Τράπεζες: Πού και γιατί βγαίνουν «πωλητήρια»

Στην πώληση μη τραπεζικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα καθώς και στη σταδιακή μείωση της έκθεσής τους στη ΝΑ. Ευρώπη θα προχωρήσουν οι ελληνικές τράπεζες, την επόμενη τριετία, υπό την πίεση της ευρωπαϊκής αρχής DG Comp και την ανάγκη συμπληρωματικών κινήσεων κεφαλαιακής ενίσχυσης ή δημιουργίας εσωτερικού κεφαλαίου, που θα συμβάλει στην άσκηση των warrants.

Με δεδομένο ότι η διαδικασία κατάρτισης των πλάνων αναδιάρθρωσης βρίσκεται στην τελική ευθεία, οι τράπεζες έχουν ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με την DG Comp. Με βάση έγκυρες πληροφορίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει ζητήσει τα πλάνα αναδιάρθρωσης να πληρούν συγκεκριμένους όρους (11 - 14 για την κάθε μία από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες).

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και η δέσμευση πώλησης ζημιογόνων θυγατρικών, όπως είναι οι περισσότερες στα Βαλκάνια. Ταυτόχρονα, η DG Comp ζητά, χωρίς να το επιβάλλει, και την αξιοποίηση κερδοφόρων θυγατρικών (π.χ. Finansbank), στο πλαίσιο των συμπληρωματικών κινήσεων κεφαλαιακής ενίσχυσης στις οποίες πρέπει να προχωρήσουν τράπεζες όπως η Εθνική και η Eurobank.

Οι δεσμεύσεις που ζητά η DG Comp από την κάθε συστημική τράπεζα βρίσκονται υπόδιαπραγμάτευση, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί με την έγκριση των τελικών σχεδίων αναδιάρθρωσης στο τέλος Αυγούστου ή το αργότερο στις αρχές Σεπτεμβρίου.

Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, πάντως, οι διοικήσεις των τραπεζών θα έχουν την ευχέρεια να καταρτίσουν το χρονοδιάγραμμα των πωλήσεων με ορίζοντα τριετίας, το οποίο βέβαια θα πρέπει να έχει και την έγκριση της DG Comp.

Συγκεκριμένα, θα προτάξουν, με βάση πληροφορίες, την πώληση non core business assets (ξενοδοχεία, ασφαλιστικές, εταιρίες ανάπτυξης ή επενδύσεων ακινήτων) και ένα πρώτο ξεκαθάρισμα των διεθνών τραπεζικών δραστηριοτήτων.

Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, συνθήκες πώλησης περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα υπάρχουν, προς το παρόν, μόνο για ακίνητα και δευτερευόντως για ασφαλιστικές. Αναφορικά με τις διεθνείς δραστηριότητες, προτεραιότητα των τραπεζών είναι η αποεπένδυσή τους από την Ουκρανία. Πονοκέφαλο προκαλεί επίσης η αγορά της Ρουμανίας όπου, όμως, οι συνθήκες δεν είναι ακόμη πρόσφορες.

Πωλήσεις στην Ουκρανία, προβληματισμός για τη Ρουμανία

Ήδη η Alpha ανακοίνωσε την πώληση της ουκρανικής θυγατρικής της Astra Bank στην Delta Bank έναντι 82 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για αποεπένδυση από μια αγορά στην οποία οι ελληνικές τράπεζες χάνουν λεφτά. Την αποεπένδυσή της από την Ουκρανία σχεδιάζει και η Eurobank όπως έχει αποκαλύψει η στήλη Χαμαιλέων, ενώ αντίστοιχη κίνηση εξετάζεται και από την Πειραιώς.

Το επικαιροποιημένο μνημόνιο προβλέπει να καταστούν αυτοχρηματοδοτούμενες οι θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών στα Βαλκάνια, γεγονός που έχει ήδη επιτευχθεί σε ικανοποιητικό βαθμό στη Βουλγαρία και δευτερευόντως στη Σερβία.

Στον αντίποδα, οι ρουμανικές θυγατρικές των εγχώριων τραπεζών συνεχίζουν, κατά κανόνα, να είναι εξαρτημένες σε επίπεδο ρευστότητας από τις μητρικές καθώς διαθέτουν δείκτες χορηγήσεων προς καταθέσεις που φθάνουν έως και το 140%.

Το πρόβλημα για τις τράπεζες είναι η απουσία αγοραστικού ενδιαφέροντος λόγω και της δύσκολης οικονομικής κατάστασης στη Ρουμανία. Ως εκ τούτου, η πώληση των τοπικών θυγατρικών τους μετατίθεται για αργότερα. Εν τω μεταξύ, θα εξετασθούν ιδέες όπως η πρόταση Σάλλα για συγχώνευση όλων των θυγατρικών των συστημικών τραπεζών. Πρόκειται για λύση που με εφαρμογή ενός γενναίου προγράμματος αναδιάρθρωσης θα μπορούσε να προσελκύσει αγοραστικό ενδιαφέρον.

Γιατί οι ξένοι προτιμούν τις ΑΕΕΑΠ

Αναφορικά με τις εν Ελλάδι δραστηριότητες, η συμφωνία μεταξύ Eurobank - Fairfax για τη Eurobank Properties αποτελεί το πρώτο απτό δείγμα για το πού επικεντρώνεται το ενδιαφέρον των ξένων και με ποιον τρόπο εκδηλώνεται.

Η Fairfax που συμμετέχει, ήδη, με 19% στη Eurobank Properties θα ανεβάσει το ποσοστό της στο 42% μέσω αύξησης κεφαλαίου και εξαγοράς των δικαιωμάτων που αναλογούν στη Eurobank.

Σύμφωνα με πληροφορίες, πέραν της Fairfax, για επενδύσεις στον κλάδο των Ανώνυμων Εταιριών Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ) ενδιαφέρονται και άλλα μεγάλα ξένα funds και κάποια εξ αυτών βρίσκονται, ήδη, σε συζητήσεις με τράπεζες.

Το ενδιαφέρον τους εξηγείται, με βάση στελέχη της αγοράς, από την εκτίμηση ότι σε βάθος 10ετίας οι τιμές των ακινήτων θα ανακάμψουν, οπότε θα σημειωθούν ισχυρές αποδόσεις. Άλλωστε, ο ελληνικός κίνδυνος που αναλαμβάνουν ή προτίθενται να αναλάβουν είναι πολύ μικρός σε σχέση με τα υπό διαχείριση κεφάλαιά τους.

Το μοντέλο της Eurobank Properties εκτιμάται ότι θα ακολουθηθεί και σε άλλες περιπτώσεις ΑΕΕΑΠ. Δηλαδή τα hedge funds θα αποκτήσουν μειοψηφικό ποσοστό και θα υπάρξει συμφωνία βάσει της οποίας οι εγχώριες τράπεζες θα συνεχίσουν να ασκούν τη διοίκηση των εταιριών, και επομένως να τις ενοποιούν.

Η είσοδος των στρατηγικών επενδυτών θα διενεργηθεί, όπως και στη Eurobank Properties, μέσω αυξήσεων κεφαλαίου. Και αυτό γιατί σε αρκετές περιπτώσεις οι τράπεζες έχουν αποτιμημένες στα βιβλία τους τις θυγατρικές ή τις συμμετοχές τους στις ΑΕΕΑΠ σε ανώτερες τιμές από τις τρέχουσες.

Τι συμβαίνει με τις ασφαλιστικές

Οι ασφαλιστικές θυγατρικές των τραπεζών έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί από τις μητρικές τους, μετά τις ζημίες του PSI+. Ενδεχόμενη πώλησή τους από τις τράπεζες θα ενισχύσει έμμεσα τα εποπτικά τους κεφάλαια.

«Πουλώντας, έστω με συμβολικό τίμημα, μια ασφαλιστική με εποπτικά κεφάλαια 50 εκατ. ευρώ, η τράπεζα κερδίζει ισόποσα κεφάλαια» σημειώνει τραπεζικό στέλεχος που θεωρεί ότι έως το τέλος του 2014 θα έχει επιχειρηθεί η πώληση του συνόλου των ασφαλιστικών που κατέχουν τα πιστωτικά ιδρύματα.

Ενδιαφέρον για την εξαγορά των τραπεζικών ασφαλιστικών επιδεικνύουν funds αλλά και ξένες εταιρίες του κλάδου, που είτε δραστηριοποιούνται ήδη στην Ελλάδα, είτε επιδιώκουν να εισέλθουν στην αγορά.

Τα ενδιαφερόμενα funds παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στη χώρα μας, διατηρούν ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με τις διοικήσεις των τραπεζών και κάποια εξ αυτών έχουν ήδη προχωρήσει σε επενδυτικές κινήσεις. Στόχος τους είναι η εξαγορά ασφαλιστικών και εν συνεχεία η αναδιάρθρωση και η πώλησή τους.

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, πρόκειται για λύση που θα προτιμηθεί στην περίπτωση όπου δεν επιδειχθεί αξιόλογο ενδιαφέρον από ασφαλιστικούς ομίλους.