Η Ελλάδα έχει νιώσει περισσότερο από κάθε άλλη αναπτυγμένη χώρα από την δεκαετία του 1930 τις δραματικές επιπτώσεις της μεγάλης ύφεσης στα εισοδήματα και την απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα.
Οι απώλειες φθάνουν το 25% του ΑΕΠ σε πραγματικούς όρους από το 2008 μέχρι και το 2013 και είναι μεγαλύτερες στο μέσο διαθέσιμο εισόδημα, προσδιοριζόμενες κοντά στο 35%.
Επομένως, κάθε πρόταση και συζήτηση για την άμβλυνση των αρνητικών επιπτώσεων που έχει μια βαθιά ύφεση σε χώρες της ευρωζώνης έχει ιδιαίτερη σημασία.
Είναι γνωστό ότι η κυρίαρχη άποψη θέλει την δημιουργία ενός μηχανισμού μεταφοράς δημοσιονομικών πόρων σε χώρες της ευρωζώνης που υπόκειται σε ένα μεγάλο, ξαφνικό σοκ με σοβαρές επιπτώσεις στο ΑΕΠ και την απασχόληση.
Πέρα από τις αντιρρήσεις που εκφράζουν ορισμένοι υπάρχει αντικειμενικά ένα πρόβλημα.
Οι μεταφορές πόρων μέσω ενός κεντρικού μηχανισμού ή κάποιου άλλου τρόπου στις πληγείσες χώρες, π.χ. εκείνες στις οποίες η ύφεση είναι βαθύτερη κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ ή περισσότερες σε σχέση με την μέση μεταβολή του ΑΕΠ στην ευρωζώνη, θα έχει σχετικά μικρή επίπτωση.
Ακόμη κι αν οι μεταφορές πόρων είναι μεγάλες δεν διορθώνεται πολύ η κατάσταση, π.χ. οι μεταφορές μπορεί να ανέρχονται στο 1% του ΑΕΠ ενώ η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας μπορεί να είναι 6% ή περισσότερο.
Ο γνωστός οικονομολόγος Daniel Gross προτείνει κάτι διαφορετικό. Την ασφάλιση έναντι τέτοιων σοκ στην οικονομική δραστηριότητα σε χώρες της ευρωζώνης.
Ουσιαστικά, ο κ. Gross προτείνει να ασφαλίζεται μια χώρα για το σύνολο των απωλειών στις οποίες υπόκειται από ένα όριο και πάνω, π.χ. 15% συρρίκνωση της οικονομίας σε σχέση με την μέση μεταβολή στο ΑΕΠ της ευρωζώνης.
Η πρόταση είναι ασφαλώς ενδιαφέρουσα. Όμως, τα ερωτήματα είναι πολλά.
Ποιος ασφαλιστικός οργανισμός θα έχει την δυνατότητα να αποζημιώνει χώρες, πληρώνοντας τόσο μεγάλα ποσά;
Ποιες θα είναι οι ετήσιες εισφορές των χωρών-μελών σε ένα τέτοιο σχήμα;
Παρ' όλα αυτά αξίζει να διερευνηθεί το ενδεχόμενο ασφάλισης έναντι οικονομικών «καταστροφών» σε χώρες-μέλη γιατί, εκτός των άλλων, μπορεί να προκαλέσει λιγότερες αντιδράσεις στις χώρες του Βορρά.