Ο ESM και ο EFSF έχουν δώσει δάνεια στην Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Κύπρο. Στις χώρες δηλαδή που ήταν ή είναι σε πρόγραμμα προσαρμογής.

Αυτά τα δάνεια προέρχονται από την αγορά. Ο ESM και ο EFSF εκδίδουν ομόλογα και τα λεφτά συγκεντρώνονται σε μια δεξαμενή (pool) από την οποία διοχετεύονται στις χώρες.

Το επιτόκιο δανεισμού κάθε χώρας προσδιορίζεται από αυτή τη «δεξαμενή» και δεν είναι αναγκαστικά ίδιο με το επιτόκιο της έκδοσης του ομολόγου από το οποίο προέρχεται η χρηματοδότηση.

Την έλλειψη κοινοτικής αλληλεγγύης εν μέσω της μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης κατήγγειλε ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι σε συνέντευξή του στη RAI.

Kαμία έκπληξη, από τη στιγμή που η Ιταλία αντιμετωπίζει κύμα προσφυγικών ροών και ο ίδιος έχει ένα κρίσιμο δημοψήφισμα μπροστά του.

Ο κ. Ρέντσι πήγε ένα βήμα παρακάτω, απειλώντας με άσκηση βέτο στην εκταμίευση κονδυλίων της ΕΕ προς χώρες που δεν θέλουν να βοηθήσουν την Ιταλία και την Ελλάδα.

Παράπονα έχει φυσικά και η Ελλάδα, που δεν έχει λάβει τη βοήθεια σε προσωπικό, π.χ. διερμηνείς, που προσδοκούσε για τα hot spots από την ΕΕ. Επιπλέον, λίγα πράγματα έχουν γίνει στο μέτωπο της μετεγκατάστασης κάπου 60.000 ατόμων από την Ελλάδα σε άλλες χώρες, την ίδια στιγμή που πάνω από 100 άτομα εισέρχονται σε καθημερινή βάση στη χώρα μας.

Η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που μπήκε σε μνημόνιο και η τελευταία που θα βγει, λέμε πολλές φορές.

Μήπως όμως κάνουμε λάθος;

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θεωρούν πολύ πιθανό και μερικοί σίγουρο ότι η Πορτογαλία θα ξαναμπεί σε μνημόνιο. Οι συνάδελφοί τους στο ΔΝΤ θεωρούν πιθανό αυτό το ενδεχόμενο, αλλά εκτιμούν ότι η Πορτογαλία θα αντισταθεί όσο μπορεί για να μην περιέλθει στη κατάσταση της Ελλάδας.

Δεν θα είναι εύκολο, με το δημόσιο χρέος της στο 130% του ΑΕΠ περίπου, τον ρυθμό ανάπτυξης υποτονικό και το δημοσιονομικό έλλειμμα πάνω από τον στόχο του Συμφώνου Σταθερότητας.

Η επαναγορά ελληνικών ομολόγων ονομαστικής αξίας 30 δισ. ευρώ αντί 11 δισ. περίπου στα τέλη του 2012 ήταν αποτέλεσμα ενός συμβιβασμού μεταξύ της ΕΕ και του ΔΝΤ. Σκοπός του συμβιβασμού ήταν η μείωση του χρέους και η παραμονή του ΔΝΤ στο δεύτερο ελληνικό πρόγραμμα.

Η επαναγορά των ομολόγων είχε γίνει επίσης αντικείμενο διαμάχης στην Ελλάδα, με τις τράπεζες να εγείρουν σοβαρές αντιρρήσεις. Για την επαναγορά των ομολόγων είχαν χρησιμοποιηθεί εμπροσθοβαρώς 11 δισ. ευρώ από το δεύτερο πρόγραμμα.

Η Ελλάδα θα έπρεπε να αποπληρώσει αυτά τα λεφτά μέχρι τα τέλη του 2016, αντλώντας κεφάλαια από ιδιωτικοποιήσεις κ.τλ. Αν δεν το έκανε, η συμφωνία προέβλεπε να επιβαρυνθεί με επιπλέον 200 μονάδες βάσης ή 2 ποσοστιαίες μονάδες στο επιτόκιο του δανείου των 11 δισ. ευρώ.

Τι θα γίνει με το QE, αν η συζήτηση για το χρέος δεν οδηγήσει πουθενά, ή δεν ξεκινήσει καν και το ΔΝΤ δεν συμμετάσχει ενεργά στο ελληνικό πρόγραμμα, παρότι η δεύτερη αξιολόγηση ολοκληρωθεί;

Θα δεχθεί η ΕΚΤ να εντάξει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, διευκολύνοντας την έξοδο στις αγορές ή όχι;

Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θέτονται σε καθημερινή βάση και επιζητούν απάντηση.

Πριν λίγο καιρό, δημοσίευμα ήθελε την ΕΚΤ να ζητά από την Ελλάδα να βγει πρώτα στις αγορές, για να αποδείξει τη διαχειρισιμότητα του χρέους, πριν η ίδια ανάψει το πράσινο φως για ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE.