Την ώρα που οι ευρωπαϊκοί χρηματιστηριακοί δείκτες πιάνουν τα υψηλότερα επίπεδά τους από την κατάρρευση της Lehman Brothers, οι ιδιωτικοποιήσεις θα μπορούσαν να είναι ευλογία για τις καταχρεωμένες κυβερνήσεις της Ε.Ε. Όμως, οι πολιτικοί εξακολουθούν να είναι απρόθυμοι.

Διάφορες χώρες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων της Ιταλίας και της Γαλλίας, κάθονται πάνω σε περιουσιακά στοιχεία αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων και τα έσοδα από την πώλησή τους θα μπορούσαν να βοηθήσουν ώστε να περιοριστούν οι αντιλαϊκές περικοπές δαπανών ή οι αυξήσεις φόρων.

Η πολιτική όμως δεν είναι τόσο απλή. «Η πολιτική έχει μεγάλη σχέση διότι μπορεί να υπάρξει σημαντική λαϊκή αντίδραση. Η επιδίωξη μιας τέτοιας ατζέντας, ακόμα και όταν οι αγορές είναι σε καλή κατάσταση, δεν είναι απαραιτήτως πολιτικά ελκυστική», δηλώνει στο Reuters πηγή του χρηματοοικονομικού κλάδου, με πείρα στις ιδιωτικοποιήσεις.

Στη Βουλγαρία, για παράδειγμα, τη Δευτέρα ανακοινώθηκε η παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας για την πώληση μέρους του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας, μετά τη λαϊκή πίεση να σταματήσει η συμφωνία και να αναθεωρηθεί το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.

Τα μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητας στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων στην Ευρώπη, τον τελευταίο χρόνο, έγινε με το πιστόλι στον κρόταφο, ιδιαίτερα στην Πορτογαλία και στην Ελλάδα, που συμφώνησαν να προχωρήσουν στις αποκρατικοποιήσεις στο πλαίσιο των προγραμμάτων διάσωσής τους.

Η Λισαβόνα έχει ήδη πετύχει τον στόχο της για άντληση 5,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2013 και σχεδιάζει κι άλλες πωλήσεις για φέτος, συμπεριλαμβανομένης της κερδοφόρας εθνικής ταχυδρομικής υπηρεσίας.

Η Ιταλία, όπου το think tank Instituto Bruno Leoni εκτιμά πως το κράτος διαθέτει περιουσιακά στοιχεία αξίας 1,9 τρισ. ευρώ, το αποτέλεσμα των εκλογών του περασμένου μήνα έβγαλε προς το παρόν από την ατζέντα το θέμα των αποκρατικοποιήσεων.

Στις αποκρατικοποιήσεις περιλαμβάνονται και μεγάλες ενεργειακές εταιρείες, τις οποίες δεν «ευνοούν» ιδιαίτερα οι πολιτικοί. Αντιθέτως, τα μερίδια στις τράπεζες θεωρούνται εξαίρεση, καθώς οι περισσότερες κυβερνήσεις θέλουν να ξεφορτωθούν τα μερίδια που με απροθυμία απέκτησαν κατά τη διάρκεια της κρίσης.

Όμως, ακόμα και για τις κυβερνήσεις που είναι πιο «άνετες» με το θέμα των αποκρατικοποιήσεων, ο χρόνος που χρειάζεται για να προετοιμαστεί μια επιχείρηση, σε συνδυασμό με τις οικονομικές συνθήκες στην Ευρώπη, σημαίνει ότι μάλλον η φετινή δεν θα είναι χρονιά-ορόσημο για τις συγκεκριμένες κινήσεις.

Αν και η εικόνα στα χρηματιστήρια έχει βελτιωθεί, πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες συνεχίζουν να συρρικνώνονται και έτσι, αν και υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον, οι επενδυτές αναμένεται ότι θα παραμείνουν επιφυλακτικοί, μέχρις ότου υπάρξει μεγαλύτερη ορατότητα σε ό,τι αφορά τον οικονομικό κύκλο.

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει ιδιαίτερη δυσκολία στην εύρεση αγοραστών, ενώ μέχρι στιγμής έχει αντλήσει μόλις 2 δισ. ευρώ από πωλήσεις δημόσιων περιουσιακών στοιχείων. Τα σχέδιά της βαλτώνουν λόγω καθυστερήσεων και ακόμα δεν έχει υπογράψει κάποια σημαντική συμφωνία. Τη Δευτέρα μάλιστα διόρισε τον τρίτο πρόεδρο στο ΤΑΙΠΕΔ σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους.

«Δεν το κάνουν γιατί υπάρχει λαϊκή βούληση, αλλά γιατί βρίσκονται με το πιστόλι στον κρόταφο για να πουλήσουν», δήλωσε ο Bill Megginson, καθηγητής οικονομικών του Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα.

Οι πολιτικοί αντιλαμβάνονται επίσης ότι το να ξεπουλούν τη δημόσια περιουσία σε περίοδο ύφεσης της οικονομίας τους μπορεί πολύ εύκολα να χαρακτηριστεί αδυναμία και μυωπική προσέγγιση.

«Υπάρχει πάντα μια απροθυμία για πώληση πολύτιμων δημόσιων περιουσιακών στοιχείων όταν βρίσκεσαι σε ύφεση, ιδιαίτερα σε ξένους. Πουλάς τα ασημικά φθηνά σε μια απεγνωσμένη πώληση περιουσιακών στοιχείων», σύμφωνα με τον Megginson.