Ο Bukele, η συμμαχία των «φτωχών» και τα ομόλογα Bitcoin

Μια από τις πιο διάσημες, δυναμικές όσο και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες στον χώρο του Bitcoin είναι αναμφίβολα ο πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ Nayib Bukele. Ορισμένοι θεωρούν πως σαν πρώτη προτεραιότητα έχει πάνω από όλα το προσωπικό του όφελος και προβολή. Ότι αποσκοπεί να παραμείνει στην εξουσία, χωρίς να χρησιμοποιεί πάντα θεμιτά μέσα. Άλλοι τον θεωρούν ως ένα γενναίο οραματιστή που οδηγεί τον λαό του υπό αντίξοες συνθήκες στην πρόοδο και την ευημερία. Τι θα αποδειχθεί τελικά, ίσως μας το αποκαλύψει ο ιστορικός του μέλλοντος.

Ακόμα όμως και στο καλό σενάριο, στη διαμόρφωση του αποτελέσματος ίσως τελικά να μην έχουν τόση σημασία οι προθέσεις ή η ικανότητα του Bukele. Μπορεί να είναι ο πιο λογικός, οραματιστής, διορατικός, τίμιος, πατριώτης, αλλά δεν παύει να είναι ένας άνθρωπος που διοικεί ένα μικρό και φτωχό κράτος. Αν πραγματικά οι ισχυροί νιώσουν απειλή, δεν θα είναι τόσο δύσκολο να τον… εξαλείψουν.

Χωρίς να γνωρίζουμε αν το κάνει συνειδητά, τον κίνδυνο παραδέχεται και ο ίδιος. Σε ένα πρόσφατο tweet του που αναφερόταν στον Elon Musk, έγραψε: «Μόλις καταγγείλετε το σύστημα, θα σας κυνηγήσουν με ό,τι διαθέτουν. Θα κηλιδώσουν, θα επιτεθούν, θα υποβαθμίσουν, θα προσπαθήσουν να σας χρεοκοπήσουν και θα κάνουν τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι αξίζατε αυτή την τύχη. Ευτυχώς, ζούμε σε εποχές που τα κάποτε "πανίσχυρα" μέσα ενημέρωσης έχουν χάσει την επιρροή τους». 

Σε αντίθεση με τον Elon Musk, το οικονομικό αποτύπωμα του Ελ Σαλβαδόρ είναι ουσιαστικά ανύπαρκτο. Μια κουκίδα στον χάρτη του χρηματοπιστωτικού σύμπαντος. Αυτό όμως άλλαξε την εβδομάδα που μας πέρασε. Η κίνηση του Bukele να μαζέψει εκπροσώπους κεντρικών τραπεζών από 44 χώρες δεν είναι ασήμαντη. 

Αθροιστικά όλες αυτές οι οικονομίες αποτελούν αν όχι ένα σημαντικό μέγεθος, σίγουρα όχι αμελητέο. Ακόμα και ένα μέρος από αυτούς που παραβρέθηκαν να ακολουθήσουν τα χνάρια του Ελ Σαλβαδόρ, θα βάλει τον Bukele στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Κι αυτό δεν είναι αναγκαστικά καλό. Τουλάχιστον για τον ίδιο.

Τα σχέδια του Bukele

Γεγονός είναι πως ο Bukele μέχρι τώρα δεν προέβη σε λίγες ανατρεπτικές κινήσεις. Υιοθέτησε το Bitcoin ως επίσημο νόμισμα του κράτους μαζί με το αμερικανικό δολάριο. Δημιούργησε και μοίρασε στους κατοίκους το ηλεκτρονικό πορτοφόλι Chivo, που βασίζεται στην τεχνολογία Lightning Network. Πλέον δεν χρειάζεται να πληρώνουν οι μετανάστες ποσοστό που κυμαίνεται από 10% μέχρι 35% στους ενδιάμεσους όπως η Western Union, προκειμένου να φτάσει το έμβασμα στον προορισμό του. Άμεσα, εύκολα, δωρεάν, ο παραλήπτης λαμβάνει δολάρια ή Bitcoin στο κινητό από την ασφάλεια του σπιτιού του.

Εξάγγειλε και προχωράει στη δημιουργία μιας νέας μοντέρνας πόλης, της Bitcoin City, στα πρότυπα του Ντουμπάι. Αν τελικά αποδειχθεί τα επόμενα χρόνια το Bitcoin «ψηφιακός χρυσός», τότε το Ελ Σαλβαδόρ θα βρεθεί στη θέση των πλούσιων πετρελαιοπαραγωγών χωρών. Από εξαγωγέας ανθρώπινων πόρων που είναι εδώ και δεκαετίες, θα εισάγει εξειδικευμένο και εύπορο εργατικό δυναμικό.

Επιπλέον, προχωρά στην έκδοση ενός δεκαετούς ομολόγου (tokenized bond) με ρήτρα αλλά και τεχνολογία Bitcoin. Θα αντλήσει κεφάλαια παρακάμπτοντας τη συμμετοχή ενδιάμεσων τραπεζικών ιδρυμάτων που εμπλέκονται στην έκδοση ομολόγων και λαμβάνουν μερίδιο από τη χρηματοδότηση. Χωρίς κανένας ισχυρός διεθνής παράγοντας -όπως το ΔΝΤ- να έχει τη δυνατότητα να υποδεικνύει το πώς θα διαχειριστούν τα χρήματα και να εμπλέκεται στις πολιτικές του κράτους.

Όλες οι ενέργειες του Bukele μέχρι τώρα φανερώνουν ένα σκεπτικό. Την πίστη του στις ψηφιακές δυνατότητες. Για αυτό προετοιμάζει τα παιδιά του Ελ Σαλβαδόρ για τον νέο κόσμο που έρχεται. Να τους βοηθήσει να κατανοήσουν και να εκμεταλλευτούν τις νέες ευκαιρίες. Πώς; Παρά τα πενιχρά οικονομικά της χώρας του, κατάφερε να βρει τους πόρους έτσι ώστε όλα τα παιδιά, από την πρώτη τάξη του δημοτικού ως το τέλος του λυκείου, να παραλάβουν δωρεάν από ένα τάμπλετ με εκπαιδευτικό περιεχόμενο. 

Οι δυνατότητες του ψηφιακού μετασχηματισμού

Δεν έχει άδικο. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός οδηγεί σε ένα καλύτερο μέλλον, σε ένα πιο δίκαιο και αποδοτικό κόσμο και οι υποδομές πρέπει να χτίζονται από νωρίς. Η μεγαλύτερη επιρροή στην κοινωνία και την οικονομία προέρχεται από την εξέλιξη της τεχνολογίας. Όπως οι ρόδες έχουν γίνει προέκταση των ποδιών και είναι σαν να περπατάμε με αυτές, αυξάνοντας συνεχώς την παραγωγικότητα. Την ικανότητά μας να παράγουμε τα καλύτερα αποτελέσματα με λιγότερη προσπάθεια.

Στον ψηφιακό κόσμο έχουμε τη δυνατότητα να στείλουμε ένα εκατομμύριο βιβλία σε 8 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Να έχουν πρόσβαση στη μόρφωση όλοι οι κάτοικοι της Γης. Κάτι τέτοιο θα ανεβάσει την ποιότητα ζωής και τις προϋποθέσεις οικονομικής ευημερίας σε αδιανόητο επίπεδο. Αν θες να υπάρξει πρόοδος, χρειάζεσαι παροχή εκπαίδευσης σε όσο το δυνατόν περισσότερους.

Πριν κάποια χρόνια, δεν υπήρχε καν ως θεωρητική πιθανότητα για κάτι τέτοιο. Θα απαιτούσε απίστευτη ποσότητα οικονομικών πόρων να γραφτούν, να εκτυπωθούν, να μοιραστούν. Πιθανόν να μην έφτανε όλος ο πλούτος του κόσμου για τέτοιο εγχείρημα. Σήμερα, μπορεί να γίνει σχεδόν χωρίς κόστος. Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτείται, είναι ελάχιστη. Ένα δισεκατομμυριοστό από την ημερήσια παγκόσμια κατανάλωση.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στη μουσική. Ελάχιστοι τυχεροί προνομιούχοι είχαν στο παρελθόν τη δυνατότητα να ακούσουν μια συναυλία του Μπετόβεν. Σήμερα μπορούν να έχουν όλοι πρόσβαση σε τόσο υψηλής ποιότητας καλλιτεχνικά επιτεύγματα. Παντού στον πλανήτη, όσες φορές επιθυμούν, ουσιαστικά δωρεάν. Με μια τόσο ευρεία προσφορά κουλτούρας και εκπαίδευσης, τι πρόσθετη αξία θα πάρουμε πίσω ως ανθρωπότητα! Τι άνοδο του πολιτισμού μπορούμε να αναμείνουμε.

Κι όχι μόνο αυτό. Στην εποχή της εξειδίκευσης, χρειαζόμαστε εξειδικευμένους επιστήμονες, μεταπτυχιακά, διδακτορικά. Αυτή η μόρφωση είναι απλησίαστη για την πλειονότητα των ανθρώπων. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως έχουν δοθεί 10 εκατομμύρια διδακτορικά στον κόσμο, ενώ μόνο σήμερα ο πληθυσμός είναι 8 δισεκατομμύρια. Αν είχαν πρόσβαση όλοι, πόση παραπάνω μόρφωση θα υπήρχε στον κόσμο; Πόσες παραπάνω εφευρέσεις και ανακαλύψεις θα είχαν γίνει, που θα ανέβαζαν το επίπεδο διαβίωσης όλων μας;

Πώς όμως μπορεί να γίνει αυτό το όραμα πραγματικότητα; Αν κάποιο κράτος έδινε υποτροφία σε όποιον ήθελε να κάνει διδακτορικό, δεν θα έμεναν πόροι να χρηματοδοτήσει τίποτε άλλο. Ακόμα όμως και αν το ήθελε τόσο πολύ, αν δανειζόταν υπέρογκα ποσά -υποθέτοντας πως θα βρίσκονταν πρόθυμοι χρηματοδότες-, δεν υπάρχουν οι υποδομές για να μορφώσουν τόσο μεγάλο πλήθος. Δεν φτάνουν τα πανεπιστήμια, οι καθηγητές, τα κτίρια, οι αίθουσες.

Ωστόσο, αν παρεχόταν η εκπαίδευση ψηφιακά, τότε αρχίζει και γίνεται εφικτό. Μία ώρα μαθήματος από ένα βίντεο διδασκαλίας μπορούν να την παρακολουθήσουν εκατομμύρια σπουδαστές. Επιπλέον θα υπάρξει λιγότερη σπατάλη ανθρώπινου δυναμικού. Γιατί να απασχολούνται ένα εκατομμύριο μαθηματικοί ή φυσικοί που να διδάσκουν, αν χρειαζόμαστε λίγες δεκάδες καλούς δασκάλους; Τους οποίους μπορούν να ακούσουν οι μαθητές ένα δισεκατομμύριο φορές. Δωρεάν, χωρίς περιορισμούς.

Και οι υπόλοιποι μαθηματικοί και φυσικοί τι θα κάνουν; Έρευνα, θα λύνουν προβλήματα, θα ανακαλύπτουν. Άπειρες εργατοώρες και άπειρη γνώση μπορεί να αξιοποιηθεί αποδοτικότερα. Το καλό είναι πως για να επιτύχουμε αυτό το σημείο δεν χρειαζόμαστε κάποια νέα τεχνολογία. Αυτές που διαθέτουμε, αρκούν.

Θα φάνε το κεφάλι τους, υποστηρίζουν κάποιοι χαιρέκακα, προεξοφλώντας την αποτυχία του Ελ Σαλβαδόρ. Είναι πράγματι λυπηρό πόσοι θα χαρούν βλέποντας φτωχούς ανθρώπους να χάνουν μια ευκαιρία για καλύτερη ζωή. Παρόλο που σε αυτές τις δύσκολες εποχές η αλληλεγγύη πρέπει να υπερισχύσει του «ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Αυτό είναι το στοίχημα της ανθρωπότητας, πιο επίκαιρο και ζωτικής σημασίας από ποτέ.

Όπως και να έχει, όποια πλευρά και να διαλέξει να βρεθεί κανείς, η ιστορία δεν υπήρξε καθόλου ευγενική με εκείνους που αντιτίθενται στο δίκαιο και στην τεχνολογική πρόοδο, η οποία πάντοτε έβρισκε τον δρόμο να επικρατήσει.

* Πηγή για τις σκέψεις περί εκπαίδευσης είναι η συνέντευξη του Michael Saylor στον Lex Fridman

Σεμινάρια και βιβλίο για τα κρυπτονομίσματα

α) Τα πιο εξειδικευμένα σεμινάρια αφορούν την αποτελεσματική προστασία των δεδομένων σας από τους κακόβουλους. Θα μάθετε τρόπους με τους οποίους θα μπορείτε να περιηγείστε άφοβα και με ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο. Επίσης πώς να φυλάξετε με μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια τα κρυπτονομίσματά σας και πώς μπορείτε να τα μεταβιβάσετε στους οικείους σας, σε περίπτωση ατυχήματος. Εισηγητής είναι ο κ. Αχιλλέας Βιέννας, διακεκριμένος ειδικός ερευνητής και πιστοποιημένος σύμβουλος σε θέματα κυβερνοασφάλειας.

β) Για εκείνους που προτιμούν την προσωπική επαφή, δίνεται η δυνατότητα να ενημερωθούν από τα ανανεωμένα on-line σεμινάρια με τον κ. Βασίλη Παζόπουλο, ζωντανά. Δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 9 ωρών σε ολιγομελή γκρουπ. Στο πρώτο, μαθαίνετε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin και τη διαφορά του με το ευρώ και τον χρυσό. Αναφερόμαστε επίσης στο Ethereum, σε μικρότερα νομίσματα και στα NFTs. Τη δεύτερη ημέρα, μαθαίνετε πώς να αγοράσετε και πώς να μεταφέρετε τα νομίσματά σας με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο.

Σε όσους κάνουν το σεμινάριο ή αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του.

Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars

Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε και το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin».

* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς