Προ ημερών, το Σ.τ.Ε. απεφάνθη ότι το Δημόσιο δεν πρέπει να αποζημιώσει τους ασφαλισμένους στην πολύκροτη υπόθεση της ασφαλιστικής εταιρίας Ασπίς.
Δεν θέλω να σχολιάσω το περίπλοκο νομικό σκεπτικό με το οποίο κατέληξε στην απόφαση αυτή το Σ.τ.Ε. Αυτό που γνωρίζω όμως πολύ καλά είναι αφενός ότι το κράτος ήταν αρμόδιο για την εποπτεία του κλάδου κι αφετέρου ότι η ευκολία με την οποία αρνείται τώρα τις ευθύνες του (μέσω της κυβέρνησης βεβαίως) κάνει όσα λέγονται για προστασία των καταθέσεων να ακούγονται φαιδρά.
Εκτός αν θεωρούμε ότι τα χρήματα που έβαζε κάποιος σε ένα ασφαλιστικό συμβόλαιο είχαν ρίσκο ακόμη και ολοκληρωτικής απώλειας, γεγονός που θα στιγματίσει ολόκληρο τον κλάδο των ιδιωτικών ασφαλειών στη συνείδηση του κόσμου, σε μια περίοδο όπου είναι ολοφάνερο ότι οι συντάξεις μέσω του δημόσιου συστήματος γίνονται ολοένα και μικρότερες.
Σημειώστε ότι είναι πλέον αμφίβολο αν θα αποζημιωθεί έστω και με 1 ευρώ κάποιος από τους ασφαλισμένους της Ασπίς μέσα στην επόμενη 10ετία ή και… 20ετία (σ.σ. έχουν ήδη περάσει 5 χρόνια από τότε που «έσκασε» η εταιρία), όπως περιγράφει γλαφυρότατα σε άρθρο του και ο συνάδελφος Στέφανος Κοτζαμάνης, καυτηριάζοντας την έωλη μεθοδολογία που ακολουθείται από την κυβέρνηση.
Δεν είναι όμως μόνο η περίπτωση της Ασπίς. Την ίδια αναλγησία δείχνει το Δημόσιο και σε ό,τι αφορά την αποζημίωση κατόχων «κουρεμένων» ελληνικών ομολόγων, είτε πρόκειται για ταμεία, είτε για Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού και Δημοσίου Δικαίου, είτε βεβαίως και για ιδιώτες επενδυτές.
Παλαιότερα, υπήρξαν δηλώσεις, ακόμη και σε ανώτατο επίπεδο της κυβέρνησης, σύμφωνα με τις οποίες θα υπήρχαν αποζημιώσεις, πιθανώς μέσω της περιουσίας του Δημοσίου. Έκτοτε το θέμα φαίνεται ότι… ξεχάστηκε.
Πρόκειται για ζήτημα που έχει τεράστια σημασία για τη «φερεγγυότητα» του κράτους, αλλά και για τη μελλοντική χρηματοδότησή του από τους πολίτες, όπως έχει μεγάλη σημασία και για τη φερεγγυότητα του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος.
Τα χρήματα με τα οποία είχαν αγοραστεί αυτά τα ομόλογα, από κρατικά διορισμένες -στη συντριπτική τους πλειονότητα- διοικήσεις και με την εποπτεία και τη διαχείριση της Τράπεζας της Ελλάδος, ανήκαν στους πολίτες και προορίζονταν για τις συντάξεις τους. Δεν ανήκαν στο κράτος, ούτε ήταν προϊόν κρατικής ενίσχυσης, ιδίως στην περίπτωση εκείνων των ταμείων που δεν έχουν κάνει χρήση καμίας κρατικής ενίσχυσης.
Ήταν η ασφάλεια των χρημάτων αυτών λιγότερο «ιερή» από την ασφάλεια των καταθέσεων; Υποθέτω πως όχι. Κι όμως, τίποτε δεν έχει συμβεί. Απολύτως!
Ομοίως και στην περίπτωση των ιδιωτών ομολογιούχων, που αγόραζαν τα ομόλογα, μέσω των τραπεζών, «με εγγύηση του κράτους», για να βρεθούν… κουρεμένοι.
Πόσοι εξ αυτών θα κάνουν άραγε ξανά το ίδιο «λάθος», όταν το κράτος τους λέει για τα δικά του ομόλογα… «έπαιξες κι έχασες;»
Ίσως το σημαντικότερο μακροπρόθεσμα -και πέρα από το συμφέρον των συγκεκριμένων θιγόμενων πολιτών- είναι ότι αυτή η αντιμετώπιση διαιωνίζει μια ολέθρια σχέση με τον πολίτη. Όπου και οι δύο πλευρές αποδέχονται την αναξιοπιστία της άλλης και καταλήγουν στη γνωστή πρακτική «όπου σε πιάσω κι όπου με πιάσεις», με όλα τα πασίγνωστα επακόλουθά της.
Το αντίθετο δηλαδή του «κράτους δικαίου», περί του οποίου όλοι, με πρώτους τους πολιτικούς μας, κόπτονται.