Η ελεύθερη πτώση στην οποία βρίσκεται η Σοφοκλέους 10 τα τελευταία δύο έτη, δεν αποτελεί ελληνικό προνόμιο ή αποκλειστικότητα αλλά παγκόσμια χιονοστιβάδα, με ιδιαίτερη ένταση και ορμή.

Η αμερικανική αγορά δε θα μπορούσε να αποτελέσει την εξαίρεση – το αντίθετο μάλιστα, δίνει τον τόνο. Αφενός διότι είναι το κέντρο της παγκόσμιας οικονομίας, αφετέρου διότι οι τίτλοι των ισχυρότερων εταιριών του κόσμου διαπραγματεύονται στη Wall Street.

Εις επίρρωσιν των ανωτέρω, αναφέρεται από τους αναλυτές η πορεία των δεικτών Νasdaq και Dow Jones, οι οποίοι από τις αρχές του τρέχοντος έτους και μέχρι τις 26/07/2002 απώλεσαν το 26,72% και το 8,9% της αξίας τους, ενώ για τον πρώτο, η εβδομάδα που ολοκληρώθηκε σηματοδότησε την επαφή του με επίπεδα που είχε να ”επισκεφτεί” τέσσερα έτη περίπου.

Η βασικότερη αιτία, σύμφωνα με αναλυτές της χρηματιστηριακής αγοράς, για την κατακρήμνιση των τεχνολογικών εταιριών, αποτελεί η συνεχής σκανδαλολογία και οι ”λογιστικές αλχημείες” στις οποίες αποδίδονται κάποιες από τις μεγαλύτερες εταιρίες του κόσμου.

Η 2η Δεκεμβρίου του 2001, ημέρα που ”έσκασε η βόμβα” της Enron εγκαινίασε μια νέα περίοδο στις χρηματιστηριακές αγορές, ενώ τα επόμενα ονόματα ήταν εξίσου εντυπωσιακά: WorldCom, Tyco, Qwest, Dynegy, ενώ και το πιο απαισιόδοξο σενάριο δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εικοτολογικό.

Έτσι, όταν στις 2 Ιουλίου αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο της WorldCom, ο Νasdaq κατακρημνίστηκε, ενώ πήρε πάλι την κατιούσα λίγες ημέρες αργότερα όταν αποκαλύφθηκε ότι η Xerox φούσκωσε τα έσοδά της κατά 2 δισ. δολάρια.

Στις παραπάνω περιπτώσεις, έρχεται να προστεθεί η περίπτωση της Dynegy, της ImClone και αρκετών άλλων, το κυριότερο αποτέλεσμα των οποίων δεν είναι άλλο από το να συμπαρασύρουν και την υπόλοιπη αγορά στην κάθοδο.

Δεν αποτελεί άλλωστε ”παιχνίδι της μοίρας” το ότι οι πλειονότης των μετοχών από τις εταιρίες που επηρέασαν αρνητικά το σύνολο σχεδόν της παγκόσμιας αγοράς, δεν διαπραγματεύονται στο Nasdaq αλλά στο Dow Jones και στον S&P 500.

Συγκρίνοντας κανείς τους κερδισμένους με τους χαμένους στο Nasdaq, τις τελευταίες 52 εβδομάδες, θα παρατηρήσει πως τα ποσοστά των χαμένων είναι σαφώς πιο εντυπωσιακά από αυτά των κερδισμένων. Έτσι, o τίτλος της Νymex, που εμφάνισε τα μεγαλύτερα κέρδη στο συγκεκριμένο διάστημα, κατέγραψε υπεραξίες της τάξεως του 7,5%, ενώ οι χειρότερες επιδόσεις, που ανήκουν στην Οpenwave Sys ανήλθαν στο πολύ πιο εντυπωσιακό - 57.08%!

Αναφορικά με τις πιο κερδισμένες εταιρίες στο Nasdaq, για το διάστημα των περασμένων 52 εβδομάδων, αξίζει να αναφερθεί πως, καμία από αυτές δεν ανήκει στον καταπονημένο τεχνολογικό κλάδο, ενώ οι δραστηριότητές τους παρουσιάζουν ευρεία διασπορά.

Η Nymox, που αποδείχθηκε η πιο ανθεκτική στις πιέσεις, δραστηριοποιείται στον φαρμακευτικό κλάδο και ειδικεύεται σε φάρμακα για άτομα τρίτης ηλικίας, ενώ η χρηματιστηριακή της αξία ανέρχεται στα 125,2 εκ. δολάρια. Το τρέχον έτος, η εταιρία ανακοίνωσε κάποιες μελέτες της σχετικά με φάρμακο κατά του Αλτσχάιμερ και – σύμφωνα με αναλυτές – αυτή είναι και μια από τις αιτίες για την ανοδική πορεία της.

Η αμέσως επόμενη πιο κερδισμένη (Paul Son Gaming corp.) δραστηριοποιείται στον κλάδο των Casino και αν για το 2001 κατέγραψε προ φόρων ζημιές 1 εκ. δολαρίων, αυτό δεν εμπόδισε τη μετοχή της να καταγράψει υπεραξίες ύψους 7,27%.

Η Paul Son Gaming corp. κατασκευάζει τραπέζια και γενικότερα εξοπλισμό Καζίνο και ως βάση έχει την βασίλισσα των πόλεων στα τυχερά παιχνίδια, το Λας Βέγκας. Αναλυτές της αγοράς σχολιάζουν, πως οι υπεραξίες που κατέγραψε η μετοχή της συγκεκριμένης εταιρίας δεν οφείλονται σε ένα σημαίνον γεγονός γύρω από τα επιχειρηματικά της πλάνα.

Επισημαίνουν μάλιστα, πως η κερδοφορία της θα πιεστεί περαιτέρω από τη μειωμένη ζήτηση που παρουσιάζουν τα προϊόντα της και από το γεγονός πως δεν οικοδομούνται Καζίνο. Η χρηματιστηριακή της αξία δε, ανέρχεται στα 10,2 εκ. δολάρια.

Η εταιρία με την τρίτη καλύτερη επίδοση στο Nasdaq (PF Bancorp) αποτελεί μια μάλλον μικρή επιχείρηση, αφού το 2000 απασχολούσε μόνο 454 υπαλλήλους και δραστηριοποιείται στον τραπεζικό κλάδο. Αποτελεί θυγατρική της PFF Bank & Trust και για το διάστημα 52 εβδομάδων η μετοχή της κατέγραψε υπεραξίες ύψους 6,01%. Για το 2001 τα προ φόρων κέρδη της κινήθηκαν ανήλθαν στο 61,2 εκ. δολ. και ο κύκλος εργασιών της στα 232,8 εκ. δολάρια.

Η τράπεζα στηρίζεται στην κερδοφορία της μητρικής και προσφέρει το σύνολο των τραπεζικών υπηρεσιών, ενώ η χρηματιστηριακή της αξία ανέρχεται στα 25,98 εκ. δολάρια.

Το κύριο χαρακτηριστικό της πορείας του Nasdaq πάντως, είναι οι εταιρίες που οι μετοχές τους κατέγραψαν υποαξίες στο διάστημα των 52 εβδομάδων. Πιο συγκεκριμένα, 17 επιχειρήσεις παρατήρησαν τις μετοχές τους να βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση, καταγράφοντας απώλειες πάνω από 20%, ενώ οι τίτλοι 6 εταιριών κατέγραψαν υποαξίες άνω του 30%.

Τις ισχυρότερες απώλειες, κατά 57,08% κατέγραψε η Οpenwave. H μετοχή της, τον Ιανουάριο του 2001, βρισκόταν στα 35,14 δολάρια αλλά το 2002 οι τίτλοι της βρέθηκαν να διαπραγματεύονται στο 1,86 δολ., ενώ τώρα κινείται πέριξ των 2 δολαρίων. Η εταιρία, που δραστηριοποιείται στον πολύπαθο κλάδο των τηλεπικοινωνιών, (κυρίως internet και software για σύνδεση στο διαδίκτυο), έπεσε θύμα της σκανδαλολογίας και των λογιστικών ”μαγειρεμάτων” αλλά και των αρνητικών στοιχείων που κατέγραψε για το 2001. Αναλυτικότερα, η εταιρία, για το 2001, κατέγραψε προ φόρων ζημιές ύψους 478,6 εκ. δολάρια.

Στον τεχνολογικό τομέα ανήκει και η εταιρία που οι τίτλοι της κατέγραψαν τις δεύτερες μεγαλύτερες απώλειες (52,53%). Η Quovadx αναπτύσσει και εκμεταλλεύεται software για εταιρίες και η απαξίωση που επέδειξε το κοινό στους τίτλους της οφείλεται στα αρνητικά οικονομικά αποτελέσματα. Η κεφαλαιοποίησή της είναι 70,96 εκ. ευρώ και η τρέχουσα τιμή της μετοχή της ανέρχεται στα 2,37%, ενώ οι τίτλοι της διαπραγματεύονταν και στα 17,2 δολάρια.

Η τεχνολογική λαίλαπα, που έπληξε τις τεχνολογικές εταιρίες, ανακλάται ξεκάθαρα και στην τρίτη εταιρία με τις ισχυρότερες απώλειες στον Nasdaq. Η Aspen Technology δραστηριοποιείται και αυτή στον κλάδο του software και για το 2001 κατέγραψε ζημιές 29,2 εκ. δολάρια, ενώ ο κύκλος εργασιών της διαμορφώθηκε στα 310 εκ. δολάρια. Η τρέχουσα τιμή της μετοχής κυμαίνεται στα 3,19 δολάρια και η χρηματιστηριακή της αξία ανέρχεται στα 632,16 εκ. δολάρια.

Οπως ήταν αναμενόμενο, η μεγάλη τεχνολογική φούσκα της δεκαετίας του 1990 και το συνακόλουθο ”σπάσιμό” της έπληξε το σύνολο σχεδόν των εταιριών αλλά κυρίως εκείνες της ”νέας οικονομίας” και της τεχνολογίας. Οι καταστάσεις μάλιστα χειροτέρευσαν για τις τελευταίες, αφού τα μεγαλύτερα λογιστικά σκάνδαλα αφορούν κατά κύριο λόγο τεχνολογικές επιχειρήσεις.



Άρης Δαμουλάκης