Η ώρα της αλήθειας για πλειστηριασμούς-ΕΑΣ

Χρειάστηκε να περάσουν μήνες διαπραγματεύσεων, αλλά εν τέλει η ώρα της αλήθειας έφτασε τόσο για το θέμα της εκταμίευσης του 1 δισ. ευρώ, για το οποίο απαιτείται συμφωνία Αθήνας-τρόικας για τα ΕΑΣ, όσο και για το ζήτημα των πλειστηριασμών, όπου η απόσταση που χωρίζει τις δυο πλευρές είναι μεγάλη.

Για τα ΕΑΣ, για τα οποία η ελληνική πλευρά εκτιμά ότι το Σαββατοκύριακο υπήρξε ουσιαστική πρόοδος, σήμερα θα πρέπει να αναμένεται η τελική ετυμηγορία της τρόικας με τη μορφή της έκθεσης που θα στείλει στο EuroWorking Group. Αν είναι θετική, τότε την Πέμπτη εκταμιεύεται το ποσό και αυτός ο κύκλος των διαπραγματεύσεων ολοκληρώνεται με μία επιτυχία, η οποία θα στείλει και ένα μήνυμα στις αγορές ότι υπάρχει πρόοδος. Άλλωστε τα... μεγάλα θέματα έχουν πάρει αναβολή για τον Γενάρη. Σε αυτά ανοίγει και το δημοσιονομικό κενό το οποίο... μεγάλωσε λόγω του φόρου ακινήτων στο 1,2 δισ. ευρώ, δεδομένου ότι η τρόικα εκτιμά ότι τα έσοδα από τον νέο φόρο θα είναι 2,35 δισ. αντί 2,65 δισ. που περιμένει η κυβέρνηση.

Αν δεν κλειδώσει στο EWG η δόση, το θέμα θα παραπεμφθεί στο Eurogroup της Τρίτης, με στόχο της ελληνικής πλευράς να εξασφαλίσει τότε το πράσινο φως. Σε κάθε περίπτωση, αρμόδιο στέλεχος σημείωνε ότι «θα προκαλούσε έκπληξη να μην κλείσουμε με τα ΕΑΣ τη Δευτέρα».

Αντίθετα, το θέμα των πλειστηριασμών εμφανίζεται περισσότερο πολύπλοκο, δεδομένου ότι η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι η απόσταση είναι ακόμα μεγάλη, ενώ η τρόικα ζητά οδηγίες άνωθεν για το πώς θα χειριστεί το ζήτημα. Σε αυτό το μέτωπο υπάρχει ασφυκτική πίεση αλλά και σαφείς κατευθύνσεις από το Μέγαρο Μαξίμου για το ποια είναι τα όρια αντοχών της ελληνικής πλευράς.

«Οδηγίες» ζητά η τρόικα για τους πλειστηριασμούς

Μετά τα τρία ραντεβού του Σαββατοκύριακου μεταξύ Χατζηδάκη και τρόικας, φάνηκε ότι «από τα 100 βήματα έγιναν τα... 20», όπως χαρακτηριστικά σημείωσε διαπραγματευτής της ελληνικής πλευράς.

Οι επικεφαλής της τρόικας ενημέρωσαν χθες την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, κατά τη διάρκεια της τρίτης, άκαρπης, συνάντησης που είχαν, ότι θα διαβουλευτούν σχετικά τους προϊσταμένους τους Λαγκάρντ, Ντράγκι και Ρεν για τις ελληνικές θέσεις αλλά και για τις δυνατότητες, εάν υπάρχουν, ελιγμών. Αντίστοιχη ενημέρωση είχε χθες και το πρωθυπουργικό γραφείο από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης.

Η ουσία είναι ότι η διαπραγμάτευση, με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες που υπάρχουν, βρίσκεται σε οριακό σημείο. Οπως ανακοινώθηκε ωστόσο θα υπάρξει σήμερα νέα συνάντηση, στις 16:30.

Το στίγμα της ελληνικής πλευράς έδωσε χθες ο Έλληνας πρωθυπουργός σε συνέντευξή του στην Καθημερινή της Κυριακής επαναλαμβάνοντας ότι «οι πρώτες κατοικίες θα εξακολουθήσουν να προστατεύονται, για τους ανέργους, τους φτωχούς, τους αδύναμους και για εκείνους του μεσαίου εισοδήματος». Βέβαια δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι «η προστασία της τραπεζικής πίστης δεν θα γίνει σε βάρος των αδύναμων, που πράγματι, λόγω της οικονομικής κρίσης δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους».

Πού διαφωνούν η τρόικα και η ελληνική πλευρά

Η διάσταση απόψεων μεταξύ της τρόικας και της ελληνικής πλευράς εντοπίζεται κυρίως στο μεταβατικό καθεστώς που θα ισχύσει για το 2014. Όπως ανέφερε χθες ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Ανάπτυξης, «διαφωνούμε στους αριθμούς και στα κριτήρια για τη μεταβατική περίοδο.

Το ύψος της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και η θέσπιση εισοδηματικών κριτηρίων είναι τα δύο βασικά σημεία τριβής μεταξύ των δανειστών και της ελληνικής πλευράς. Πηγές από το υπουργείο ανέφεραν ότι η τρόικα προτείνει τα όρια των αντικειμενικών αξιών να πέσουν κάτω από τις 150.000 ευρώ, ενώ η ελληνική πλευρά προτείνει να κυμαίνονται μεταξύ 180.000 και 200.000 ευρώ ώστε να προστατευθούν εκτός από τους φτωχούς και τα μεσαία στρώματα της κοινωνίας.

Σημειώνεται ότι με βάση την υπάρχουσα νομοθεσία οι αντικειμενικές αξίες για την πρώτη κατοικία ξεκινούν από 300.000 ευρώ για τον άγαμο και φθάνουν στις 450.000 ευρώ για τετραμελή οικογένεια.

Διάσταση απόψεων φαίνεται να υπάρχει και ως προς το ύψος των εισοδηματικών κριτηρίων: η ελληνική πλευρά προτείνει τα εισοδηματικά κριτήρια να κυμαίνονται πάνω από τις 25.000 ευρώ και η τρόικα ζητά αυτά να είναι κάτω από τις 20.000 ευρώ, προτείνοντας παράλληλα να συνδεθούν με την καταβολή ενός συγκεκριμένου μηνιαίου ποσού.

Ως τώρα φαίνεται να υπάρχει συμφωνία στα εξής:

1. Για το καθεστώς που θα ισχύσει από το 2015 και μετά, αν και η κυβέρνηση δεν έχει εξηγήσει τι θα περιλαμβάνει ακριβώς.

Ωστόσο από τα μέχρι στιγμής στοιχεία που έχουν διαρρεύσει γνωρίζουμε ότι από την 1η Ιανουαρίου 2015 η κυβέρνηση ετοιμάζεται να θεσπίσει ένα σύστημα εξωδικαστικής αντιμετώπισης βασισμένο στο ιρλανδικό μοντέλο, το οποίο θα έχει δύο βασικούς άξονες: την έννοια του συνεργάσιμου δανειολήπτη και των αποδεκτών δαπανών διαβίωσης. Θα υπολογίζονται τα έσοδα της οικογένειας από μισθούς, καταθέσεις, ακίνητη περιουσία κ.ά. και το κόστος για τη διαβίωση, όπως στέγαση, σίτιση, τιμολόγια ΔΕΚΟ κ.τ.λ., ενώ θα εξαιρούνται οι δαπάνες για τα ιδιωτικά σχολεία, για καπνό, ποτά κ.ά. Με βάση αυτά τα κριτήρια, θα καθορίζεται το ποσό που θα καλείται να πληρώνει στην τράπεζα ένας δανειολήπτης, είτε είναι ενήμερος, είτε το δάνειό του έχει κτυπήσει κόκκινο.

2. Συμφωνία έχει υπάρξει και για τη διατήρηση του νόμου Κατσέλη (υπερχρεωμένα νοικοκυριά) και του νόμου για τους ενήμερους δανειολήπτες.

Όλα ανοικτά για τον ΦΠΑ εστίασης

Στο θέμα του ΦΠΑ εστίασης, παρότι κρίνοντας πολιτικά κάποιος θα ανέμενε επιμονή της κυβέρνησης σε ένα μέτρο το οποίο είχε πάρει προσωπικά πάνω του ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, η εικόνα που μεταδίδεται από υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών δεν είναι ακριβώς αυτή. Ναι μεν το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους αναζητά ισοδύναμα για να παραμείνει ο ΦΠΑ εστίασης στο 13%, αλλά όπως σημειώνει η ίδια πηγή «τα πάντα θα κριθούν στη διαπραγμάτευση. Αν για παράδειγμα, κάνοντας πίσω στον ΦΠΑ κερδίσουμε κάτι ουσιαστικό στους πλειστηριασμούς ή στο θέμα των ΕΑΣ, είναι προφανές ότι θα αξιολογηθεί...».

Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του πλέον αναλυτικά το υπουργείο Οικονομικών δείχνουν ότι δημοσιονομικά τουλάχιστον το μέτρο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί επιτυχημένο. Ο συντελεστής μειώθηκε από το 23% στο 13% και τα έσοδα μειώθηκαν επίσης. Οι τελευταίες πληροφορίες κάνουν λόγο για απώλειες της τάξεως των 40 εκατ. ευρώ στη δοκιμαστική περίοδο, όπως τις μετρά το υπουργείο Οικονομικών, ενώ από την πλευρά της η τρόικα ανεβάζει το ύψος των ετήσιων απωλειών στα 280 εκατ. ευρώ.

Παρά τις δημοσιονομικές απώλειες, πηγές του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζουν ότι «το μέτρο πήγε ικανοποιητικά».

Όπως εξηγούν, αντεστράφη το αρνητικό πρόσημο στην απασχόληση και σταμάτησαν τα λουκέτα στα καταστήματα εστίασης. Λεφτά όμως δυστυχώς δεν μπήκαν έξτρα στα ταμεία, ενώ και οι επιχειρήσεις -στη συντριπτική τους πλειονότητα- δεν μείωσαν παράλληλα με τον ΦΠΑ και τις τιμές τους.