Απληστία vs φόβου σε ένα οικονομικό πεδίο μάχης

Η πρόσφατη αναταραχή στις αγορές πίστης φέρνει και πάλι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος τη ”μάχη” μεταξύ απληστίας και φόβου –μια ”μάχη” τόσο παλιά, όσο και οι ίδιες οι χρηματοοικονομικές αγορές. Μπορεί το τωρινό ξέσπασμα να μην αντιπροσωπεύει κάποια θεμελιώδη αλλαγή στις οικονομικές συνθήκες, αντανακλά όμως μια ριζική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίον οι επενδυτές αντιλαμβάνονται το ρίσκο και στο πώς αποτιμώνται οι πιστωτικοί κίνδυνοι.

Δημοσιεύθηκε: 21 Αυγούστου 2007 - 15:15

του Michael Gordon

Η πρόσφατη αναταραχή στις πιστωτικές αγορές φέρνει και πάλι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος τη ”μάχη” μεταξύ απληστίας και φόβου –μια ”μάχη” τόσο παλιά, όσο και οι ίδιες οι χρηματοοικονομικές αγορές.

Το τωρινό ξέσπασμα από μόνο του δεν αντιπροσωπεύει κάποια θεμελιώδη αλλαγή στις οικονομικές συνθήκες. Ούτε αντανακλά κάποια απρόσμενη αλλαγή στους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τα θεμελιώδη στους τομείς των κρατικών ή επιχειρηματικών ομολόγων.

Εκτός του τομέα των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου, η αδυναμία αποπληρωμής χρεών δεν έχει δείξει απότομη αύξηση και σε αυτό το σημείο του οικονομικού κύκλου δεν υπάρχει λόγος να αναμένεται κάποια σημαντική αύξηση.

Αντιθέτως, τα ”γυρίσματα” της αγοράς αντανακλούν μια ριζική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίον οι επενδυτές αντιλαμβάνονται το ρίσκο και στο πώς αποτιμώνται οι πιστωτικοί κίνδυνοι.

Όχι μόνο έχουν βρεθεί στο επίκεντρο οι κίνδυνοι ρευστότητας που συνδέονται με τα δομημένα προϊόντα αλλά παρατηρείται και μια ”μεταδοτική επίδραση”, καθώς οι ανησυχίες των επενδυτών έχουν εξαπλωθεί από τις επενδύσεις με άμεση έκθεση στον αμερικανικό τομέα subprime σε άλλες σταθερού εισοδήματος (όπου η μόχλευση αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό) ακόμα και στις μετοχές.

Οι αγορές που κινούνταν με βάση την απληστία, τώρα πλέον κινούνται ξεκάθαρα από φόβο. Οι εμπλεκόμενοι στις αγορές έχουν πάρει ένα ξεκάθαρο μάθημα.

Παίρνοντας ως παράδειγμα τον κόσμο των σπορ, μια ομάδα θα πρέπει πάντα να εξισορροπεί καταλλήλως τις επιθετικές και αμυντικές δυνάμεις της. Στις επενδύσεις οι επιθετικοί παίκτες είναι τα περιουσιακά στοιχεία ανάπτυξης (growth assets) όπως οι μετοχές και τα ακίνητα. Έχουν σχεδιαστεί με στόχο την κεφαλαιακή ανάπτυξη και την παροχή ευκαιριών για υψηλό συντελεστή alpha. Αυτό μπορεί να χαρακτηριστεί ”παράγοντας απληστία”.

Για άμυνα υπάρχoυν οι επενδύσεις σταθερού εισοδήματος, οι οποίες αποτελούν την προστασία σε δύσκολες εποχές. Αυτός είναι ο ”παράγοντας φόβος”.

Αυτό που δείχνει η πρόσφατη αστάθεια στις αγορές είναι ότι υπερβολικά πολλοί επενδυτές έγιναν υπερβολικά άπληστοι και άρχισαν να επιτίθενται με τα αμυντικά στοιχεία τους.

Την ίδια ώρα, τοποθετήσεις υψηλού κινδύνου εισήλθαν σε αυτό που θα έπρεπε να είναι το αμυντικό κομμάτι του συνολικού χαρτοφυλακίου. Η εισαγωγή συντελεστών alpha είναι καλή, όμως αυτό που συνέβη είναι ότι χρησιμοποιήθηκαν συντελεστές beta από αγορές υψηλότερου κινδύνου, όπως αυτών των υψηλών αποδόσεων, των αναδυόμενων αγορών, ακόμα και των μετοχών. Στην ουσία αυτό ήταν απλώς μια μεταφορά συντελστών beta, συχνά με ”μόχλευση”.

Η ισορροπία έχει διαταραχθεί εδώ και αρκετά χρόνια και γι’ αυτό ορισμένοι σχολιαστές απευθύνουν έκκληση για προσοχή στις αγορές. Ο κόσμος έχει παραπλανηθεί από τη σκέψη ότι οι υποσχόμενες αποδόσεις του Libor +400 μπορούν να επιτευχθούν με χαμηλό επίπεδο ρίσκου και πως ο αυξημένος συντελεστής beta είναι υποκατάστατο του υψηλού συντελεστή alpha.

Ας μην απελπιζόμαστε όμως. Η έκταση των πιέσεων στις πιστωτικές αγορές, πέραν των θεμάτων που σχετίζονται με τα στεγαστικά δάνεια υψηλού ρίσκου, μπορεί να είναι συνυφασμένη με τις ανησυχίες για τη ρευστότητα, ωστόσο δεν φαίνεται να αντανακλά γενικότερα οικονομικά και πιστωτικά θεμελιώδη.

Ο παγκόσμιος επιχειρηματικός κλάδος έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες να μειώσει τη ”μόχλευση”. Ακόμα και με τα προγράμματα αγοράς ιδίων μετοχών των τελευταίων ετών, οι περισσότερες μεγάλες εταιρίες έχουν καταφέρει να χειριστούν καλά τόσο τον ισολογισμό τους όσο και την πιστοληπτική τους ικανότητα.

Επιπλέον, ο τραπεζικός κλάδος είναι –μάλλον- ισχυρότερος από ποτέ, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Moody’s, ενώ οι αναλυτές συνεχίζουν να τονίζουν ότι η ποιότητα των τραπεζικών κερδών αντιπροσωπεύει ένα ευπρεπές επίπεδο θεμελιώδους προστασίας για το μεγαλύτερο μέρος του κλάδου.

Αν και η πρόσφατη αναταραχή στις πιστωτικές αγορές ενδέχεται να μη σταματήσει σύντομα, θεωρούμε ότι οι αντιδράσεις των επενδυτών μέχρι στιγμής δεν έκαναν διακρίσεις. Λόγω των ανησυχιών για έλλειψη ρευστότητας, τα πιστωτικά spreads έχουν υπερακοντίσει τα επίπεδα εκείνα που θα μπορούσαν να ανταποκρίνονται σε μια ρεαλιστική διόρθωση, σε σύγκριση με την προηγούμενη κρίση στην αγορά.

Δεδομένου του μεγέθους της ”μεταδοτικής επίδρασης” τον Ιούλιο, ήταν δύσκολο να μην επηρεαστούν και οι διαχειριστές ομολογιακών αμοιβαίων, αφού έχουν επηρεαστεί όλες οι κατηγορίες πίστης. Η μόνη πραγματική προστασία βρισκόταν στο ρευστό και στην κατοχή κρατικών ομολόγων.

Ωστόσο, για τους επενδυτές η προσέγγιση των οποίων βασίζεται στη συνέπεια μεταξύ της επιθυμητής απόδοσης και των προϊόντων στα οποία επενδύουν, θεωρούμε ότι η τρέχουσα κατάσταση, αν και παραμένει ασταθής, παρέχει ευκαιρίες για αγορά ομολόγων υψηλής πιστωτικής ποιότητας και με δυνατότητα υψηλών ταμειακών ροών, σε ελκυστικά επίπεδα αποτιμήσεων με μακροπρόθεσμες προοπτικές.

© The Financial Times Limited 2007. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation