Το χρήμα και η… σοκαριστική αλήθεια που αποκρύπτεται

Το πρώτο μάθημα των οικονομικών είναι η σπανιότητα: Ποτέ δεν υπάρχει κάτι σε επαρκή ποσότητα ώστε να ικανοποιήσει όλους όσους το επιθυμούν. Το πρώτο μάθημα της πολιτικής είναι να αγνοείς το πρώτο μάθημα των οικονομικών.

Οι πολιτικοί πάντα θέλουν να μοιράζουν χρήμα, κυρίως προεκλογικά. Η ιστορία έχει αποδείξει ότι όταν οι άνθρωποι έχουν την δυνατότητα να εκτυπώσουν χρήματα, αποτελεί μόνο θέμα χρόνου ότι θα υποκύψουν στον πειρασμό της κατάχρησης της εξουσίας τους.

Μέσα από βαρύγδουπες ονομασίες όπως ποσοτική χαλάρωση, εκτεταμένες αγορές ενεργητικού και άλλες, οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες επιχειρούν να εξευγενίσουν τις ενέργειες τους. Όπως και να τις ονομάσουν όμως, η πραγματικότητα δεν αλλάζει. Δημιουργούν περισσότερα χρήματα, τα οποία αντιστοιχούν σε λιγότερα περιουσιακά στοιχεία.

Τα παραγόμενα αγαθά δεν αυξήθηκαν τόσο, ώστε να δικαιολογείται η εμφάνιση τόσο πολλών νέων χρημάτων ως έκφραση της αξίας τους. Πόσα περισσότερα νέα χρήματα παράχθηκαν; Ας δούμε το δικό μας «σκληρό» νόμισμα, το ευρώ. Από τότε που πρωτοεκδόθηκε, το 2002, μέχρι σήμερα, η ποσότητα των χαρτονομισμάτων έχει σχεδόν 5πλασιαστεί, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ.

Τι επίπτωση έχει κάτι τέτοιο; Την καθίζηση της αγοραστικής δύναμης του νομίσματος. Πριν 20 χρόνια μια ουγγιά χρυσού είχε 300 ευρώ. Αυτές τις ημέρες έφτασε μέχρι τις 2.250 ευρώ. Τι άλλαξε σε αυτό το διάστημα; Οι χημικές ιδιότητες, το βάρος, τα χαρακτηριστικά του χρυσού; Όχι βέβαια. Το ευρώ είναι που έχει χάσει το 87% της αγοραστικής του δύναμης, σε σύγκριση με τον χρυσό.

Η δυσάρεστη αλήθεια που ελάχιστοι αναφέρουν είναι πως στο συμβατικό κρατικό χρήμα δεν υπάρχει σπανιότητα. Ανά πάσα στιγμή οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες έχουν την δυνατότητα να «τυπώσουν» περισσότερα. Αρκεί μια πολιτική απόφαση.

Αυτή η ευκολία ευθύνεται για τον λόγο που η συνολική ρευστότητα παγκοσμίως αυξάνεται κατά 8% ετησίως.

Γιατί είναι κακό το «τύπωμα»; Οι εργαζόμενοι νιώθουν ικανοποίηση όταν τους λαμβάνουν «δωρεάν» παραπάνω χρήματα, χωρίς αναγκαστικά να έχουν δουλέψει περισσότερες ώρες. Γιατί να τους στερούμε αυτή την ευχαρίστηση;

Που είναι το πρόβλημα; Ότι δεν είναι δωρεάν. Το πληρώνουμε με την διάβρωση της αγοραστικής αξία του.
Το χρήμα είναι ένα εργαλείο, μια τεχνολογία που αντιπροσωπεύει τον ανθρώπινο χρόνο. Θυσιάζουμε τον χρόνο μας για να αποκτήσουμε χρήματα, για να τα ανταλλάξουμε με τον χρόνο άλλων.

Τα ιδανικά είδη χρημάτων δεν επιτρέπουν απλώς στους ανθρώπους να πραγματοποιούν εύκολα ανταλλαγές αλλά και να αποθηκεύουν πλούτο. Να τον έχουν διαθέσιμο να ξοδευτεί αργότερα, χωρίς να έχει διαβρωθεί η αξία του. Να δίνουν τη δυνατότητα να αγοράσουμε πράγματα ίδιας αξίας στο μέλλον. Να τα μεταβιβάσουμε στα παιδιά μας ή να τα έχουμε διαθέσιμα για τις δύσκολες ημέρες.

Ωστόσο, τα κρατικά νομίσματα έχουν αποτύχει σε αυτό τον σκοπό. Τις 10 εργατοώρες που αποθηκεύσαμε σήμερα αποταμιεύοντας, όταν θα πάμε να τις ξοδέψουμε σε ένα χρόνο, θα έχουν γίνει λιγότερες. Η πιθανότητα να αξίζουν στο μέλλον τα χρήματα μας λιγότερο είναι σχεδόν απόλυτη.

Είναι σαφές ότι ένα εργαλείο που μπορεί να ελέγξει τον ανθρώπινο χρόνο, αποτελεί αντικείμενο μεγάλου πειρασμού, καθώς είναι μια ισχυρή πηγή δύναμης. Αυξάνει την εξουσία όσων διαθέτουν τον έλεγχο προς τα που θα τα μοιράσουν.

Για αυτό χρειαζόμαστε μια εναλλακτική μορφή χρήματος που το χαρακτηριστικό του είναι η σπανιότητα. Πάει κάπου το μυαλό σας; Στο χρυσό ίσως;

Πράγματι, ο χρυσός, σε σύγκριση με τα κρατικά χρήματα, έχει το πλεονέκτημα της σπανιότητας. Υπάρχουν αντικειμενικές και πρακτικές δυσκολίες εξόρυξης. Δεν μπορείς να αυξήσεις απότομα την ποσότητα. Ωστόσο έχει το μειονέκτημα της μεταφοράς, της επαλήθευσης της αυθεντικότητας και της αποθήκευσης, ειδικά σε μεγάλες ποσότητες.

Ποια είναι η επόμενη εναλλακτική; Το Bitcoin. Χάρη στο φαινόμενο του halving, από τον φετινό Απρίλιο είναι πιο σπάνιο από τον χρυσό. Πόσο πιο σπάνιο; Πολύ. Φανταστείτε κάθε τέσσερα χρόνια τα μισά ορυχεία χρυσού στον κόσμο να κλείνουν ταυτόχρονα. Από τις 3.000 τόνους που βγαίνουν περίπου ετησίως, να βγαίνουν 1.500 τόνοι. Την επόμενη 4ετία 750 και πάει λέγοντας.

Μέχρι πότε; Μέχρι να φτάσουμε στους 2 κόκκους, τον έναν κόκκο μια 4ετία αργότερα, και μετά τέλος. Θα σταματήσει να βγαίνει νέα ποσότητα. Δεν θα γινόταν πολύ πιο σπάνιο; Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει με το Bitcoin.

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Πως τα επόμενα 25 χρόνια η ποσότητα του χρυσού θα έχει αυξηθεί 50% σε σχέση με την υφιστάμενη ποσότητα και του Bitcoin μόλις 6%. Του ευρώ και του δολαρίου 500%, αν κρίνουμε από την προηγούμενη 25ετία.

Αν μπορούσαμε να βρεθούμε ενώπιον ενός οποιουδήποτε σημαντικού κεντρικού τραπεζίτη, θα τον ρωτάγαμε μόνο μία ερώτηση: θα υπάρξει ποτέ ανώτατο όριο, πάνω από το οποίο το τραπεζικό σύστημα θα σταματήσει να δημιουργεί χρήματα;

Υποψιαζόμαστε ότι μια τέτοια ερώτηση θα του προκαλούσε αμηχανία. Ίσως για αυτό δεν έχει ερωτηθεί ποτέ κανείς. Πιθανότατα από ευγένεια. Δεν θα του ήταν εύκολο να παραδεχτεί ότι το όριο είναι το άπειρο.

Βιβλίο για τα κρυπτονομίσματα

Το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin» μπορείτε να το προμηθευτείτε από τα βιβλιοπωλεία ή το https://shop.media2day.gr/books/2/prodcategory

* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς σκοπούς και μόνο.