Παρά το ότι οι επιπτώσεις της κρίσης εξακολουθούν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους, η αισιοδοξία επιστρέφει σε αρκετές περιοχές του τραπεζικού κόσμου. Τα βραβεία της «Τράπεζας της Χρονιάς» του περιοδικού «The Banker» επιβραβεύουν τα επιτεύγματα των πιο καινοτόμων, αφοσιωμένων, δημιουργικών, ανθεκτικών και φιλόδοξων τραπεζών σε κάθε γεωγραφική περιοχή του κόσμου και σε 144 χώρες.      

Παγκόσμιος νικητής - Δυτική Ευρώπη
Banco Santander

Η διεθνής τράπεζα που μέσα στην κρίση αναδείχτηκε η καλύτερη -και η οποία εκμεταλλεύτηκε τις ευκαιρίες που προέκυψαν από αυτήν- είναι η Santander. Η τράπεζα κατάφερε να εφεύρει μια νικητήρια φόρμουλα, η οποία συνδυάζει την επιθετική στρατηγική των πωλήσεων με την ισχυρή διαχείριση κινδύνου και τον «σφιχτό» έλεγχο του κόστους. Στην ουσία, πρόκειται για μία πολύ βασική προσέγγιση της τραπεζικής, αλλά, όπως κατέδειξε η κρίση, αρκετές τράπεζες δεν φάνηκαν ικανές να μιμηθούν το παράδειγμά της.

Ο κ. Emilio Botin, πρόεδρος της τράπεζας, λέει: «Αυτή η χρονιά ήταν απαιτητική για τη διεθνή τραπεζική, αλλά η Santander στάθηκε ικανή να εξακολουθήσει να παράγει κέρδη και αξία για τους πελάτες και τους μετόχους της. Χρωστάμε τη δυναμή μας σε ένα business model που εστιάζει στην εμπορική και τη λιανική τραπεζική με γεωγραφική διαφοροποίηση σε 10 αγορές- κλειδιά, και η οποία βασίζεται στην εγγύτητα στον πελάτη μέσω του μεγαλύτερου δικτύου σε σύγκριση με οποιαδήποτε διεθνή τράπεζα.

Κεντρική και ανατολική Ευρώπη
UniCredit

Η επίδοση της UniCredit ως ομίλου στα βραβεία «The Banker 2009 - Τράπεζα της χρονιάς στην κεντρική και την ανατολική Ευρώπη» μιλά από μόνη της: Οι τράπεζες-μέλη του ομίλου νίκησαν σε πέντε διαφορετικές χώρες συμπεριλαμβανομένων και μεγάλων αγορών όπως η Πολωνία και η Τουρκία. Στα πρώτα τρία τρίμηνα του 2009, όταν η κρίση χτύπησε με δριμύτητα την πλειονότητα των οικονομιών της ΝΑ. Ευρώπης, η UniCredit παρέμεινε στην κερδοφορία σχεδόν σε κάθε αγορά, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων από αυτές που η κρίση χτύπησε χειρότερα, όπως η Ουγγαρία και η Ουκρανία.

Ο κ. Frederrico Ghizzoni, επικεφαλής του ομίλου της UniCredit για τη ΝΑ. Ευρώπη, αποδίδει την επιτυχία σε διάφορους παράγοντες. Πρώτον, στο ότι ο όμιλος προτιμούσε να αντιμετωπίζει την περιοχή με μακροπρόθεσμους επενδυτικούς σκοπούς, προσανατολισμένους στις διαρκείς δραστηριότητες, αγνοώντας τους επιθετικούς ετήσιους στόχους. «Αυτό σημαίνει ότι σε περιόδους όπου η οικονομία μεγαλώνει ταχύτερα μπορεί να χάσεις κάτι σε επίπεδο παραγωγής εσόδων, αλλά όταν η οικονομία επιβραδυνθεί, αυτή η στρατηγική αποδίδει», λέει ο κ. Ghizzoni.

Ασία
Standard Chartered Bank

Εκτός από το να σαρώσει φέτος τα τοπικά βραβεία σε Χονγκ Κονγκ, Μπρουνέι, Νεπάλ και Νότια Κορέα, η Standard Chartered Bank εμφάνισε άλλη μια εξαιρετική επίδοση για το οικονομικό έτος 2008, με τα έσοδα να αυξάνονται 26% έως τα 13,97 δισ. δολ. και με λειτουργικά κέρδη προ φόρων αυξημένα κατά 13% έως τα 4,57 δισ. δολ. σε ένα εξαιρετικά απαιτητικό λειτουργικό περιβάλλον, κυρίως στο δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Η θέση της τράπεζας ενισχύθηκε στην Ασία, με τη Standard Chartered Bank να προχωρά σε σημαντικές εξαγορές στην περιοχή αυτή - συμπεριλαμβανομένης της εξαγοράς, από την JP Morgan Cazenove, της Cazenove Asia Limited, της κορυφαίας ασιατικής χρηματιστηριακής εταιρίας.

«Είμαστε εξαιρετικά ικανοποιημένοι που λαμβάνουμε το βραβείο "The Banker για την καλύτερη τράπεζα στην Ασία", λέει ο κ. Jaspal Bindra, CEO της τράπεζας. «Η Standard Chartered δραστηριοποιείται στην Ασία περισσότερα από 150 χρόνια. Το σημαντικό για εμάς ήταν να μείνουμε εστιασμένοι στη στρατηγική μας: κάνουμε δουλειές σε αγορές που γνωρίζουμε, κλείνουμε συμφωνίες επί προϊόντων τα οποία κατανοούμε και εμπλεκόμαστε με πελάτες με τους οποίους έχουμε βαθιές σχέσεις. Η στρατηγική μας μας επέτρεψε να βγούμε δυνατοί από την κρίση και η Standard Chartered είναι καλά τοποθετημένη για ανάπτυξη με δεδομένη την παρουσία μας και την εξειδίκευσή μας στην Ασία».

Αμερική
Itau Unibanco

Ένα από τα πιο πολυσυζητημένα deals στην Αμερική ήταν αυτό ανάμεσα στις Itau και Unibanco, το οποίο δημιούργησε μια τράπεζα με κεφάλαια 357 δισ. δολ. και συνολική καταθετική βάση 111 δισ. δολ., σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα της Βραζιλίας. Ο νέος όμιλος είναι ηγέτης στη Λατινική Aμερική. Επίσης, καταλαμβάνει την υψηλότερη θέση που κατέλαβε τα τελευταία χρόνια λατινοαμερικανική τράπεζα στη λίστα του The Banker: την 33η.

Η συμφωνία βελτίωσε σε μεγάλο βαθμό τα χρηματοδοτικά κόστη του ομίλου, ενώ η συνδυασμένη δύναμη των δύο τραπεζών σημαίνει ότι η διείσδυσή τους στην αγορά της Βραζιλίας είναι απαράμιλλη (unparalleled) με παρουσία σε 1.100 δήμους της χώρας, συνολικά 57 εκατομμύρια πελάτες και υποκαταστήματα σε 12 ξένες αγορές.

«Η Βραζιλία κατάφερε να ξεπεράσει γρήγορα τις επιπτώσεις της παγκόσμιας κρίσης χάρη στη δύναμη της οικονομίας της και του χρηματοοικονομικού της κλάδου», λέει ο CEO της Itau Unibanco, κ. Roberto Setubal. «Η Itau Unibanco πιστεύει ότι έπαιξε ρόλο σε αυτό και έχει εμπιστοσύνη πως τα επόμενα χρόνια θα συνεχίσει να αναπτύσσεται διαρκώς τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων».

Μέση Ανατολή
Blom Bank

Στο επίκεντρο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η Blom Bank του Λιβάνου κατάφερε όχι μόνο να βελτιώσει την κερδοφορία της, αλλά και να διευρύνει το περιφερειακό της αποτύπωμα με έναν υπολογίσιμο αριθμό από εξαγορές και λανσάρισμα νέων προϊόντων. Αν και δεν πρόκειται για τη μεγαλύτερη τράπεζα στη Μέση Ανατολή, η Blom επέδειξε την ικανότητά της να παράγει σημαντικές χρηματοοικονομικές επιδόσεις τόσο το 2008 όσο και το 2009, ενώ επεκτείνει τις δραστηριότητές της στον Κόλπο και στην Αίγυπτο.

«Είναι μεγάλη ικανοποίηση για εμάς στην Blom Bank να λαμβάνουμε το βραβείο "The Banker για την τράπεζα της χρονιάς στη Μέση Ανατολή και στον Λίβανο για το 2009"», λέει ο CEO της τράπεζας, κ. Saad Azhari. «Είναι σημαντικό ως αναγνώριση της αρτιότητας του μοντέλου της τράπεζας που προβλέπει οργανική αλλά σταθερή ανάπτυξη στον Λίβανο και στη Μέση Ανατολή, αλλά και της μετρημένης στρατηγικής του για ασφαλείς και αποδοτικές παγκόσμιες τραπεζικές υπηρεσίες», επισημαίνει.

Αφρική
Standard Bank Group

Για άλλη μία φορά, ο συγκεκριμένος όμιλος κέρδισε το βραβείο της καλύτερης περιφερειακής τράπεζας στην Αφρική. Ο συναγωνισμός ήταν σκληρός φέτος, με τον Ecobank Group of Togo να εντυπωσιάζει για άλλη μια φορά τους κριτές με την επιμονή του στις θετικές επιδόσεις κατά την κρίση, αλλά και με το ευρύ δίκτυό του σε όλη την ήπειρο. Ωστόσο, η πρόσφατη εξαγορά του 33% της ρωσικής επενδυτικής τράπεζας Troika Dialog από την Standard Group ήταν ένα ακόμη σημάδι όχι μόνο για τη φιλοδοξία του ιδρύματος, που ξεπερνά τα σύνορα της νοτίου Αφρικής, αλλά και για την οικονομική ευρωστία του σε καιρούς κρίσης.

«Η περασμένη χρονιά ήταν γεμάτη ποικίλες προκλήσεις στο λειτουργικό μας περιβάλλον, οι οποίες ζητούσαν συνεχή προσοχή. Παρά ταύτα, με δεδομένο τον ισχυρό ισολογισμό μας συνεχίσαμε την οργανική ανάπτυξη και αναζητήσαμε ευκαιρίες εξαγορών», λέει ο κ. Jacko Maree, διευθύνων σύμβουλος της Standard Bank.

Διαχείριση ρευστού
Citi

Η Citi είναι για μία ακόμη φορά ο άξιος νικητής του φετινού βραβείου «The Banker Κορυφαίος Οίκος Διαχείρισης Ρευστού». Συνέχισε όχι μόνο να είναι κερδοφόρα, αλλά και να επενδύει στην τεχνολογία και να καινοτομεί. Επιπλέον, η Citi πέτυχε τον στόχο της που ήταν η ετήσια επένδυση 1 δισ. ευρώ στον κλάδο.

Η αφοσίωση της τράπεζας στις υπηρεσίες συναλλαγών, που συχνά αντιμετωπίζονται ως πεζή πτυχή της τραπεζικής, απέδωσε. Η Citi τώρα προσφέρει υπηρεσίες διαχείρισης ρευστού σε περισσότερες χώρες απ' ό,τι όποια άλλη ανταγωνίστριά της. Δύο από τις μεγαλύτερες νίκες της τράπεζας στον τομέα λύσεων του Treasury & Trade για το 2008 ήταν το συμβόλαιό της με την κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ για παροχή καρτών σε περισσότερους από 3.000 υπαλλήλους και η συμφωνία της παροχής υπηρεσιών διαχείρισης ρευστού στην ταχύτερα αναπτυσσόμενη εταιρία κινητής τηλεφωνίας της Σρι Λάνκα, τη Mobitel.

Και σε ό,τι αφορά την καινοτομία, όμως, η Citi δεν έμεινε στάσιμη. Η τράπεζα πρόσφατα έθεσε σε λειτουργία μια εκτενή πλατφόρμα ηλεκτρονικής τραπεζικής με το όνομα CitiDirect Banking Evolution.

Χρηματιστηριακές υπηρεσίες
Citi

Το εύρος και η αυθεντικότητα των επιλογών της υπηρεσίας χρηματιστηριακών υπηρεσιών της Citi αξίζουν πλήρως το βραβείο σε αυτήν την κατηγορία. Η τράπεζα δεν είναι ασυνήθιστη σε τέτοιες επιτυχίες -ειδικά όταν πρόκειται για τις ικανότητες του τμήματος της παροχής χρηματιστηριακών υπηρεσιών-, αλλά ο τρόπος με τον οποίο μετέτρεψε τις προκλήσεις της περασμένης χρονιάς σε ευκαιρίες είναι, σε κάθε περίπτωση, άξιος συγχαρητηρίων. Οι έγκαιρες και αποτελεσματικές νέες λύσεις ξεδιπλώθηκαν σε όλες τις κατηγορίες πελατών: από το wealth management έως τις υπηρεσίες διακανονισμού και εκκαθάρισης.

Παράδειγμα των προσφερόμενων υπηρεσιών wealth management είναι η πολυπροϊοντική wealth management πλατφόρμα. Αυτή παρέχει αυτοματοποιημένο κοινό χαρτοφυλάκιο και βελτίωση της φορολογικής αντιμετώπισης για επενδυτές που εξυπηρετούνται μέσω wealth management διανομέων. Σε επίπεδο δανεισμού τίτλων, η Citi ανταποκρίθηκε γρήγορα στους μειωμένους όγκους και στην αυξημένη προσοχή επί του ρίσκου αντισυμβαλλομένου, λαμβάνοντας σειρά μέτρων.

Χρηματοοικονομικός συνυπολογισμός
International Commercial Bank, Αλβανία

Μία από τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν όλες οι χώρες είναι η διασφάλιση ότι τα φτωχότερα μέλη της κοινότητας θα περιληφθούν στο χρηματοοικονομικό σύστημα. Αν γίνει κανονικά, η διαδικασία αυτή μπορεί να είναι και κερδοφόρα δραστηριότητα για την τράπεζα, αλλά και ενισχυτική της φήμης της. Όμως, χρειάζονται καινοτόμες μέθοδοι ώστε να κινηθεί κανείς πέρα από το παραδοσιακό επιχειρηματικό μοντέλο των τραπεζών και να προσφέρει υπηρεσίες στους πιο παραμελημένους πελάτες. Ο όμιλος της International Commercial επέδειξε τέτοιου είδους αντισυμβατική σκέψη.

Έοντας ιδρυθεί το 1994 στην Ουγγαρία, ο όμιλος ίδρυσε την αλβανική θυγατρική του το 1997, ακριβώς πριν από το σκάσιμο της «πυραμίδας» που συγκλόνισε την οικονομία της χώρας. Το 2009 η τράπεζα πρότεινε σε έναν αριθμό χρηματοδοτούμενων μη κυβερνητικών οργανώσεων που ασχολούνταν με τα ορφανά να σκεφτούν τον τρόπο αξιοποίησης των κεφαλαίων τους. Η τράπεζα τούς πρότεινε, αντί να τοποθετούν τα χρήματά τους σε αποκλειστικά δικούς τους λογαριασμούς, να ανοίγουν ονομαστικό λογαριασμό για κάθε ορφανό που βοηθούν. Αυτοί οι λογαριασμοί δεν θα βαρύνονται με προμήθειες, ενώ η τράπεζα θα βάζει τέσσερα δολάρια για κάθε ένα που θα έχουν καταθέσει οι μη κυβερνητικοί οργανισμοί, έως ότου τα παιδιά ενηλικιωθούν.

Εν τω μεταξύ, τα ίδια αυτά παιδιά θα λάβουν εκπαίδευση ώστε να προετοιμαστούν για το άνοιγμα των δικών τους επιχειρήσεων -όπως ένα μικρό μαγαζί ή μια φάρμα- οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν με τα κεφάλαια που φυλάσσονται για αυτά.

Η Ελλάδα και η Κύπρος

Πέρα από τους διάφορους διεθνικούς κλάδους, το περιοδικό «The Banker» απένειμε τα βραβεία του και σε επίπεδο χωρών. Στην Ελλάδα νικήτρια αναδείχτηκε η Εθνική Τράπεζα, ενώ στην Κύπρο η Τράπεζα Κύπρου.

Αναλυτικότερα, το περιοδικό αναφέρεται στις επιδόσεις της Εθνικής Τράπεζας εντός του 2009 και στην κίνησή της να ενισχυθεί με κεφάλαια ύψους 1,25 δισ. ευρώ, ενώ, όπως αναφέρει, δεν είχε πληγεί με ζημίες από την πιστωτική κρίση.

«Ως αποτέλεσμα της σταθερής εφαρμογής μιας εστιασμένης μεσοπρόθεσμης επιχειρηματικής στρατηγικής (συνεχιζόμενο ενδιαφέρον για τα έσοδα, αυστηρότητα σε ό,τι αφορά το κόστος και τον έλεγχο κεφαλαίου αλλά και συντηρητική διαχείριση κινδύνου), αλλά και των ταχέως εκτελεσθεισών λειτουργικών προσαρμογών, των απαραίτητων για την αντιμετώπιση της κρίσης, ο όμιλος της Εθνικής ήταν ανάμεσα στις κορυφαίες ευρωπαϊκές τράπεζες σε όρους κεφαλαιακής ισχύος, ποιότητας, καθώς και ρευστότητας και λειτουργικής επίδοσης», σχολίασε στο «The Banker» ο πρώην επικεφαλής του ελληνικού ομίλου, κ. Τάκης Αράπογλου.

«Με το παγκόσμιο περιβάλλον σταδιακά βελτιούμενο, τώρα αισθάνομαι περισσότερο βέβαιος ότι θα μπορέσουμε να επιτύχουμε ακόμη καλύτερες επιδόσεις, οι οποίες θα μας επιτρέψουν να εστιάσουμε ξανά στη μεσοπρόθεσμη στρατηγική μας για ενδυνάμωση της ηγετικής θέσης της Εθνικής στη νοτιοανατολική Ευρώπη», πρόσθεσε ο ίδιος.

Σε ό,τι αφορά την Τράπεζα Κύπρου, το «The Banker» αναφέρεται στην κίνησή της να εξαγοράσει το 80% της ρωσικής τράπεζας Uniastrum. «Έχοντας το ένατο μεγαλύτερο τραπεζικό δίκτυο στη Ρωσία με 210 υποκαταστήματα, η Τράπεζα Κύπρου έχει πείσει ότι το να διαθέτει πρόσβαση σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στη Μόσχα και σε 42 άλλες περιοχές της χώρας θα έχει αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα», αναφέρει το δημοσίευμα.

«Παρά το αντίξοο οικονομικό κλίμα, ο όμιλος της Τράπεζας Κύπρου παρέμεινε ισχυρός διατηρώντας μεγάλη ρευστότητα και κεφαλαιακή επάρκεια», λέει ο κ. Ανδρέας Ηλιάδης, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου της Τράπεζας Κύπρου.

«Η υιοθέτηση των σωστών διαδικασιών διαχείρισης ρίσκου, η αποφυγή των επενδυτικών προϊόντων υψηλού ρίσκου και το επιχειρηματικό μοντέλο ενδυνάμωσαν την εμπιστοσύνη που απολαμβάνει ο όμιλος και η οποία οικοδομήθηκε πάνω στην ιστορία του των 110 ετών. Η συνεχιζόμενη προσοχή στους τέσσερις βασικούς πυλώνες της στρατηγικής μας θα ενισχύσει τη δυνατότητα του ομίλου να ωφελείται από ευκαιρίες - οι οποίες θα ανακύψουν μόλις η οικονομία ανακάμψει και έτσι θα καταστήσουν τον όμιλο ένα ισχυρό περιφερειακό τραπεζικό ίδρυμα στη ΝΑ. Ευρώπη», επισημαίνει ο κ. Ηλιάδης.