Η ώρα της κρίσης για κυβέρνηση-αντιπολίτευση

«Σταθερότητα ή πρόωρες εθνικές εκλογές και περιπέτειες»; «Ναι ή όχι στη λιτότητα»; «Μπροστά στην ανάπτυξη ή πίσω στην κρίση»; «Ελλάδα ή Μέρκελ»; Είναι μερικά από τα προεκλογικά διλήμματα που τέθηκαν με ιδιαίτερη έμφαση στους πολίτες, καλούμενοι να τα απαντήσουν σήμερα μέσω κυρίως της ευρωκάλπης.

Στη μοναδική ίσως χώρα που σχεδόν κανείς δεν ασχολείται με την ουσία των συγκεκριμένων εκλογών, όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα τους έχουν αποδώσει χαρακτήρα δημοψηφίσματος στις κάλπες. Ετσι, είναι δεδομένο ότι το ξημέρωμα της αυριανής μέρας δεν θα βρει την κεντρική πολιτική σκηνή του τόπου ίδια με σήμερα.

Από τη μία η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ επιζητούν, όπως λένε, την έμπρακτη επικρότηση από τους ψηφοφόρους της προσπάθειάς τους να κρατήσουν «ζωντανή» τη χώρα και να την οδηγήσουν προς πιο ασφαλή μονοπάτια. Από την άλλη η αντιπολίτευση, με πρώτο βιολί τον ΣΥΡΙΖΑ, καταδικάζει την εφαρμοζόμενη πολιτική και άμεση αλλαγή πλεύσης.

Πέρα, όμως, από το ζήτημα της πολιτικής σταθερότητας η οποία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τα ποσοστά που θα έχουν τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, στη σημερινή κάλπη διακυβεύεται και αυτή καθ' εαυτή η ύπαρξη συγκεκριμένων πολιτικών σχηματισμών. Αν για παράδειγμα, το ΠΑΣΟΚ δια της Ελιάς, η ΔΗΜΑΡ και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες δεν έχουν τα αποτελέσματα που προσδοκούν, τίθεται αυτομάτως ζήτημα για τις έως τώρα κινήσεις των πολιτικών τους ηγεσιών.

«Αγνωστος χ» της σημερινής ημέρας είναι και οι επιδόσεις που θα παρουσιάσει το «Ποτάμι» στην πρώτη του κάθοδο στον εκλογικό στίβο.

Από την άλλη πλευρά, με ενδιαφέρον αναμένεται και η εκλογική επίδοση της Χρυσής Αυγής μετά και τις επιδόσεις της προηγούμενης Κυριακής.

Η παράλληλη κάλπη

Το όποιο αποτέλεσμα των σημερινών ευρωεκλογών θεωρείται βέβαιο ότι θα επιχειρηθεί να συνδυαστεί –κυρίως από τον ηττημένο- με αυτό των αυτοδιοικητικών εκλογών (όπου δεν αποκλείονται αρκετά ντέρμπι), ως πολιτικό αντίβαρο για να «συμμαζευτούν» οι κακές εντυπώσεις. Έτσι στην περίπτωση που, λόγου χάρη, η ΝΔ χάσει στις εκλογές για την Ευρωβουλή, η πιθανή νίκη της στις περισσότερες περιφέρειες θα τεθεί εμφατικά από τη Συγγρού στο δημόσιο διάλογο.

Αντίστοιχα, αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πάει όπως περιμένει στις ευρωεκλογές, είναι δεδομένο ότι θα συμπεριλάβει έντονα στη ρητορική του τα καλά αποτελέσματα της Ρένας Δούρου στην Αττική και του Γαβριήλ Σακελλαρίδη στην Αθήνα, όπου ψηφίζει το 1/3 του συνόλου των ψηφοφόρων.

Τα σενάρια και οι αντοχές

Οι ευρωεκλογές αυτές, όπως άπαντες ομολογούν, δεν θα είναι σαν όλες τις άλλες του παρελθόντος και για το σκοπό αυτό δεν δικαιολογούν σε καμία περίπτωση την αποχή ή τη «χαλαρή ψήφο». Το δικό τους ρόλο θα παίξουν, εξάλλου, το ποσοστό της απήχησης που θα έχει τελικά στην κοινωνία το εξαιρετικά πολωμένο κλίμα, καθώς και ο ηλικιακός μέσος όρος του εκλογικού σώματος, με τους μεγαλύτερους να στρέφονται περισσότερο στα κόμματα της συγκυβέρνησης και τους πιο μικρούς στην αντιπολίτευση.

Στη ΝΔ στοχεύουν στη νίκη, ακόμα και με μια ψήφο διαφορά. Όπως πάντως αναγνωρίζουν, είναι αρκετά δύσκολο κάτι τέτοιο και γι' αυτό δεν μπορούν παρά να έχουν στο μυαλό τους και ενδεχόμενη επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ, κοιτάζοντας από εκεί και πέρα τη διαφορά. Διαχειρίσιμο αποτέλεσμα θεωρούν στη Συγγρού ακόμα και μια ήττα με 3-4 μονάδες από τον ΣΥΡΙΖΑ, σε συνδυασμό όμως με μια αξιοπρεπή εμφάνιση του ΠΑΣΟΚ. Και όπου αξιοπρεπή εμφάνιση, την ερμηνεύουν ως «μη συντριβή» του κόμματος του Ευάγγελου Βενιζέλου και το άθροισμά του με τη ΝΔ να ξεπερνά το αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Σε διαφορετική περίπτωση, οι εξελίξεις δεν θα είναι ευοίωνες για τα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης, με τα πάντα πλέον να είναι ανοιχτά: πρόωρες εθνικές εκλογές ή ακόμα και προσπάθειες σχηματισμού νέας κυβέρνησης χωρίς εκλογές υπό την παρούσα Βουλή.

Στο μέγαρο Μαξίμου επεξεργάζονται διάφορα σενάρια δεδομένου ότι: α) αφενός υπάρχουν αρκετοί ανεξάρτητοι βουλευτές ορισμένοι εκ των οποίων θα μπορούσαν ενδεχομένως να προστεθούν στην κυβερνητική πλειοψηφία β) μικρότερα κόμματα (ΑΝΕΛ, ΔΗΜΑΡ) θα δοκιμαστούν σε αυτές τις κάλπες και αν τα αποτελέσματα δεν είναι αυτά που προσδοκούν θα υπάρξουν πιθανότατα εσωκομματικές διεργασίες.  

Κρίσιμες βέβαια είναι οι εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ, όπου αν δεν επιτευχθεί ένα ποσοστό τουλάχιστον 6-7% και η εκλογή δύο ευρωβουλευτών, ο κ. Βενιζέλος αναμένεται να αμφισβητηθεί ευθέως.

Στην αξιωματική αντιπολίτευση ο Αλέξης Τσίπρας πριν από λίγες μέρες έβαλε ως ενδεικτικό πήχη για το κόμμα του τις τέσσερις μονάδες διαφορά, προκειμένου να δρομολογηθούν πολιτικές εξελίξεις. Παράλληλα, και εδώ θέτουν ως στοίχημα το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ να ξεπερνά το άθροισμα ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Εφόσον οι δύο επιδιώξεις επιτευχθούν, ο πρόεδρος του κόμματος αναμένεται να μιλήσει για έλλειψη πολιτικής νομιμοποίησης της κυβέρνησης και να ζητήσει άμεση προσφυγή στις κάλπες.

Σε διαφορετική περίπτωση, τα επιχειρήματά του, όπως τα παρουσίασε κατά την προεκλογική περίοδο, θα είναι εκ των πραγμάτων αποδυναμωμένα και δεν αποκλείεται και εκεί να προκληθούν εσωκομματικές μουρμούρες.

Την τρίτη θέση και την αύξηση των ποσοστών της σε σχέση με τις εκλογές του 2012 ψάχνει η Χρυσή Αυγή. Όπως λένε, θέλουν την εκλογή τριών ευρωβουλευτών, κάτι που θα επιτευχθεί πιο εύκολα εφόσον προσέλθουν στις κάλπες οι νέοι ψηφοφόροι. Αυτοί στην πλειοψηφία τους απείχαν την περασμένη Κυριακή και πολλοί εξ αυτών, σύμφωνα τουλάχιστον με το επιτελείο της Χρυσής Αυγής, διάκεινται θετικά προς αυτήν.

Τη διατήρηση των ποσοστών των Ανεξαρτήτων Ελλήνων κατά τις εκλογές πριν από δύο χρόνια (7,5%) θέτει ως βασικό ζητούμενο ο Πάνος Καμμένος. Ελπίδα του είναι η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ να καταποντιστούν, να γίνουν άμεσα εθνικές εκλογές και το κόμμα του να συμμετέχει σε μια κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας. Εφόσον δεν συμβούν αυτά, πάντως, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες θα μπουν σε περιπέτειες και ο ίδιος σε έντονη αμφισβήτηση.

Εξίσου κρίσιμες είναι οι ευρωεκλογές και για το μέλλον της ΔΗΜΑΡ. Αν δεν καταφέρει να εκλέξει έναν ευρωβουλευτή, τα πράγματα για τον Φώτη Κουβέλη δεν θα είναι καθόλου καλά.

Την αύξηση των δυνάμεών του σε σχέση με τις περασμένες εκλογές θέλει το ΚΚΕ, ενώ την εκλογή ενός ευρωβουλευτή θέτουν ως στόχο η Ένωση για την Πατρίδα και τον Λαό του Βύρωνα Πολύδωρα, ο ΛΑΟΣ του Γιώργου Καρατζαφέρη και οι Γέφυρες, που είναι ο νέος σχηματισμός από τη συνεργασία της Δράσης του Θόδωρου Σκυλακάκη και της «Δημιουργίας Ξανά» του Θάνου Τζήμερου.