Ευρωκάλπες στη σκιά της αποχής και της... ακροδεξιάς

Οι Ευρωεκλογές του 2024 διεξάγονται από σήμερα 6 Ιουνίου μέχρι και τις 9 Ιουνίου, στα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να εκλεγούν τα επόμενα 720 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πάνω από 400 εκατομμύρια πολίτες έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν για τους εκπροσώπους τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις δέκατες άμεσες εκλογές -η πρώτη διεξήχθη το 1979.

Το αποτέλεσμα των εκλογών θα επηρεάσει επίσης άμεσα τη σύνθεση της επόμενης εντολής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της εκτελεστικής εξουσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τον διορισμό του επόμενου Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Ως πολίτης της ΕΕ, μπορείτε να ψηφίσετε στη χώρα καταγωγής ή διαμονής σας: πρέπει να είστε εγγεγραμμένος για να ψηφίσετε και η ελάχιστη ηλικία ψήφου ορίζεται από κάθε χώρα της ΕΕ. Η ηλικία αυτή ορίζεται στα 16 στην Αυστρία, στο Βέλγιο, στη Γερμανία και στη Μάλτα, στα 17 στην Ελλάδα και στα 18 στα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ.

Ημερομηνία εκλογών ανά χώρα

Οι εκλογές θα διεξαχθούν τις ακόλουθες ημερομηνίες:

6 Ιουνίου: Ολλανδία

7 Ιουνίου: Τσεχία, Ιρλανδία

8 Ιουνίου: Τσεχία, Ιταλία, Λετονία, Μάλτα, Σλοβακία

9 Ιουνίου: Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιταλία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία, Ισπανία και Σουηδία.

Στις τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές που διεξήχθησαν τον Μάιο του 2019, λίγο πάνω από το 50,66% των ψηφοφόρων ψήφισαν, σημειώνοντας αύξηση άνω του 8% σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές του 2014. Οι Φιλελεύθεροι παρέμειναν το πρώτο κόμμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποκτώντας 108 έδρες, γιατί η Ομάδα ALDE μετεξελίχθηκε σε Renew Europe.

Φόβος η αποχή

Η Eurostat ζήτησε από τις εθνικές στατιστικές υπηρεσίες των κρατών-μελών της ΕΕ μια ειδική συλλογή δεδομένων σχετικά με τον αριθμό των ατόμων που έχουν δικαίωμα ψήφου. Μετά τη δημοσίευση των πρώτων εκτιμήσεων στις 4 Απριλίου 2024, οι πρόσφατες ενδείξεις, βάσει της Eurostat, έχουν ως εξής:

Οι εθνικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι κατά τις ημερομηνίες των εκλογών, ο υψηλότερος αριθμός ψηφοφόρων αναμένεται στη Γερμανία (65,1 εκατομμύρια άτομα), στη Γαλλία (50,7 εκατομμύρια) και στην Ιταλία (47,3 εκατομμύρια). Τα χαμηλότερα νούμερα αναμένονται στη Μάλτα (0,4 εκατομμύρια), στο Λουξεμβούργο (0,5 εκατομμύρια) και στην Κύπρο (0,7 εκατομμύρια).

Οσον αφορά τους ψηφοφόρους για πρώτη φορά (άτομα που έχουν συμπληρώσει την ηλικία ψήφου από τις τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές του 2019), οι υψηλότεροι αριθμοί αναμένονται στη Γερμανία (5,1 εκατομμύρια άτομα), στη Γαλλία (4,5 εκατομμύρια) και στην Ιταλία (2,8 εκατομμύρια). Οι χαμηλότεροι αριθμοί αναμένονται στη Μάλτα (26.000 άτομα), στην Κύπρο (59.000) και στην Εσθονία (70.000).

Από τα αυτά τα νούμερα όμως, τα υψηλότερα ποσοστά ψηφοφόρων για πρώτη φορά αναμένονται στο Βέλγιο, τη Γαλλία και την Κύπρο με 9,8%, 9,0% και 8,7% του συνόλου των ψηφοφόρων, αντίστοιχα.

Οι δημοσκόποι προβλέπουν μεγάλο ποσοστό αποχής και σημαντική αύξηση της εκπροσώπησης των ακροδεξιών κομμάτων, αύξηση στην οποία συντείνει και η είσοδος στο εκλογικό σώμα των νεότερων σε ηλικία ψηφοφόρων. Οι νέοι ψηφοφόροι κάτω των 25 ετών δείχνουν στις δημοσκοπήσεις ότι έλκονται κυρίως από τα ακροδεξιά συνθήματα. Να θυμίσουμε ότι το 2019 η αποχή στο σύνολο της Ευρώπης έφτασε το 49,4%.

Η ρητορική των ακροδεξιών κομμάτων φαίνεται πιο ελκυστική στους νέους καθώς επικεντρώνεται στη μετανάστευση, παράνομη και μη, στην υψηλή ανεργία, στις ανισότητες.

Οι νέοι ψηφοφόροι φαίνεται να μη συμμερίζονται την απόφαση των ηγετών, της Επιτροπής και του Ευρωκοινοβουλίου να διατίθενται δισεκατομμύρια δολάρια σε άμυνα, εξοπλισμό, σε πολέμους (Ουκρανία, Γάζα) καθώς και στη συντήρηση και ενδυνάμωση σχέσεων μεταξύ ΕΕ και χωρών της Αφρικής, της Ασίας και της Μέσης Ανατολής.

Στις προηγούμενες εκλογές της ΕΕ το 2019, η υψηλή προσέλευση των νέων συνέβαλε στην ανάπτυξη αυτού που πολλοί προανήγγειλαν ως «Πράσινο κύμα», που είδε τα κόμματα που εστιάζουν στο κλίμα να κερδίζουν ρεκόρ 74 εδρών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Σε αυτές τις επερχόμενες εκλογές, ενώ εξακολουθούν να είναι δημοφιλείς μεταξύ των νεαρών ψηφοφόρων, οι Πράσινοι αναμένεται να υποστούν σοβαρές απώλειες, κερδίζοντας μόνο περίπου 41 από τις 720 διαθέσιμες έδρες, γιατί η Πράσινη Ανάπτυξη και η πράσινη ατζέντα της ΕΕ δεν υλοποιήθηκαν ποτέ.