Οι νέοι πονοκέφαλοι της SNB για το φράγκο

Καταργώντας την περασμένη εβδομάδα το όριο συναλλαγματικής διακύμανσης, η Swiss National Bank έλυσε ένα πρόβλημα: Δεν πιέζεται πλέον να εκπληρώσει την ακριβή υπόσχεσή της να αγοράζει απεριόριστες ποσότητες ευρώ στα 1,20 φράγκα. 

Η υλοποίηση αυτής της υπόσχεσης τα τελευταία χρόνια, ενόσο τα ξένα κεφάλαια συσσωρεύονταν στην Ελβετία, προκάλεσε την διόγκωση του ισολογισμού της κεντρικής τράπεζας στο 80% και πλέον επί του ΑΕΠ της χώρας. 

Η SNB εξακολουθεί όμως να αντιμετωπίζει τρομερές προκλήσεις. Η εκτίναξη του ελβετικού νομίσματος από την περασμένη εβδομάδα που ανακοινώθηκε η απόφαση, δημιουργεί τώρα τον κίνδυνο παρατεταμένης περιόδου αποπληθωρισμού, καθώς και απώλεια ανταγωνιστικότητας για τους εξαγωγείς της χώρας. Και αυτές ακριβώς τις απειλές είχε σχεδιαστεί να αποτρέψει η εισαγωγή του ορίου στον συναλλαγματικό μηχανισμό. 

«Η προτεραιότητα της SNB τώρα είναι, εκτός από το να λάβει μέτρα για να διασφαλίσει την χρηματοπιστωτική σταθερότητα, να αποτρέψει επίσης την περαιτέρω ανατίμηση του φράγκου», σχολιάζει ο Angelo Ranaldo, πρώην στέλεχος της SNB και καθηγητής στο University of St Gallen. Ο Beat Siegenthaler, οικονομολογος της UBS, συμφωνεί: «Ψυχολογικά, είναι πολύ σημαντικό να μην ανέβει το φράγκο πάνω από την ισοτιμία με το ευρώ». 

Είναι εύκολο να το λες, όμως, αλλά δύσκολο να το κάνεις. Καθώς η ΕΚΤ ετοιμάζεται να εισάγει QE αύριο και στην Ελλάδα θα διεξαχθεί την Κυριακή κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση, το φράγκο μπορεί να ανατιμηθεί ακόμη παραπάνω σε σχέση με το ευρώ. Σήμερα, η ισοτιμία διαμορφώνεται στα 1,0121-1,0223 φράγκα ανά ευρώ. 

Βραχυπρόθεσμα, η μεγαλύτερη ελπίδα της SNB για την αποδυνάμωση του φράγκου, παραμένει η παρέμβαση στις αγορές συναλλάγματος. Η κεντρική τράπεζα επί τούτου δεν ξεκαθάρισε το πότε θα παρέμβει και αρνήθηκε να σχολιάσει κατά πόσον παρενέβη στις τελευταίες συνεδριάσεις. Πολλοί παρατηρητές πιστεύουν οτι πράγματι παρενέβη. Δεν είναι όμως σαφές το πόσο αποτελεσματικές θα είναι οι νέες παρεμβάσεις. «Όταν κατάργησε το όριο, η SNB έδειξε ότι υπάρχουν και κάποια όρια στο μέγεθος των παρεμβάσεών της. Αν η ΕΚΤ εισάγει μεγάλο QE την Πέμπτη, οι εισροές στο φράγκο μπορεί να είναι πολύ έντονες και ισχυρές, τονίζει ο κ. Siegenthaler.

Βραχυπρόθεσμα, οι υπόλοιπες επιλογές της SNB είναι περιορισμένες. Αλλά μεσοπρόθεσμα η κεντρική τράπεζα είναι αισιόδοξη για τις δυνατότητες ενός άλλου νομισματικού της εργαλείου: Τον έλεγχο των επιτοκίων. 

Παράλληλα με την κατάργηση του ορίου, η SNB κατέβασε τα επιτόκια ακόμη πιο χαμηλά στην αρνητική κλίμακα, μειώνοντας το βασικό επιτόκιο στο -0,75% από -0,25%. Ο κεντρικός τραπεζίτης Thomas Jordan, δήλωσε ότι, μεσοπρόθεσμα, αυτή η «χρέωση» θα αποτρέψει τις επενδύσεις σε φράγκα. 

Ενας από τους φόβους των οικονομολόγων είναι ότι η SNB ίσως έχει πλέον εξαντλήσει τις μειώσεις επιτοκίων. «Αν πέσουν τα επιτόκια πολύ, οι τράπεζες θα αρχίσουν να χρεώνουν τους πελάτες για τις καταθέσεις. Και θα βρεθούμε σε επικίνδυνο σημείο, όπου ο κόσμος θα κάνει ουρές για να σηκώσει τα χρήματά του», εξηγεί ο κ. Siegenthaler. 

Αν τα μέτρα δεν αποδώσουν και η Ελβετία διολισθήσει σε ύφεση, ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι θα μπορούσε να επιβάλλει σε έσχατη ανάγκη, ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίου. Πάντως ο κ. Jordan σχολίασε ότι προς στιγμήν, η ιδέα αυτή δεν είναι ρεαλιστική.

Ορισμένοι οικονομολόγοι ισχυρίζονται ότι, καθώς τελειώνουν τα πυρομαχικά της SNB, η μόνη ελπίδα που έχει η Ελβετία για την αντιμετώπιση του ισχυρού φράγκου δεν είναι η νομισματική αλλά η δημοσιονομική πολιτική. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να βοηθήσει τους Ελβετούς εξαγωγείς μειώνοντας τους φόρους τους, για παράδειγμα. 

«Η SNB θα πρέπει να συζητήσει με τους πολιτικούς για μειώσεις των φόρων ώστε να καταπολεμηθούν οι αρνητικές οικονομικές επιδράσεις της απόφασής της», τονίζει ο François Savary, οικονομολόγος της Bank Reyl στην Γενεύη.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation