Έρευνες πετρελαίου: Η ταυτότητα των περιοχών

Εν αναμονή επικύρωσης από τη Βουλή των τριών συμβάσεων για έρευνες πετρελαίου, τα τεχνικά κλιμάκια των τριών κοινοπραξιών ξεκινούν τις απαραίτητες προετοιμασίες για την οργάνωση των ερευνητικών εργασιών.

Όπως λένε στο Euro2day.gr αρμόδια στελέχη των κοινοπραξιών, στην παρούσα φάση οι εργασίες θα επικεντρωθούν στην επανεπεξεργασία και την ερμηνεία των δεδομένων που έχουν αποκτηθεί σε προηγούμενες ερευνητικές φάσεις και τα οποία ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο.

Έτσι με τη θέση σε ισχύ των συμβάσεων, οι κοινοπραξίες θα αποκτήσουν πρόσβαση και σε όσα στοιχεία υπολείπονται (κυρίως σεισμικά δύο διαστάσεων) και δεν έχουν λάβει (αγοράσει) με τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό. Από τις τρεις περιοχές, η μόνη όπου το κοίτασμα είναι γνωστό και έχουν γίνει δοκιμές καύσης είναι το Κατάκολο.

Οι άλλες δύο είναι από τις πλέον πετρελαιοπιθανές της χώρας με ισχυρές ενδείξεις ύπαρξης κοιτασμάτων, ωστόσο χαρακτηρίζονται από γεωλογική πολυπλοκότητα, που αυξάνει τα ερευνητικά ρίσκα.

Η ταυτότητα των περιοχών

-Ιωάννινα: (κοινοπραξία Energean, Petra Petroleum, Schlumberger)

Έχουν γίνει στο παρελθόν 11 γεωτρήσεις, και 1.500 χιλιόμετρα σεισμικών 2D (δύο διαστάσεων). Ωστόσο τα τελευταία χρόνια (2001) έχει γίνει μόνο μία γεώτρηση (περίπου 4.000 μέτρα) από τη βρετανική Enterprise στο πλαίσιο του προηγούμενου γύρου παραχωρήσεων.

Τα σεισμικά δεδομένα που υπάρχουν είναι χαμηλής ποιότητας. Γεωλογικά η περιοχή είναι πολύ ενδιαφέρουσα καθώς υπάρχουν ανάλογα συστήματα, σε Αλβανία και Ιταλία, υπάρχουν ενδείξεις μητρικών πετρωμάτων, παρουσία υδρογονανθράκων στη γεώτρηση που έγινε, αλλά και διαφυγές πετρελαίου σε πολλά σημεία. Στα αρνητικά της είναι ότι αποτελεί ένα πολύπλοκο γεωλογικό καθεστώς, ενώ είναι και ευαίσθητη περιβαλλοντικά.

Μέχρι στιγμής έχουν γίνει οι εξής ερευνητικές εργασίες:

1940: Ερευνητική δραστηριότητα κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο από τον ιταλικό στρατό. Αρκετές ρηχές γεωτρήσεις σε βάθος μέχρι 300 μ. χωρίς επιτυχία.
1960: Ελληνικό κράτος και I.F.P. (Γαλλικό Ινστιτούτο Πετρελαίου): Χαρτογράφηση της περιοχής και 2 ερευνητικές γεωτρήσεις.
1979-80: ΔΕΠ-ΕΚΥ:1.000 χλμ. σεισμικών γραμμών και 8 γεωτρήσεις.
1997-2002: Α΄Διεθνής Γύρος Αδειοδοτήσεων. Η Enterprise ανάδοχος.
2001-2002: Γεώτρηση "Δήμητρα-1"με στόχο δομή στα 4 000 μ., αλλά εγκαταλείφθηκε λόγω αδυναμίας διαχείρισης των υψηλών πιέσεων που παρουσιάστηκαν στα τελευταία μέτρα.

Αποχώρηση Enterprise - Επιστροφή παραχώρησης στο ελληνικό δημόσιο

Επενδύσεις στη φάση της έρευνας για την περιοχή των Ιωαννίνων:
1η Φάση - 3 έτη

Επανεπεξεργασία σεισμικών δεδομένων, γεωλογικές έρευνες, αερομαγνητική έρευνα.
Απόκτηση νέων σεισμικών δεδομένων 300 χλμ. (2D), επαναδιάτρηση της Γεώτρησης "Δήμητρα".

1η-2η Φάση - 2 Έτη
1η γεώτρηση σε βάθος 5.000 μ.
3η Φάση - 2 'Ετη
2η γεώτρηση σε βάθος 5.000 μ.

Επενδύσεις

Σύνολο Επενδύσεων Ερευνητικής Φάσης: 32 εκατομμύρια ευρώ

Σύνολο Εκτιμώμενων Επενδύσεων στη φάση ανάπτυξης σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος 100 εκατομμυρίων βαρελιών: 500 εκατ. ευρώ.

- Κατάκολο (Κοινοπραξία Energean, Trajan Oil, Schlumberger)

Θαλάσσια και χερσαία έκταση 545 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Αποδεδειγμένη ύπαρξη πετρελαίου και φυσικού αερίου

Εκτιμώμενη ημερήσια παραγωγή 1.200 – 1.400 βαρέλια την ημέρα

Βάθος θάλασσας 200-2500 μ. - δυνατότητα εκμετάλλευσης και από τη στεριά με κεκλιμένη γεώτρηση μήκους 3,5 χλμ.

Βάθος ταμιευτήρα: 2.300-2.600 μ.

Στα αρνητικά της περιοχής είναι η πολύπλοκη γεωλογική δομή, η χαμηλή ποιότητα των σεισμικών που έχουν γίνει και η περιβαλλοντική ευαισθησία καθώς γειτνιάζει με την Ολυμπία, ενώ στο λιμάνι του Κατακόλου αποβιβάζονται κάθε καλοκαίρι χιλιάδες επιβάτες κρουαζιερόπλοιων προκειμένου να επισκεφθούν τις αρχαιότητες.

Ιστορικό ερευνών

Μεταξύ 1978 και 1984 έχουν γίνει 1.500 χιλιόμετρα σεισμικών ερευνών δύο διαστάσεων και 100 χιλιόμετρα σεισμικών τριών διαστάσεων (το 1984). Η κοινοπραξία κρίνει ότι είναι αναγκαία η επανεπεξεργασία των δεδομένων με σύγχρονες μεθόδους και τεχνικές.

Γεωτρήσεις έχουν γίνει δύο. Η Δυτικό Κατάκολο 1 το 1981, που επιβεβαίωσε την ύπαρξη πετρελαίου και αερίου, και η Δυτικό Κατάκολο 2 το 1982, με δοκιμή παραγωγής από 2 ζώνες με ροή 1.200-1.400 βαρέλια την ημέρα. Το πετρέλαιο χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη υψηλού ποσοστού, 6-8% υδρόθειου (H2S), η διαχείριση του οποίου είναι ένα επιπλέον πρόβλημα. Η γεώτρηση Νότιο Κατάκολο 1 (1981-82) έδωσε επίσης ενδείξεις πετρελαίου και αερίου.

Επενδυτικό πρόγραμμα

-1η Φάση - Διάρκεια 2 έτη
-Επανεπεξεργασία υπαρχόντων σεισμικών δεδομένων δύο και τριών διαστάσεων
-Μελέτες ανάπτυξης
-Εκτίμηση - Προγραμματισμός παραγωγικής γεώτρησης
-Μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων
-1η Γεώτρηση

-2η Φάση - Διάρκεια 3 έτη

-Απόκτηση 200 τ.χλμ. νέων σεισμικών δεομένων τριών διαστάσεων, εφόσον χρειαστούν.

-Αναθεωρημένο πρόγραμμα γεωτρήσεων
- 1η Γεώτρηση (επιβεβαιωτική - παραγωγική).

Ερευνητικές επενδύσεις

-Σύνολο Επενδύσεων Ερευνητικής Φάσης: 15 εκατομμύρια ευρώ
-Σύνολο Εκτιμώμενων Επενδύσεων στη φάση ανάπτυξης σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος 5 εκατ. Βαρελιών: 50 εκατ. ευρώ

Θαλάσσια περιοχή Δ. Πατραϊκού Κόλπου (κοινοπραξία ΕΛ.ΠΕ., Edison, Petroceltic)

Η περιοχή έκτασης 1.850 τετραγωνικών χιλιομέτρων ερευνήθηκε την περίοδο 1978-82 από την τότε ΔΕΠ και την περίοδο 1998-2001 από την αμερικανική Triton και τη ΔΕΠ-ΕΚΥ στο πλαίσιο του προηγούμενου γύρου παραχωρήσεων. Το 1979 πραγματοποιήθηκε και θαλάσσια γεώτρηση η «Patra 1». Οι μέχρι στιγμής μελέτες γεωχημικές και γεωλογικές έχουν δείξει ότι υπάρχουν θετικές προοπτικές. Ωστόσο χαρακτηρίζεται περιοχή με δύσκολους γεωλογικούς στόχους.

Η έρευνα στη συγκεκριμένη περιοχή από την κοινοπραξία Τriton- ΔΕΠ-ΕΚΥ ποτέ δεν ολοκληρώθηκε, φθάνοντας μέχρι το στάδιο των σεισμικών ερευνών. Ο λόγος είναι ότι στη διάρκεια της ερευνητικής διαδικασίας, η Triton ξεκίνησε συζητήσεις για την εξαγορά της από την Amerada Hess η οποία και ολοκληρώθηκε.

Ωστόσο η αλλαγή της μετοχικής σύνθεσης του παραχωρησιούχου δεν επετράπη από την τότε διοίκηση των ΕΛ.ΠΕ. με την επιβολή βέτο όπως προβλεπόταν στη σύμβαση. Έτσι η Triton αποχώρησε καταβάλλοντας την προβλεπόμενη αποζημίωση στο ελληνικό δημόσιο.