων, με τον ΣΥΡΙΖΑ να μιλά για απόλυτα κοστολογημένες προτάσεις, την άλλη πλευρά όμως να μιλά για γενικότητες και να αμφισβητεί έντονα την εγκυρότητά τους.

Το συνολικό κόστος του «κυβερνητικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ» υπολογίζεται στα 13,5 δισ. ευρώ, όπως είπε ο κ. Τσίπρας, που δήλωσε αποφασισμένος να συγκρουστεί με τα «μεγάλα συμφέροντα» για το συμφέρον του τόπου. Εξαιρετικά σφοδρή ήταν η επίθεση που εξαπέλυσε στον πρωθυπουργό και στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, καταγγέλλοντάς τους ότι έχουν συμμαχήσει με τη γερμανική κυβέρνηση.

Το κόμμα του, κατήγγειλε, θα παραλάβει κάτι περισσότερο από «καμένη γη. Μια χώρα διχασμένη και διαλυμένη, πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά». Προσδιόρισε δε ως διακύβευμα των επόμενων εκλογών τη «διαπραγμάτευση ή μη διαπραγμάτευση», τη «λιτότητα ή την ανάπτυξη».

Δημόσιο χρέος

Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτήρισε «αναπόφευκτη» την αναδιάρθρωση του χρέους, ωστόσο, όπως είπε, «το ζητούμενο είναι πώς θα γίνει, με ποιους όρους θα συνοδεύεται και υπό ποιες προϋποθέσεις». Στόχος του, όπως σημείωσε, είναι:

-Η διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους της ονομαστικής αξίας του χρέους, ώστε να γίνει βιώσιμο.
-Η δημιουργία «ρήτρας ανάπτυξης» στην αποπληρωμή του υπόλοιπου.
-Η περίοδος χάριτος στην εξυπηρέτησή του, για την άμεση εξοικονόμηση πόρων για την ανάπτυξη.
- Η εξαίρεση του προγράμματος δημόσιων επενδύσεων από τους περιορισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
- Η συμφωνία για «Ευρωπαϊκό New Deal», με δημόσιες επενδύσεις για την ανάπτυξη και χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
- Η ποσοστική χαλάρωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με απευθείας αγορά κρατικών ομολόγων.
-Η επαναφορά του θέματος των πολεμικών επανορθώσεων και των αποζημιώσεων.
-Η σύγκληση «Ευρωπαϊκής Διάσκεψης Χρέους» για τη διαχείριση της υπερχρέωσης της ευρωζώνης, καθώς η κρίση χρέους δεν είναι ελληνική, αλλά ευρωπαϊκή.

Οι τέσσερις άξονες των εξαγγελιών

Ο κ. Τσίπρας διέκρινε τις προτάσεις του σε τέσσερα επίπεδα:

Αντιμετώπιση ανθρωπιστικής, ύψους δύο δισ. ευρώ

-Παροχή δωρεάν ρεύματος σε 300.000 νοικοκυριά κάτω από το όριο φτώχειας.

-Επιδότηση διατροφής με κουπόνια σε 400.000 οικογένειες σε συνεργασία με τοπική αυτοδιοίκηση, εκκλησία και άλλους φορείς.

-Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους.

- Εξασφάλιση στέγης, με τον οργανισμό εργατικής εστίας, με εξασφάλιση 25-30 χιλιάδες διαμερισμάτων, με επιδότηση ενοικίου 3-5 ευρώ ανά τ.μ.

- Επαναφορά της 13ης σύνταξης σε 1.262.920 δικαιούχους.

- Παροχή ειδικής κάρτας για δωρεάν μετακινήσεις στα μέσα μαζικής μεταφοράς σε αδύναμες ομάδες με συμβολική συμμετοχή.

- Κατάργηση της εξίσωσης στο φόρο πετρελαίου θέρμανσης, το οποίο επανέρχεται στα 0,90 ευρώ.

Επανεκκίνηση οικονομίας

- Εξώδικος συμβιβασμός βεβαιωμένων φορολογικών υποθέσεων και άμεση, εντός εξαμήνου, άρση των άδικων επιβαρύνσεων. Ρύθμιση των ποσών που θα προκύψουν σε 84 δόσεις με κάθε μία έως το 20% του εισοδήματος των οφειλετών. Το ίδιο προωθείται και για τα ασφαλιστικά ταμεία. Συνολικά η δόση έως το 30% του εισοδήματος. Άμεση παύση, μόλις υπάρξει ρύθμιση, των ποινικών και άλλων διώξεων, αναγκαστικών μέτρων και απειλή πλειστηριασμών.

- Άμεση κατάργηση του ΕΝΦΙΑ. Αντικατάστασή του από φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, με πραγματικές αντικειμενικές αξίες, μετά από αναπροσαρμογή περίπου 30%-35% των σημερινών αξιών προς τα κάτω. Δεν θα αφορά τη μικρή και μεσαία ακίνητη περιουσία.

-Αφορολόγητο εισοδήματος στα 12.000 ευρώ, όπως ήταν πριν την κρίση, και επαναφορά περισσότερων κλιμάκων.

-Νέα «σεισάχθεια», με διαγραφή μέρους χρεών για οφειλέτες κάτω του ορίου φτώχειας. Σύσταση ενδιάμεσου φορέα για τη διευθέτηση αυτών των ρυθμίσεων, ο οποίος θα ελέγχει την τήρηση των συμφωνηθέντων και τις κινήσεις των τραπεζών.

-Επ' αόριστο αναστολή πλειστηριασμών για κατοικίες έως 300.000 ευρώ.

-Κρατικοποίηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

-Ίδρυση αναπτυξιακής τράπεζας τραπεζών ειδικού σκοπού για τη ρευστότητα στην αγορά και τη στήριξη των δυναμικών επαγγελματικών ομάδων.

-Επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, για όλους τους εργαζόμενους ανεξαρτήτως ηλικίας.

- Αποκατάσταση του πλέγματος προστασίας των εργασιών σχέσεων, όπως επαναφορά της μετενέργειας κλπ. Κατάργηση ρυθμίσεων, μεταξύ άλλων, για ομαδικές απολύσεις και ενοικίαση εργαζομένων.

-Πρόγραμμα για την ανάκτηση εργασίας ύψους 5 δισ. ευρώ, τα 3 δισ. ευρώ από τον πρώτο χρόνο. Στόχος, η δημιουργία 300.000 θέσεων εργασίας.

-Διεύρυνση του αριθμού των δικαιούχων του επιδόματος ανεργίας.

Θεσμικός και δημοκρατικός μετασχηματισμός του πολιτικού συστήματος

-Αποκατάσταση όσων απολύθηκαν από το δημόσιο παρανόμως, ενώ κάλυπταν πάγιες και διαρκείς ανάγκες

-Θεσμική και λειτουργική ενδυνάμωση του Κοινοβουλίου, της τοπικής αυτοδιοίκησης και του συνδικαλισμού βάσης. Συνολική αντικατάσταση του Καλλικράτη με ένα νέο πλαίσιο για την τοπική αυτοδιοίκηση.

-Εισαγωγή θεσμών, όπως η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία και τα δημοψηφίσματα.

-Περιστολή της βουλευτικής ασυλίας, αλλά και του καθεστώτος ασυλίας και ατιμωρησίας των πολιτικών.

-Επανασχεδιασμός του χάρτη των ραδιοτηλεοπτικών μέσων στη χώρα. Δημιουργία μιας νέας ΕΡΤ πολυφωνικής, πλουραλιστικής και δημοκρατικής.

Κοστολόγηση των προτάσεων

«Πρώτα απ' όλα, από τα παραπάνω μέτρα και τις διαδικασίες ρυθμίσεων και εκκαθαρίσεων» τόνισε, ενώ αρίθμησε τις ακόλουθες δράσεις απ' όπου θα εξευρεθούν οι απαιτούμενοι πόροι:

-Την επανεκκίνηση της οικονομίας.

-Από τα 68 δισ. ευρώ των ληξιπρόθεσμών οφειλών, μπορούν να μπουν τον πρώτο χρόνο περίπου 3 δισ. και σε βάθος επταετίας πάνω από 20 δισ. ευρώ.

-Από την πάταξη της φοροδιαφυγής, που θέλει πρωτίστως αποφασιστική πολιτική βούληση. Προανήγγειλε εξάμηνο σχέδιο με ελέγχους στις ενδοομιλικές συναλλαγές, στις λίστες Λαγκάρντ και άλλες, στα εμβάσματα του εξωτερικού και στις offshore εταιρείες.

-Από την εγκατάσταση συστημάτων εισροών-εκροών και άλλων συστημάτων για την πάταξη του λαθρεμπορίου καυσίμων και από την πάταξη λαθρεμπορίου τσιγάρων. Προσδιόρισε το κέρδος στα 3 δισ. ευρώ τον πρώτο χρόνο.

-Σε ό,τι αφορά το κόστος κεφαλαίου εκκίνησης του δημόσιου, ενδιάμεσου φορέα και το κόστος κεφαλαίου εκκίνησης της ίδρυσης τραπεζών ειδικού σκοπού, που συνολικά είναι της τάξης των 3 δισ. ευρώ θα χρηματοδοτηθεί από το λεγόμενο «μαξιλάρι» των, περίπου, 11 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για τις τράπεζες.

-Για το πρόγραμμα ανάκτησης της εργασίας, είπε ότι τον πρώτο χρόνο θα χρηματοδοτηθεί κατά 1 δισ. από τη γέφυρα του ΕΣΠΑ 2007- 2013, κατά 1,5 δισ. από τα 2,5 δισ. του ΕΣΠΑ 2014-2020 και κατά 500 εκατ. από άλλα εξειδικευμένα ευρωπαϊκά εργαλεία για την αύξηση της απασχόλησης.