Παρά τους ανεβασμένους τόνους της αριστερής πλατφόρμας, τις διαφορές μεταξύ ΔΝΤ και Ευρώπης, τις απανωτές καθυστερήσεις, οι προσπάθειες για έναν πολιτικό (άρα και για οικονομικό συμβιβασμό) φαίνεται ότι μπήκαν στην ευθεία του τερματισμού.
Το κοινό ανακοινωθέν για τα εργασιακά και το ασφαλιστικό, που εξέδωσαν χθες ο Γιούνκερ και ο Τσίπρας, ασφαλώς δεν είναι τυχαίο, διότι αφορά τα δύο θέματα που αφενός αποτελούσαν κόκκινες γραμμές για την ελληνική κυβέρνηση κι αφετέρου ήταν αυτά στα οποία (με αιχμή το ΔΝΤ) ασκήθηκε ασφυκτική πίεση από την πλευρά των δανειστών.
Κατά την εκτίμηση του υπογράφοντος, το ανακοινωθέν καταγράφει την αποδοχή εκ μέρους της ελληνικής πλευράς ότι κανένα από τα δύο αυτά θέματα δεν μπορεί να επιστρέψει στις καταστάσεις του παρελθόντος. Ότι θα πρέπει να υπάρξουν καίριες αλλαγές. Κι από την άλλη, καταγράφει την αποδοχή εκ μέρους της άλλης πλευράς, του σημαντικότερου θεσμού της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι οι αλλαγές αυτές δεν μπορεί να γίνουν και πάλι με φωτιά και τσεκούρι, αλλά κατόπιν μελέτης.
Ότι πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις κι όχι απλώς νέες περικοπές.
Οι λέξεις-κλειδιά που χρησιμοποιούνται στο ανακοινωθέν δίνουν και τον τόνο των ισορροπιών. Το ασφαλιστικό σύστημα πρέπει να καταστεί μεν «δημοσιονομικά βιώσιμο» και αποτελεσματικό, πλην όμως πρέπει επίσης να είναι «δίκαιο», αλλά και να αποφευχθεί η (σ.σ. περαιτέρω) φτώχεια της τρίτης ηλικίας.
Ομοίως, για τα εργασιακά σημειώνεται ότι οι μισθολογικές εξελίξεις και οι θεσμοί της αγοράς εργασίας (πρέπει να) διαδραματίζουν υποστηρικτικό ρόλο στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην ανταγωνιστικότητα (σ.σ. καλύπτονται δηλαδή πολιτικά οι θέσεις των δανειστών), αλλά και στην κοινωνική συνοχή (που καλύπτει τις θέσεις της ελληνική πλευράς).
Και το σπουδαιότερο ίσως, τονίζεται ότι υπήρξε σύγκλιση απόψεων γύρω από το ρόλο ενός «μοντέρνου και αποτελεσματικού συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων» (σ.σ. άρα όχι εκείνου που προϋπήρχε), το οποίο «θα πρέπει να αναπτυχθεί μέσω ευρείας διαβούλευσης (σ.σ. άρα όχι άμεσα, εδώ και τώρα), αλλά και να πληροί τα υψηλότερα ευρωπαϊκά πρότυπα», που σημαίνει ότι δεν μπορεί να είναι ένα σύστημα που θα εξαλείφει τα δικαιώματα των εργαζομένων, υπέρ των εργοδοτών, μετατρέποντας την Ελλάδα σε χώρα απαξιωμένου φθηνού εργατικού δυναμικού.
Στο τέλος του ανακοινωθέντος, σημειώνεται ότι αυτές οι εποικοδομητικές συνομιλίες θα πρέπει να συνεχιστούν στο πλαίσιο του Brussels Group, ενώ προηγουμένως «ομολογείται» πλέον ότι η Ελλάδα θα πρέπει να ολοκληρώσει την τελευταία αξιολόγηση.
Ωστόσο η πολιτική ομπρέλα φαίνεται πλέον να έχει ανοίξει. Οι δανειστές (ή τουλάχιστον η ευρωπαϊκή πλευρά που έχει και την… πλειοψηφία) εμφανίζονται να κατανοούν τους πολιτικούς και πρακτικούς περιορισμούς που έθεσε η ελληνική κυβέρνηση και δέχονται να δώσουν χρόνο για τη διευθέτηση αυτών των ζητημάτων, με το αντάλλαγμα ότι στο μεταξύ θα παγώσουν οι όποιες πρωτοβουλίες της τελευταίας θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως επιστροφή στο παρελθόν.
Παρότι υπάρχουν ακόμη πολλοί «αριθμοί» για να συμφωνηθούν, ακόμη και στο πλαίσιο μιας μικρής εμβόλιμης συμφωνίας, εν όψει της «μεγάλης διαπραγμάτευσης», η πολιτική σφραγίδα του «έντιμου συμβιβασμού» φαίνεται ότι μπήκε χθες.
Ωστόσο, το deal Τσίπρα - Γιούνκερ δεν είναι παρά μια συμφωνία «επί της αρχής», που δείχνει ουσιαστικά να μεταθέτει την αντιμετώπιση πολλών σημείων τριβής σε μεταγενέστερο χρόνο. Είναι ένα deal για το οποίο αμφότερες οι πλευρές μπορούν τώρα να ισχυριστούν ότι είναι δίκαιο και επωφελές, μιας και τα ακριβή στοιχεία του (και οι συνέπειές τους) θα προκύψουν στην… πορεία.
Και από αυτήν την άποψη είναι ένα απόλυτα «ευρωπαϊκό» deal.