Β. Μητρόπουλος (EY): Ο κρίσιμος ρόλος ενός τμήματος treasury

Οι εξελίξεις που συντελούνται στο μακροοικονομικό περιβάλλον (αύξηση επιτοκίων, πληθωριστικές πιέσεις, κ.ά.), αλλά και η εμπειρία από την πρόσφατη πανδημία, ανέδειξαν όσο ποτέ τον ρόλο που καλούνται να παίζουν τα τμήματα treasury σε κάθε οργανισμό. Οι CEOs και οι CFOs αναμένουν, σε αυτό το πλαίσιο, από τους treasurers, να διευρύνουν τα παραδοσιακά όρια δράσης τους και να αναλάβουν έναν πιο ηγετικό ρόλο στη διαφύλαξη – πρωταρχικά – της ρευστότητας του οργανισμού.

Πιο συγκεκριμένα, η αύξηση των επιτοκίων, για παράδειγμα, οδηγεί συχνά τις επιχειρήσεις στην ανάγκη επαναξιολόγησης των πηγών χρηματοδότησης και στην αναθεώρηση των διαδικασιών παρακολούθησης του κεφαλαίου κίνησης, καθώς και των συνδεδεμένων σχετικών πολιτικών.

Από πλευράς στρατηγικής, απαιτείται συχνά μια διαφορετική προσέγγιση, αφού η ενίσχυση της ρευστότητας μέσα από ενέργειες, όπως η καθυστέρηση πληρωμής των προμηθευτών ή η αξίωση εξόφλησης των απαιτήσεων σε συντομότερα χρονικά διαστήματα, συνδέονται με αυξημένους επιχειρηματικούς κινδύνους και δεν μπορoύν να αποτελούν τις μοναδικές λύσεις.

Επίσης, είναι απαραίτητο να γίνει αντιληπτή από όλα τα τμήματα της επιχείρησης, η σημασία της ρευστότητας και πώς επηρεάζει τη χρηματοοικονομική απόδοση του οργανισμού. Εδώ έρχεται ο ρόλος του treasury να αναδείξει τα πιθανά προβλήματα που υφίστανται στις καθημερινές λειτουργίες του οργανισμού (π.χ., παραγγελίες, προμήθειες, εισπράξεις, πληρωμές, κ.λπ.) και τα οποία επηρεάζουν τα επίπεδα του κεφαλαίου κίνησης.

Παράλληλα, το treasury, για να πετύχει τον στόχο του, χρειάζεται να συντονίσει την προσπάθεια εναρμόνισης των σχετικών διαδικασιών και πολιτικών, ώστε να επιτευχθεί σταδιακά η επιθυμητή αλλαγή νοοτροπίας στον οργανισμό.

Σε πρόσφατη έρευνα της EY Ελλάδος, σε συνεργασία με τον Ελληνικό Σύνδεσμο Χρηματοοικονομολόγων (Hellenic Association of Treasurers), ένας στους δύο συμμετέχοντες δήλωσε ότι θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα σε επαναξιολόγηση των διαδικασιών και της γενικότερης στρατηγικής του τμήματος treasury, ώστε να μπορέσει να επιτελέσει τον ρόλο του πιο αποτελεσματικά. Οι διαδικασίες παρακολούθησης της ρευστότητας, οφείλουν να είναι στο επίκεντρο αυτής της άσκησης.

Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει αρχικά να εξασφαλιστεί ότι υπάρχει η αναγκαία και σε πραγματικό χρόνο πληροφόρηση σχετικά με τη διαθέσιμη ρευστότητα, καθώς και η άμεση πρόσβαση σε αυτήν, όταν αυτό απαιτείται. Η τεχνολογία, εδώ, έρχεται να παίξει σημαντικό ρόλο, καθώς οι εξελίξεις που έχουν συντελεστεί τα τελευταία χρόνια μπορούν να βοηθήσουν, όχι μόνο στην άμεση παροχή πληροφόρησης, αλλά μπορούν και να οδηγήσουν σε πλήρη αυτοματοποίηση των σχετικών διαδικασιών.

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα της ΕΥ Ελλάδος, τo 86% των τμημάτων treasury βασίζονται σε χειροκίνητες ή σε περιορισμένα αυτοματοποιημένες διαδικασίες για την παρακολούθηση της ρευστότητας, αλλά και τον ταμειακό προγραμματισμό. Με τη χρήση, για παράδειγμα, υπηρεσιών ανοιχτής τραπεζικής (account aggregation), καθώς και την αξιοποίηση τεχνολογιών, όπως τα API και τα BI εργαλεία, ένα τμήμα treasury μπορεί εύκολα και χωρίς να πραγματοποιήσει μεγάλες επενδύσεις σε χρήμα και προσπάθεια, να πετύχει αυτό τον στόχο.

Παράλληλα, η αποτελεσματικότερη διαχείριση της ενδοημερήσιας ρευστότητας, μπορεί να οδηγήσει στη βελτιστοποίηση της χρήσης της ρευστότητας. Για παράδειγμα, η ενεργοποίηση υπηρεσιών άμεσων πληρωμών, μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο στην ημερήσια διαχείριση και στη μείωση των αντίστοιχων χρηματοοικονομικών κινδύνων.

Επιπρόσθετα, μία περιοδική άσκηση εξορθολογισμού των τραπεζικών λογαριασμών -δηλαδή, επαναξιολόγηση, κατά κύριο λόγο, της δομής τους και του ρόλου τους - είναι μία ακόμα προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση. Το κλείσιμο των λογαριασμών που δεν εξυπηρετούν κάποια σκοπιμότητα από επιχειρησιακή πλευρά και η χρήση KPIs που θα υποβοηθούν την περιοδικότητα αυτής της άσκησης και τη συγκρισιμότητα, μπορούν να συντελέσουν στη μείωση του ρίσκου, του τραπεζικού κόστους και της πολυπλοκότητας και να διευκολύνουν την ημερήσια παρακολούθηση.

Τέλος, το εσωτερικό πλαίσιο ελέγχου, με τη δημιουργία ή αναθεώρηση των κατάλληλων πολιτικών και διαδικασιών, θα συντελέσει στην ανάδειξη της αναγκαίας κουλτούρας μέσα στον οργανισμό, ώστε να γίνεται αντιληπτός ο ρόλος και η αυξημένη σημασία της ρευστότητας. Οι πολιτικές και οι διαδικασίες προμηθειών, πληρωμών και εισπράξεων, θα πρέπει, όχι μόνο να υφίστανται μέσα στον οργανισμό, αλλά και να είναι εναρμονισμένες με την τρέχουσα πολιτική του treasury.

Κάθε οργανισμός είναι μοναδικός. Οι treasurers μπορούν από τη θέση ευθύνης τους, να αναδείξουν τις ουσιαστικές ευκαιρίες που υπάρχουν σε αυτό τον τομέα, καθώς και τις αδυναμίες. Συνεπώς, μπορούν να δώσουν πραγματική αξία σε έναν οργανισμό, παρέχοντας την απαραίτητη καθοδήγηση για τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων.

* O Βασίλης Μητρόπουλος, είναι Senior Manager στο Τμήμα Χρηματοοικονομικών Λογιστικών Συμβουλευτικών Υπηρεσιών της EY Ελλάδος