Ασιατική πάλη για τα πετρέλαια της Σιβηρίας

Αρκεί μια ματιά στο διπλωματικό επεισόδιο που προέκυψε για τα πετρέλαια της Σιβηρίας για να αντιληφθεί κανείς τις διαμάχες που αναμένεται να προκύψουν για τις ενεργειακές πηγές, μεταξύ των δυο οικονομικών κολοσσών της Ασίας. Η κατάληξη του αγωγού πετρελαίου της Yukos αποτέλεσε σημείο παρασκηνιακής διαμάχης μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας.

Δημοσιεύθηκε: 14 Μαΐου 2004 - 11:51

Μάχη μεταξύ των ασιατικών γιγάντων για τα πετρέλαια της Σιβηρίας

του David Pilling στο Τόκιο

Αρκεί μια ματιά στο διπλωματικό επεισόδιο που προέκυψε για τα πετρέλαια της Σιβηρίας για να αντιληφθεί κανείς τις διαμάχες που αναμένεται να προκύψουν για τις ενεργειακές πηγές, μεταξύ των δυο οικονομικών κολοσσών της Ασίας.

Ένα χρόνο πριν, η Κίνα φαινόταν να έχει τη συμφωνία ”στο τσεπάκι της”. Τα στελέχη της Yukos, του μεγαλύτερου πετρελαϊκού ομίλου της Ρωσίας, είχαν συμφωνήσει πως ο νέος αγωγός που ξεκινάει από το Angarsk της Σιβηρίας θα κατέληγε στο Daqing, το κέντρο της κινεζικής βιομηχανίας διύλισης. Δώδεκα μήνες μετά, φαίνεται σχεδόν σίγουρο πως ο τελικός προορισμός του αγωγού θα είναι το λιμάνι Nakhodka του Ειρηνικού, το οποίο βρίσκεται κοντά στην Ιαπωνία.

Το Τόκιο, προφανώς από φόβο ότι οι αποφάσεις θα φανούν ειλημμένες, προσπαθεί να υποβαθμίσει τη σημασία της αλλαγής στάσης της Μόσχας, υπέρ του, επιμένοντας πως δεν έχουν ολοκληρωθεί τα τελικά σχέδια. ”Η Ρωσική κυβέρνηση απέχει πολύ ακόμη από την τελική της απόφαση”, δηλώνει ο Kuninori Matsuda, διευθυντής του ρωσικού τμήματος του ιαπωνικού Υπουργείου Εξωτερικών.

Ωστόσο, τα πράγματα φαίνονται να οδεύουν σύμφωνα με τις ιαπωνικές επιθυμίες. Το Τόκιο ενεπλάκη σε έντονες παρασκηνιακές επαφές, συσφίγγοντας τις διμερείς σχέσεις με τη Ρωσία, ενώ προσέφερε γενναιόδωρη χρηματοδότηση σε περίπτωση τελικής επιλογής του Nakhodka. H ”δίψα” της για τα πετρέλαια της Σιβηρίας ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο λόγω της αστάθειας στην Μέση Ανατολή, καθιστώντας επιτακτική την εξεύρεση εναλλακτικών πηγών πετρελαίου.

Το ίδιο σημαντική στην όλη υπόθεση είναι και η μοίρα του Mikhail Khodorkovsky, του πρώην επικεφαλής της Yukos, ο οποίος βρίσκεται υπό περιορισμό, αναμένοντας τη δίκη του, σε κατηγορίες απάτης και φοροδιαφυγής. Η εξέλιξη αυτή καθιστά άχρηστες τις δεσμευτικές υποσχέσεις του προς το Πεκίνο.

Κάποιοι ιάπωνες αξιωματούχοι υποπτεύονται τους κινέζους ομόλογούς τους, πως προσπαθούν να υπονομεύσουν την ιαπωνική προσφορά για να ”κλέψουν” το έργο προς όφελός τους. Ωστόσο, από Ρωσικής πλευράς, η επέκταση του αγωγού μέχρι το Nakhodka έχει τεράστια γεωπολιτική σημασία.

Η εναλλακτική λύση ”κλειδώνει” μια σχέση με την Κίνα, οι συνοριακές περιφέρειες της οποίας, όντας ταχύτατα αναπτυσσόμενες και οικονομικά και πληθυσμιακά, αποτελούν απειλή για τις υπανάπτυκτες περιοχές της ανατολικής Σιβηρίας που στερούνται ανθρώπινης παρουσίας.

Δημιουργώντας έναν αγωγό που εκτείνεται μέχρι τον Ειρηνικό Ωκεανό, η Ρωσία αποκτά τη δυνατότητα παροχής πετρελαίου και σε άλλες περιοχές της Ασίας, καθώς και στην δυτική ακτή των ΗΠΑ. Μια τέτοια εξέλιξη την απελευθερώνει από την εμπορική της εξάρτηση από μια και μόνο χώρα.

Από οικονομικής πλευράς, η επέκταση μέχρι το Nakhodka δεν είναι και τόσο συναρπαστική.

Η περαιτέρω επέκταση κατά 4.000 χλμ. καθιστά τη διαδρομή, κατά 2,5 φορές μεγαλύτερη της αντίστοιχης μέχρι το Daqing. To κόστος κατασκευής του χαλύβδινου αγωγού, που κάποτε προσδιοριζόταν στα 6 δισ. δολ., έχει ”εκτιναχθεί”, σύμφωνα με εκτιμήσεις, στα 12 δισ. δολ. Οι ιάπωνες αξιωματούχοι, ωστόσο, προειδοποιούν να μην λαμβάνονται αυτά τα ποσά στα σοβαρά. ”Οι ρώσοι είναι υπερβολικά ”χαλαροί” με τους αριθμούς” επισημαίνει ο κ. Matsuka.

Οι ιάπωνες υποστηρικτές του σχεδίου βασίζουν τις αναλύσεις τους σε συνολικό κόστος, ύψους 6 δισ. δολ. και αναγνωρίζουν πως ενδέχεται να μην είναι βιώσιμο σε περίπτωση που το κόστος κινηθεί πολύ υψηλότερα. Κάποιοι αναλυτές ανησυχούν πως η στρατηγική ανάγκη της Ιαπωνίας για εναλλακτικές ενεργειακές λύσεις έχει οδηγήσει σε άγνοια των οικονομικών στοιχείων του όλου εγχειρήματος.

Πολλαπλά ερωτήματα τίθενται επίσης και για την ακριβή έκταση των αποθεμάτων πετρελαίου της ανατολικής Σιβηρίας, η οποία παραμένει ακόμη, σε μεγάλο βαθμό, ανεξερεύνητη, χωρίς να υπολογίζονται οι αμφισβητούμενες δυνατότητες εκμετάλλευσης των ρωσικών ενεργειακών ομίλων.

© The Financial Times Limited 2004. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation