Η εξόρυξη αστεροειδών δεν είναι επιστημονική φαντασία

Το Λουξεμβούργο τρελάθηκε; Ή το Μεγάλο Δουκάτο βλέπει μπροστά;

Η ανακοίνωση της κυβέρνησης του Λουξεμβούργου αυτή την εβδομάδα πως πρόκειται να προωθήσει μια εμπορική βιομηχανία εξόρυξης αστεροειδών κατέπληξε ακόμη και τους έμπειρους παρατηρητές της διαστημικής βιομηχανίας. Η ιστορία προκάλεσε πολλούς αναγνώστες να τσεκάρουν αν η Πρωταπριλιά φέτος ήρθε νωρίς.

Οι σκεπτικιστές, μεταξύ αυτών και εγώ, είχαν πολλές απορίες. Είναι εφικτή η εξόρυξη υλικών από αστεροειδείς –σβώλοι πέτρας και πάγου, εκατοντάδες χιλιάδες μίλια μακριά- και η επεξεργασία τους σε χρήσιμα προϊόντα και εμπορεύματα; Αν ναι, μπορεί κανείς να βγάλει χρήματα από αυτό; Και ακόμη κι αν τα νούμερα βγάζουν νόημα, γιατί θα έπρεπε να εμπλακεί σε αυτό το μικρό Λουξεμβούργο;

Περαιτέρω μελέτη και συζητήσεις με τους χρηματοδότες του πρότζεκτ, αρχίζουν να με πείθουν πως δεν πρόκειται για τρελή επιστημονική φαντασία.

Διαστημικές υπηρεσίες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και την Ιαπωνία έχουν ήδη στείλει ανιχνευτές σε αστεροειδείς και κομήτες. Φέτος, η NASA θα ξεκινήσει μια αποστολή ώστε να επισκεφθεί τον αστεροειδή Bennu να φέρει ένα δείγμα πίσω στη Γη, με τον ρητό σκοπό να «μας βοηθήσει να μάθουμε πώς να εξορύσσουμε αστεροειδείς».

Αυτά τα σώματα, εναπομείναντα από τη γένεση του ηλιακού συστήματος πριν από 4,5 δισ. χρόνια, είναι γενικώς πιο πλούσια σε πολύτιμα υλικά σε σύγκριση με το φλοιό της Γης. Αυτό συμβαίνει διότι βαρύτερα στοιχεία, όπως τα πλατινένια μέταλλα, βυθίστηκαν στους πυρήνες τους καθώς οι νέοι πλανήτες ψυχραίνονταν. Η αποστολή μικρών ανιχνευτικών δορυφόρων στο διαπλανητικό χώρο για να βρούμε τις καλύτερες προοπτικές εκμετάλλευσης είναι σχετικά απλή και οικονομικά προσιτή.

Η τεχνολογία που απαιτείται για τα επόμενα στάδια –η εκσκαφή ή γεώτρηση υλικού από την επιφάνεια του αστεροειδή και έπειτα η επεξεργασία του- δεν έχει ακόμη επιδειχθεί στο διάστημα, αλλά δε χρειάζονται εκκεντρικές εξελίξεις για να καταστεί εφικτή.

Τα οικονομικά είναι δυσκολότερο να τα χωρέσει το μυαλό. Ακόμη κι αν εμπλέκονται εταιρίες που περικόπτουν κόστη όπως η SpaceX αντί για ακριβές διαστημικές υπηρεσίες, στην παροχή των μηχανημάτων, μια επιχείρηση εξόρυξης αστεροειδούς σίγουρα θα απαιτούσε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για να στηθεί.

Οι πιθανές αποδόσεις θα εξαρτηθούν από τους τύπους των πόρων που θα αποτελέσουν αντικείμενο εκμετάλλευσης.

Στη μία μεριά της ζυγαριάς είναι τα πολύτιμα μέταλλα όπως η πλατίνα, που είναι σε μεγάλο βαθμό συγκεντρωμένα σε κάποιους αστεροειδείς. Εκ πρώτης όψεως, μεγάλα ποσά θα μπορούσαν να αντληθούν από τη μεταφορά τους πίσω στη Γη και την πώλησή τους, αν και το μάρκετινγκ θα πρέπει να οργανωθεί με εξαιρετική φροντίδα ώστε να αποφευχθεί μια κατάρρευση τιμών λόγω άφθονης προσφοράς από το διάστημα.

Μια διαφορετική προσέγγιση θα ήταν η χρήση των υλικών από τους αστεροειδείς σε τροχιά, αντί να επιστραφούν στη Γη. Λιγότερο πολύτιμα μέταλλα όπως ο σίδηρος, το βολφράμιο και το τιτάνιο θα μπορούσαν να μετατραπούν σε ανταλλακτικά για διαστημόπλοια με τη χρήση τρισδιάστατης εκτύπωσης και άλλων αυτοματοποιημένων κατασκευαστικών τεχνικών. Το νερό, άφθονο σε κάποιους αστεροειδείς, θα μπορούσε να χωριστεί σε υδρογόνο και οξυγόνο για καύσιμα πυραύλων. Η κατασκευή αντικειμένων σε τροχιά, από υλικά που είναι διαθέσιμα στο διάστημα, θα μπορούσε να είναι πιο οικονομική σε σχέση με το να κατασκευάζονται εδώ κάτω και να στέλνονται σε τροχιά.

Αλλά αυτή η ροή εσόδων εξαρτάται σε κρίσιμο βαθμό από τη συνέχιση ή την ανάπτυξη ενός καλά χρηματοδοτημένου διεθνούς διαστημικού προγράμματος.

Ένας τρόπος για να κρίνουμε την οικονομική βιωσιμότητα μιας επιχειρηματικής προοπτικής είναι να ρωτήσουμε ποιος βάζει τα λεφτά. Από αυτή την άποψη, η εξόρυξη αστεροειδών τα πάει καλά. Βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής δύο αμερικανικών εταιριών, των Planetary Resources και Deep Space Industries, οι οποίες έχουν προσελκύσει σημαντική ιδιωτική επένδυση. Η Planetary Resources έχει εμπλέξει, όχι μόνο πλούσια άτομα όπως τον Larry Page, ιδρυτή της Google, που θα μπορούσαν ίσως να απορριφθούν ως επενδυτές από ματαιοδοξία, αλλά επίσης και πεισματάρικα venture funds και την Bechtel, έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους στη μηχαvική.

Τι μπορεί λοιπόν να φέρει το Λουξεμβούργο σε αυτό το διαπλανητικό πάρτι; Ένα είναι η αναγνώριση και η αξιοπιστία. Μπορεί να είναι μικρή χώρα (με έναν πληθυσμό μόλις 540.000 ανθρώπων) που πρόσφατα συνδέθηκε την εταιρική φοροαποφυγή, αλλά είναι ταυτόχρονα κι ένα κέντρο προωθημένης τεχνολογικής έρευνας και εμπορίου, περιλαμβανομένων εγχειρημάτων που σχετίζονται με το διάστημα. Το Μεγάλο Δουκάτο έπαιξε σημαντικό ρόλο πριν από μια γενιά, στην ανάπτυξη δορυφόρων για επικοινωνία και μετάδοση και αποτελεί έδρα της SES, κορυφαίου δορυφορικού φορέα.

Η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου σχεδιάζει να προσφέρει μετρητά σε εταιρίες που δραστηριοποιούνται σε πόρους στο διάστημα. Επιπλέον θα προσφέρει το πρώτο ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο δίνοντας σε ιδιωτικούς φορείς δικαιώματα ιδιοκτησίας σε πόρους που εξορύσσουν στο διάστημα. Δεν είναι να απορεί κανείς γιατί τόσο η Planetary Resources όσο και η Deep Space Industries ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό στην ανακοίνωση αυτής της εβδομάδας.

Πολλά χρόνια θα περάσουν πριν μπορέσουμε να κρίνουμε τη σοφία ή την τρέλα της πρωτοβουλίας του Λουξεμβούργου. Αλλά οποιοσδήποτε πιστεύει στο πραγματικά μακροπρόθεσμο οικονομικό σχεδιασμό, θα έπρεπε να του ευχηθεί να πετύχει.

© The Financial Times Limited 2016. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation