Όσοι γνωρίζουν τη λειτουργία των σύγχρονων οικονομιών αντιλαμβάνονται ότι αυτές τις μέρες παίζεται ένα πολύ κρίσιμο «παιχνίδι» για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας, που αφορά τους όρους ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.

Στα χαρτιά η επιτυχία της είναι δεδομένη, μια και «λεφτά υπάρχουν» από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Στην πράξη, όμως, επιτυχία θα έχουμε μόνο αν αποφευχθούν δύο ενδεχόμενα, που αυτήν τη στιγμή είναι απολύτως ορατά:

Το ένα αφορά την πλήρη κρατικοποίηση του τραπεζικού συστήματος και το άλλο την εκχώρησή του αποκλειστικά και μόνο σε ξένα κεφάλαια, σε «τιμές ευκαιρίας», ενδεχόμενο που δεν αποκλείεται καθόλου να προκύψει ως φυσική συνέπεια του πρώτου.

Με απλά λόγια, αν οι Έλληνες επενδυτές δεν λάβουν ουσιαστικά κίνητρα για να συμμετάσχουν στην προσπάθεια αύξησης των κεφαλαίων μαζί με το ΤΧΣ, θα χάσουν το σύνολο των χρημάτων που είχαν επενδύσει. Οι τράπεζες θα περάσουν ολοκληρωτικά στον έλεγχο του ΤΧΣ και μετά από λίγα χρόνια θα μεταπωληθούν σε ξένους ομίλους, μέσα από διαδικασίες που θα θυμίζουν αποκρατικοποίηση.

Κάποιες πλευρές που ουσιαστικά πιέζουν προς αυτήν την κατεύθυνση διακηρύττουν την καλή πρόθεσή τους να λάβει σημαντικό άμεσο όφελος από την τοποθέτηση αυτήν ο Έλληνας φορολογούμενος.

Ακόμη κι αν τη δεχτούμε, απορρίπτοντας ως «θεωρία συνωμοσίας» όσα «ψιθυρίζονται» περί μύχιων πόθων κρατικού ελέγχου της «ροής» του χρήματος, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι συχνά «ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις».

Προσωπικά αδυνατώ να φανταστώ το ελληνικό τραπεζικό σύστημα να λειτουργεί αποτελεσματικά, επί σειρά ετών, έχοντας στην πράξη έναν βασικό μέτοχο.

Αδυνατώ να φανταστώ πώς είναι δυνατόν υπό αυτές τις συνθήκες να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός, η έλλειψη του οποίου είναι «μάστιγα» της ελληνικής οικονομίας γενικώς. Πώς η οικονομία θα αλλάξει «μοντέλο» και θα περάσει σε φάση ανάπτυξης, έχοντας ως βάση ένα τραπεζικό σύστημα-παρωδία.

Και δεν θέλω να φανταστώ πώς θα λειτουργούν 5-10 διορισμένες επί της ουσίας διοικήσεις, που θα εξαρτώνται από αυτόν τον έναν βασικό μέτοχο και τις όποιες πολιτικές «επιρροές» του.

Ας δούμε την πραγματικότητα κατάφατσα. Στην ίδια την κοιτίδα του καπιταλισμού, τις Ηνωμένες Πολιτείες, όταν το τραπεζικό σύστημα κατέρρευσε (με αποκλειστική ευθύνη των τραπεζιτών!) το κράτος έσπευσε να το στηρίξει, με έναν τρόπο που να διαφυλάττει τον ιδιωτικό του χαρακτήρα.

Στην Ελλάδα, όπου κύρια πηγή των δεινών ήταν (και παραμένει) η δημοσιονομική πολιτική, δηλαδή οι πρακτικές του κομματικοποιημένου κράτους, θα κρατικοποιήσουμε τις τράπεζες;

Δεν έχω καμία αντίρρηση ότι οι τράπεζες τα προηγούμενα χρόνια αύξησαν την επιρροή τους σε βαθμό που να ενοχλεί την κοινή γνώμη. Δεν έχω καμία αντίρρηση ότι έγιναν σφάλματα πολλά, λάθη που δεν θα έπρεπε να γίνουν.

Ωστόσο, ένα λάθος δεν διορθώνεται με ένα μεγαλύτερο.

Αν δεν συμμετάσχουν στις αυξήσεις ιδιώτες επενδυτές, υφιστάμενοι και νέοι, θα δημιουργήσουμε ένα μοντέλο που δεν έχει προηγούμενο, φυσική κατάληξη του οποίου θα είναι η μη ορθολογική χρηματοδότηση της οικονομίας, η στρεβλή λειτουργία της αγοράς κι εν τέλει το ξεπούλημα των ελληνικών τραπεζών σε ξένα χέρια, που μετά από λίγα χρόνια θα εμφανιστούν σαν από μηχανής θεοί.

Κάποιοι ίσως πουν «και τι έγινε;», θεωρώντας ότι δεν παίζει ρόλο αν εξαφανιστεί το εγχώριο στοιχείο από την ιδιοκτησία του τραπεζικού τομέα. Τους προτείνω να ρίξουν μια ματιά στους τραπεζικούς κλάδους άλλων σοβαρών κρατών. Παντού η εικόνα είναι σχεδόν ίδια.

Τυχαίο; Δε νομίζω!

Ακόμη και αυτή καθεαυτήν η καραμέλα του «οφέλους» του φορολογουμένου μου φαίνεται πως έχει πολλή… χρωστική ουσία. Διότι η ανόρθωση του τραπεζικού τομέα δεν αποσκοπεί απλώς και μόνο σε άμεση απόδοση, ούτε γίνεται… χαριστικά. Αλλιώς θα είχαμε παραδείγματα κρατικής ή και διακρατικής εμπλοκής αντίστοιχου είδους και σε άλλους οικονομικούς κλάδους.

Οι διασώσεις χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων διεθνώς γίνονται εξ ανάγκης, με βασικό κίνητρο να διασφαλιστεί μέσω των τραπεζών η απρόσκοπτη και ορθολογική χρηματοδότηση της οικονομίας.

Κατά συνέπεια, η απόδοση της συγκεκριμένης επένδυσης δεν πρέπει να υπολογίζεται μόνο με βάση την «αξία» αποεπένδυσης, ή κάποια σταθερή απόδοση και μόνο, αλλά με κύρια βάση την «υπεραξία» που θα προκύψει μέσω της ανάπτυξης της οικονομίας και της επακόλουθης αύξησης των κρατικών εσόδων.

Εκεί βρίσκεται το κλειδί της επιτυχίας για τις τράπεζες και την οικονομία, κι αυτό οφείλει να διασφαλίσει ένας σύγχρονος κρατικός τομέας, ασχέτως ιδεοληψιών και λαϊκιστικών πιέσεων.

Τα υπόλοιπα ανήκουν στη σφαίρα του μύθου.