Όπως συνήθως, τις αγορές λιανικής τραπεζικής απασχολεί αρκετά το πώς συνδυάζονται τα υποκαταστήματα με τις υπηρεσίες που παρέχονται μέσω κινητής τηλεφωνίας. Η ερώτηση που θέτουν στον εαυτό τους είναι: «Αν επενδύσουμε στο mobile internet χρειαζόμαστε υποκαταστήματα;».

Αυτό το ερώτημα θυμίζει τις συζητήσεις που διεξάγονταν προ δεκαετίας, όταν όλοι πίστευαν πως «αν επενδύσουμε στο Διαδίκτυο, θα κλείσουμε υποκαταστήματα». Αυτό ήταν λάθος. Άραγε σήμερα θα ήταν αντιστοίχως λάθος να σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο;

Ίσως και ναι. Πάντως, οι συζητήσεις αυτές φώτισαν μια σειρά θέματα.

Σε ό,τι αφορά τα υποκαταστήματα, φαίνεται να υπάρχει ανάπτυξη της λειτουργίας της χρήσης τους, η οποία ξεκινά από τις χώρες με περιορισμένη τραπεζική διείσδυση, περνά στις αναδυόμενες και φτάνει στις ανεπτυγμένες οικονομίες.

Στις οικονομίες με περιορισμένη τραπεζική διείσδυση το θέμα συχνά είναι η έλλειψη υποδομής και επενδύσεων σε συνδυασμό με χαμηλά έσοδα και περιορισμένες προοπτικές. Οι τράπεζες δεν επενδύουν σε υποκαταστήματα, αφού είναι κερδοφόρα μόνο αν βρίσκονται εντός μεγάλων πόλεων, όπου υπάρχουν πυκνότητα πληθυσμού, πλούτος και δουλειά. Ως αποτέλεσμα, αυτές οι χώρες είχαν περιορισμένες προοπτικές σε σχέση με την τραπεζική και περιορισμένη πρόσβαση. Ωστόσο, αυτό είναι κάτι που αλλάζει λόγω του λανσαρίσματος νέων υποδομών και δυνατοτήτων της κινητής τηλεφωνίας. Ακόμα και έτσι, σε αυτές τις κοινότητες οι τράπεζες θα εξακολουθήσουν να έχουν περιορισμένη παρουσία, καθώς η διαθεσιμότητα των τραπεζικών υπηρεσιών στις αγροτικές περιοχές απέχει αρκετά από το να είναι πλήρης.

Στις αναδυόμενες οικονομίες, ωστόσο, η μαζική αστικοποίηση δημιουργεί νέο πλούτο και νέες κοινότητες. Στην Κίνα, ο λόγος του αγροτικού προς τον αστικό πληθυσμό, από το 76:24 το 1990 βρέθηκε στο 53,4:46,6 το 2009. Μαζί με την ανάπτυξη αυτού του τύπου έρχεται και η ανάπτυξη της «τραπεζικής των υποκαταστημάτων». Η Κίνα έζησε μια τραπεζική επανάσταση κατά τη διάρκεια της αστικοποίησής της και οι σημερινές κινεζικές τράπεζες με δυσκολία θυμίζουν τα προ δύο δεκαετιών ιδρύματα, από πλευράς τόσο στιλ όσο και παρεχόμενων υπηρεσιών.

Βλέποντας ωστόσο τις ανεπτυγμένες οικονομίες, παρατηρεί κανείς ότι το δίκτυο υποκαταστημάτων έχει ήδη χτιστεί επί ενός παλαιότερου τραπεζικού μοντέλου. Έτσι, αν και το υποκατάστημα λειτουργεί θετικά ή αρνητικά για έναν όμιλο, το σημαντικό είναι ότι τα νέα κανάλια και οι νέες τεχνολογίες -ειδικά το internet και το mobile internet- προσφέρουν σε αυτές τις τράπεζες εναλλακτικούς τρόπους για να φτάσουν στους καταναλωτές τους.

Αυτό, εξάλλου, ποικίλλει ανάλογα με τη γλώσσα και την κουλτούρα. Για παράδειγμα, οι Ισπανοί προτιμούν τα τραπεζικά υποκαταστήματα πολύ περισσότερο από ό,τι οι Βρετανοί, οι οποίοι προτιμούν να τηλεφωνήσουν στην τράπεζά τους παρά να επισκεφθούν ένα υποκατάστημα. Οπότε οι γενικεύσεις σε ό,τι αφορά αυτές τις υπηρεσίες δεν είναι δυνατές.

Οι πέντε ηλικίες του mobile banking

Το άλλο δεδομένο που γίνεται προφανές είναι ότι μπορεί κάποιος πλέον να δει σημαντικές αλλαγές και στο ίδιο το mobile banking. Μπορούν να παρατηρηθούν πέντε συνολικά φάσεις στην έως τώρα ζωή του mobile banking και της χρήσης του. Η πρώτη περιείχε βασικές διαδικασίες πληρωμών και συναλλαγές μέσω SMS.

Η δεύτερη περιέλαβε επιπλέον τραπεζικές υπηρεσίες με βάση το Wireless Application Protocol. 

Η τρίτη γενιά mobile τραπεζικών υπηρεσιών πρόσφερε την (πλούσια σε multimedia) δυνατότητα διάδρασης, βασισμένη στα smart phones. Αυτό είχε τον περιορισμό ότι οι εταιρίες έπρεπε να αναπτύξουν εφαρμογές ("apps") διαφορετικές για το λειτουργικό κάθε τηλεφώνου και -σε ορισμένες περιπτώσεις- για κάθε διαφορετικό μοντέλο.

Η τέταρτης γενιάς τεχνολογία κινητής είναι εκεί όπου βρισκόμαστε σήμερα, με εξαιρετικές εφαρμογές που προσφέρονται από πλατφόρμες όπως εκείνες των iphone και Android. Το θετικό της εξέλιξης αυτής είναι ότι τώρα δεν έχουμε μόνο τηλέφωνα που μπορούν να προσφέρουν σαφείς και κατανοητές σε όλους τραπεζικές υπηρεσίες αλλά και εφαρμογές που μπορούν να αναπτυχθούν για το mobile internet.

Ο σχεδιασμός των εφαρμογών αυτών δεν γίνεται πια για ένα συγκεκριμένο μοντέλο τηλεφώνου ή ειδικά για ένα λειτουργικό σύστημα, αλλά χρησιμοποιώντας τη σουίτα Open Application Programming Interface (OpenAPI) και με σκοπό την παροχή ευκολότερης πρόσβασης και πλούσιων σε multimedia τραπεζικών υπηρεσιών. Σήμερα έχουμε τα EMV chips για τις έξυπνες κάρτες, τα SIM chip για τα τηλέφωνα και τα chips προσδιορισμού ραδιοσυχνότητας για υπηρεσίες χωρίς προσωπική επαφή.

Όλα αυτά θα αλλάξουν τα επόμενα χρόνια καθώς η Visa, η Μastercard, η GSM Association (που εκπροσωπεί τις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας) και οι ίδιοι οι πάροχοι της κινητής τηλεφωνίας συνεργάζονται για τη δημιουργία νέας γενιάς chip που θα λειτουργούν ανεξάρτητα από το είδος της συσκευής με την οποία θα συνδέονται. Θα μπορεί ο καθένας να συνδέει το ασύρματο chip πληρωμών του οπουδήποτε: σε τηλέφωνο, συσκευή τηλεόρασης, iPad, laptop, ακόμα και σε… ένα ζευγάρι γυαλιών ηλίου. Τα πάντα μπορούν να καταστούν διαδραστικές, ασύρματες συσκευές πληρωμών.

Προχωρήστε στην επόμενη εποχή.