του Δημήτρη Γλύστρα

Δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν κατά καιρούς εντοπίσει τις πολιτικές σκοπιμότητες που κρύβονται πίσω από τα κριτήρια των βραβείων της Ακαδημίας. ”Είναι κοινό μυστικό” τονίζουν οι γνωρίζοντες, ”ότι η Ακαδημία φροντίζει να αντιστοιχούν οι βραβεύσεις της με ό,τι κάθε φορά συμβολίζει το αμερικανικό όνειρο”.

Ποιος θα μπορούσε λόγου χάριν να διανοηθεί την απονομή βραβείου υποκριτικής σε έγχρωμο ηθοποιό τη δεκαετία του ’30 ή του ’40; Πόσο τυχαίο είναι το γεγονός της βράβευσης πολεμικών ταινιών διαρκούντως του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ή στις παραμονές ανάληψης στρατιωτικής δράσης από τις ΗΠΑ; Ας θυμηθούμε, επί παραδείγματι, την εποχή που τα πράγματα πήγαιναν άσχημα για τους Αμερικανούς στο Βιετνάμ. Τότε, η επιτροπή των υποψηφιοτήτων ”ανακάλυψε” τις δραματικές ταινίες και τις ταινίες όπου η προσωπική ζωή των πρωταγωνιστών και τα μικρής κλίμακας δράματά τους κέρδιζαν τις εντυπώσεις.

”Η βιομηχανία των Οσκαρ”, αποκαλύπτει παραγωγός του Hollywood, ”στηρίζεται και τροφοδοτείται υπερβολικά καλά από το αμερικανικό κατεστημένο, ώστε δεν της επιτρέπεται να λειτουργεί και να επιβραβεύει με αμιγώς καλλιτεχνικά κριτήρια”. Η άποψη αυτή πόρρω απέχει από το να είναι παράλογη, αν παρατηρήσει κανείς τους αριθμούς παγκόσμιας τηλεθέασης της απονομής, αλλά και τα επιπλέον κέρδη που αυτή τελικά προσφέρει σε κάθε ”τιμημένο” έργο.

Οταν η πανίσχυρη, τη δεκαετία του ’50, επιτροπή λογοκρισίας επιστράτευσε το Hollywood για την απαραίτητη προπαγάνδα κατά του κομμουνισμού, ήξερε τι έκανε. Οταν η επιτροπή της Ακαδημίας δίνει τα Οσκαρ Α΄ αντρικού και Α΄ γυναικείου ρόλου σε έγχρωμους ηθοποιούς (D. Washington και H. Berry), ξέρει επίσης τι κάνει.

Ισως φανεί απλοϊκό, αλλά... that’s America! Η εποχή της ”συσπείρωσης” που η 11η Σεπτεμβρίου εγκαινίασε, χρειαζόταν υποστήριξη και από το ενεργό κομμάτι του πληθυσμού των ΗΠΑ, που αναμφισβήτητα -και προς... λύπη της φυτοζωούσης Κου Κλουξ Κλαν- αποτελούν οι μετανάστες και δη οι νέγροι. Ποιον καλύτερο τρόπο θα μπορούσατε εσείς να φανταστείτε για τη συμμετοχή των ”αδικημένων” παιδιών του θείου Σαμ στο αμερικανικό όνειρο, από την καλλιτεχνική αποθέωση, αφού από τους κυβερνητικούς θώκους είναι εμφανώς αποκλεισμένα;

Και αν αυτός δεν φαίνεται αρκετός λόγος, που τα Όσκαρ ”βάφτηκαν μαύρα”, αναλογιστείτε τις περικοπές που ο πρόεδρος Μπους ανακοίνωσε στις κοινωνικές παροχές- περικοπές οι οποίες πλήττουν κυρίως τις μειονότητες της ”μητέρας Αμερικής” και τείνουν να εξαλείψουν το κοινωνικό πρόσωπο Κλίντον.

”...Και ακόμη δεν έχουμε δει τίποτα” υποστηρίζουν οι συνάδελφοι του καλλιτεχνικού ρεπορτάζ. ”Οσο η αμερικανική κινηματογραφική βιομηχανία θα κερδίζει έδαφος και τα Οσκαρ θα διευρύνουν τη δημοσιότητά τους, τόσο πιο εμφανείς θα γίνονται οι προθέσεις της Ακαδημίας να διαφημίσουν διεθνώς τις made in USA αξίες, αλλά και να δώσουν στην εγχώρια κοινή γνώμη αυτό που της λείπει”.