Κεντρικές τράπεζες και ενέσεις ρευστότητας

Οι ενέσεις ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες ξεκίνησε, εν μέσω πιστωτικής κρίσης, το καλοκαίρι. Εκ νέου, ΕΚΤ και Fed δηλώνουν έτοιμες να ρίξουν επιπλέον κεφάλαια στις αγορές χρήματος προκειμένου να στηρίξουν όσους έχουν ανάγκη. Πρόκειται για κινήσεις οι οποίες δεν βρίσκονται κατ’ ανάγκην στην ορθή κατεύθυνση. Άλλωστε τράπεζες, όπως η Northern Rock, σε καμία περίπτωση δεν θα είχαν επιβιώσει εάν δεν υπήρχαν σωτήρες όπως η Τράπεζα της Αγγλίας.

Δημοσιεύθηκε: 28 Νοεμβρίου 2007 - 13:02

Editorial Comment

Οι περιπτώσεις για τις οποίες είναι κοινωνικά αποδεκτές οι ενέσεις είναι δύο: πρώτον, όταν λαμβάνουν χώρα προκειμένου να υπάρξει ίαση από μία ασθένεια (ή έστω να μειωθεί ο έντονος πόνος) και δεύτερον όταν πραγματοποιούνται για να προστατεύσουν από μία ασθένεια η οποία δεν έχει ακόμη εκδηλωθεί.

Έχοντας πιεστεί να πραγματοποιήσουν ενέσεις ρευστότητας στις φιλάσθενες αγορές χρήματος κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, οι κεντρικές τράπεζες αναρωτιούνται ποιος τύπος ένεσης θα μπορέσει να αποτρέψει μία βαρύτερη ασθένεια στο χρηματοοικονομικό σύστημα.

Οι δυσκολίες στις αγορές χρήματος είναι ακόμη πιο μεγάλες τις τελευταίες εβδομάδες. Στη Βρετανία, στην ευρωζώνη και στις ΗΠΑ τα επιτόκια με τα οποία οι τράπεζες αλληλοδανείζονται (σε τριμηνιαίο ορίζοντα) είναι πολύ πιο υψηλά από τα βασικά επιτόκια των κεντρικών τραπεζών.

Πρόκειται για μία ιδιαίτερα οξύμωρη περίπτωση, καθώς η αγορά αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια στη Βρετανία και στις ΗΠΑ θα μειωθούν.

Από την πλευρά της, η ΕΚΤ πραγματοποιεί εβδομαδιαίες ενέσεις ρευστότητας, ενώ η Fed έχει ανακοινώσει ότι θα ”διοχετεύσει” οκτώ δισ. δολάρια στις εμπορικές τράπεζες έως το τέλος του 2007.

Οι κεντρικές τράπεζες έχουν δύο βασικούς στόχους στην ενασχόλησή τους με τις αγορές χρήματος, αλλά δεν είναι βέβαιο εάν ο τρόπος με τον οποίο δρουν θα βοηθήσει στην επίτευξη αυτών των στόχων.

Ο πρώτος στόχος είναι η εφαρμογή της νομισματικής τους πολιτικής: για παράδειγμα η Fed, μέσω του βραχυπρόθεσμου δανεισμού, προσπαθεί να διατηρήσει τα επιτόκια στην αγορά χρήματος κοντά στο 4,5%.

Επιπρόσθετα, τα τριμηνιαία διατραπεζικά επιτόκια επηρεάζουν άμεσα τις νομισματικές συνθήκες στην πραγματική οικονομία, περιέχοντας όμως premiums δανεισμού και αρκετούς κινδύνους για τη ρευστότητα, δύο τομείς που οι κεντρικές τράπεζες καλούνται –λανθασμένα– να προστατεύσουν. Εάν μία κεντρική τράπεζα πιστεύει ότι οι συνθήκες στις αγορές χρήματος είναι πολύ σφιχτές, δεν έχει παρά να μειώσει τα βασικά της επιτόκια.

Ο δεύτερος στόχος είναι να εξασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία των αγορών χρήματος και την αντίστοιχη πορεία των διατραπεζικών συναλλαγών. Για να το επιτύχουν αυτό, οι κεντρικές τράπεζες οφείλουν να ανοίγουν τον δρόμο προς τα μετρητά, και ως εκ τούτου η απόφαση της Fed να δώσει οκτώ δισ. δολάρια, αυτή τη στιγμή, έχει λογική.

Αυτό που δεν είναι, όμως, σαφές είναι κατά πόσον, μέσω τακτικών ενέσεων ρευστότητας, όπως πράττει η ΕΚΤ, είναι ορθό μία κεντρική τράπεζα να στηρίζει έναν προβληματικό (και στεγνό από ρευστότητα) χρηματοοικονομικό όμιλο.

Ποτέ δεν θα μάθουμε αν κάποιος ευρωπαϊκός τραπεζικός όμιλος θα κατέρρεε, εάν δεν υπήρχαν οι ενέσεις ρευστότητας της ΕΚΤ. Κατά τον ίδιο τρόπο, ποτέ δεν θα μάθουμε εάν η Northern Rock θα επιζούσε, εάν δεν υπήρχε η παρέμβαση της Τράπεζας της Αγγλίας.

Το πιθανότερο είναι ότι δεν θα τα είχαν καταφέρει. Εάν μία τράπεζα υποψιαστεί ότι κάποια εκ των ”συναδέλφων” βρίσκεται αντιμέτωπη με ισχυρά προβλήματα, τότε καμία ένεση ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες δεν πρόκειται να την πείσει να δανείσει την προβληματική ”συνάδελφο”.

Οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να συμβουλεύσουν τους χρηματοοικονομικούς ομίλους να χρησιμοποιήσουν το ”παράθυρο” των επιτοκίων πιστωτικής διευκόλυνσης. Είναι ένα ”παράθυρο” το οποίο χρησιμοποιείται όταν υπάρχουν έντονα προβλήματα.

Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ρωτήσουν τις τράπεζες τι εγγυήσεις μπορούν να προσφέρουν. Εάν υπάρχει λόγος, αλλά με επιτόκιο πέναλτι, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να προσαρμοστούν.

© The Financial Times Limited 2007. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation