Αέριο: Πληθωρισμός σχεδίων αποθήκευσης

Η κινητικότητα στην προώθηση επενδυτικών σχεδίων αποθήκευσης φυσικού αερίου δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά και γειτονικές χώρες.

Ωστόσο με δεδομένο ότι παρόμοιες εγκαταστάσεις ακόμη και σε συνθήκες μη απελευθερωμένων αγορών καλύπτουν ευρύτερες ανάγκες πέραν των συνόρων, τίθεται αυτομάτως θέμα του κατά πόσον παρόμοια σχέδια είναι ρεαλιστικά και μπορούν να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση, ή απλώς προβάλλονται για λόγους πολιτικούς ή εσωτερικής κατανάλωσης, ιδίως τη στιγμή που το κύριο πρόβλημα των αγορών αυτών είναι η υψηλή τιμή του αερίου.

Μετά την ανακίνηση της επένδυσης στην υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου στο κοίτασμα της Νότιας Καβάλας στον Πρίνο, εχθές ο εκπρόσωπος της βουλγαρικής Bulgargas Kirilou Tomlekof, μιλώντας στο συνέδριο Balkan Oil andGas, αναφέρθηκε και αυτός σε αντίστοιχα σχέδια.

Αυτά αφορούν την αναβάθμιση της μικρής υπόγειας αποθήκης που είναι ενταγμένη στο σύστημα της γειτονικής χώρας, ώστε να αποκτήσει δυναμικότητα παροχής περίπου 10 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων την ημέρα και επιπλέον να πραγματοποιεί εξαγωγές σε γειτονικές χώρες όπως η Ελλάδα.

Ας σημειωθεί εδώ ότι στο πολύ πρόσφατο παρελθόν, όταν το κοίτασμα φυσικού αερίου της Καβάλας περιήλθε στην κυριότητα του ΤΑΙΠΕΔ προκειμένου να παραχωρηθεί για εκμετάλλευση μετά από διεθνή διαγωνισμό, ενδιαφέρον για τις προθέσεις της κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ έδειξε και η βουλγαρική κυβέρνηση με επίσκεψη της πρέσβειρας της γειτονικής χώρας στους αρμόδιους παράγοντες.

Ο λόγος είναι ότι η θέση της υπόγειας αποθήκης σε συνδυασμό με τη διέλευση του αγωγού ΤΑΡ προσφέρει δυνατότητες ενοικίασης χωρητικότητας για την κάλυψη αναγκών σε περιόδους μεγάλη ζήτησης.

Αυτό, πάντως, που επισημαίνουν παράγοντες της ελληνικής αγοράς είναι ότι αυτήν τη στιγμή βιώνουμε έναν... πληθωρισμό επενδυτικών σχεδίων τα περισσότερα από τα οποία συγκλίνουν σε κοινούς στόχους, όπως διαφοροποίηση πηγών προμήθειας ή ασφάλεια εφοδιασμού.

Από αυτά, με εξαίρεση τα σχέδια αγωγών όπως ο ΤΑΡ και ο IGB (ελληνοβουλγαρικός) και της αναβάθμισης των αποθηκευτικών χώρων της Ρεβυθούσας, κανένα άλλο δεν έχει δρομολογηθεί.

Επιπλέον, εκτός από τον ΤΑΡ, όλα τα άλλα απευθύνονται κυρίως σε αγορές όπως η ελληνική και η βουλγαρική (και δευτερευόντως σε αυτές της ΝΑ. Ευρώπης), οι οποίες διέρχονται οικονομική κρίση με πτώση στην κατανάλωση ενέργειας, ενώ το κύριο πρόβλημά τους είναι οι υψηλές τιμές με τις οποίες προμηθεύονται το φυσικό αέριο.

Αυτός είναι και ο λόγος που η Ε.Ε. ευνοεί και ενισχύει οικονομικά μικρούς σε μήκος και οικονομικούς στη λειτουργία τους διασυνδετήριους αγωγούς μεταξύ των δικτύων της ΝΑ. Ευρώπης, ώστε σταδιακά αυτές να μειώσουν την εξάρτησή τους από το ρωσικό αέριο και να αρχίσουν να προμηθεύονται αέριο από άλλες πηγές (Αζερμπαϊτζάν μέσω ΤΑP-IGB, υγροποιημένο μέσω Ρεβυθούσας κ.λπ.).

Τα πραγματικά αυτά δεδομένα δεν είναι γνωστό ακόμη αν είναι σε θέση να στηρίξουν πάνω από ένα επενδυτικό σχέδιο αποθήκευσης φυσικού αερίου, σε οποιαδήποτε μορφή.

Ωστόσο, αυτήν τη στιγμή τα σχέδια που κατατίθενται είναι πολλαπλάσια.

Συγκεκριμένα:
• Υπόγεια αποθήκη στο κοίτασμα Ν. Καβάλα (ΤΑΙΠΕΔ).
• Πλωτή αποθήκη υγροποιημένου αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη (έλαβε άδεια ΑΣΦΑ) με προοπτική διασύνδεσης με τον κεντρικό αγωγό.
• Πλωτή αποθήκη LNG στην Καβάλα (ΔΕΠΑ).
• Τρίτη δεξαμενή LNG με αύξηση της δυναμικότητας επαναεριοποίησης στη Ρεβυθούσα (ΔΕΣΦΑ).
• Προοπτική κατασκευής υπόγειας αποθήκης από τον ΤΑΡ στην Αλβανία, με την αξιοποίηση χώρων σε παλαιά αλατωρυχεία.
• Προοπτική αναβάθμισης υφιστάμενης υπόγειας αποθήκης στη Βουλγαρία από την Bulgargas.

Σε ό,τι αφορά τα επενδυτικά σχήματα που θα αναλάβουν τα συγκεκριμένα έργα, η κατασκευή των δύο αγωγών TAP και IGB έχει δρομολογηθεί από τις εταιρείες μετόχους (ΔΕΠΑ, Edison, BEH για IGB), όπως και της τρίτης δεξαμενής LNG στη Ρεβυθούσα (ΔΕΣΦΑ).

Για την υπόγεια αποθήκη της Καβάλας, κόστους περίπου 400 εκατομμυρίων ευρώ, ενδιαφέρεται η Energean, ενώ εικασίες εκφράζονται για πιθανό ενδιαφέρον εγχώριων μεγάλων καταναλωτών φυσικού αερίου. Αντίθετα, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι προτίθεται να την αξιοποιήσει ή να συμμετάσχει σε επιχειρηματικό σχήμα η εταιρεία του ΤΑΡ, η οποία έτσι κι αλλιώς δίνει προτεραιότητα στο δικό της σχέδιο αποθήκευσης στην Αλβανία.

Όσο για τη ΔΕΠΑ, τα σχόλια που ακούγονται είναι ότι η επενδυτική απόφαση για την πλωτή αποθήκη LNG της Καβάλας θα συνδυαστεί με την αναστροφή στο μέλλον του οικονομικού κλίματος και τη βελτίωση της ρευστότητας στην εσωτερική αγορά.