Είναι πλέον ολοφάνερο ότι ο χρυσός γίνεται το νέο παγκόσμιο νόμισμα. Οι συνεχείς κι επιθετικές παρεμβάσεις κεντρικών τραπεζών από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη ωθούν τη ζήτηση για χρυσό. Η σημαντική άνοδος στην τιμή του πολύτιμου μετάλλου μιλάει από μόνη της: σε δολάρια ο χρυσός έχει απόδοση 11,1% στο γ΄ τρίμηνο κι έχει ενισχυθεί 16% μέχρι στιγμής στο έτος.

Η οικονομική ιστοσελίδα 24/7 Wall St. αναλύει, με βάση την πρόσφατη έκθεση του World Gold Council, πώς κατατάσσονται τα αποθέματα χρυσού σε σύγκριση με το ΑΕΠ της κάθε χώρας κατόχου και πώς αυτά τα μεγέθη διαμορφώνουν το Top 10 των μεγαλύτερων κατόχων χρυσού στον πλανήτη.

Προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι χώρες με μεγάλα ΑΕΠ δεν έχουν απαραίτητα μεγάλα αποθέματα χρυσού στα θησαυροφυλάκιά τους. Δύο μικρές χώρες, η Ολλανδία και η Ελβετία, έχουν πολύ μεγάλα αποθέματα.

Με βάση τη συμφωνία Central Bank Gold Agreement, μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών, πολλές χώρες θα έπρεπε να πωλούν χρυσό, αλλά δεν το κάνουν. Στο άλλο άκρο, η Βρετανία έχει το 7ο μεγαλύτερο ΑΕΠ στον κόσμο, αλλά κατατάσσεται μόλις 17η στην κατοχή χρυσού, ενώ η Βραζιλία έχει ελάχιστα αποθέματα χρυσού (52η στη διεθνή κατάταταξη) σε σχέση με το ΑΕΠ της, που είναι το 6ο μεγαλύτερο στον κόσμο.

Συλλογικά, το ΔΝΤ είναι ο 3ος ισχυρότερος κάτοχος χρυσού, με πάνω από 2.814 τόνους. Η ΕΚΤ έρχεται μετά την Ινδία, καθώς το 32,3% των συνολικών της αποθεμάτων αντιστοιχεί σε χρυσό. Και αξίζει να σημειωθεί ότι οι αγορές χρυσού από κεντρικές τράπεζες έχουν επιταχυνθεί το τελευταίο διάστημα στη Ρωσία, στην Τουρκία, στην Ουκρανία και στην Κιργιζία. Η Τουρκία, μάλιστα, αύξησε τα επίπεδα για τα υποχρεωτικά αποθέματα χρυσού στις εμπορικές τράπεζες.

Εν τω μεταξύ, οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες διογκώνουν τους ισολογισμούς τους αγοράζοντας χρεόγραφα αξίας τρισ. δολαρίων. Το World Gold Council αναφέρει ότι σύμφωνα με έρευνα πιθανή μεταβολή 1% στην προσφορά χρήματος (έξι μήνες πριν) σε ΗΠΑ, Ευρώπη, Ινδία και Τουρκία τείνει να αυξάνει την τιμή του χρυσού σε ποσοστά 0,9%, 0,5%, 0,7% και 0,05% αντίστοιχα. Το διεθνές συμβούλιο χρυσού αναφέρει ότι ο πληθωρισμός απέχει πολλά χρόνια ακόμη και πολλές κεντρικές τράπεζες ανησυχούν περισσότερο για τον αποπληθωρισμό.

Πάντως, οι επενδυτές ίσως θα έπρεπε να ακούσουν την προειδοποίηση του «βασιλιά των ομολόγων» Bill Gross, που συνέστησε στους διεθνείς επενδυτές να ανοιχτούν σε «σκληρά» ενεργητικά, οι αξίες των οποίων θα ανέβουν με τον πληθωρισμό. Οι επενδυτές δεν έχουν ακόμη δει τις πραγματικές υπερπληθωριστικές πιέσεις που πιθανότατα μας περιμένουν στη συνέχεια.

Παρακάτω, η 24/7 Wall St. κατατάσσει τα 10 κράτη με τα μεγαλύτερα αποθέματα χρυσού, μαζί με το ποσοστό που έχουν στα συναλλαγματικά αποθέματα, το ΑΕΠ 2011 τους και την εικόνα του χρηματιστηρίου τους μέχρι στιγμής στο έτος.


10. ΙΝΔΙΑ

• Αποθέματα χρυσού: 557,7 τόνοι
• Ποσοστό στο θησαυροφυλάκιο: 10%
• ΑΕΠ: $1,82 τρισ. (Νο 10)
• Χρηματιστήριο: Άνοδος 21% στο έτος

Αν και η Ινδία είναι 11η στον κατάλογο του World Gold Council, παίρνει τη 10η θέση όταν αφαιρεθεί το ΔΝΤ. Η χώρα αγοράζει σταθερά χρυσό μέσα στα χρόνια. Και πιθανότατα θα συνεχίσει έτσι, καθώς η κυβέρνηση πρέπει να στηρίζει το εθνικό νόμισμα. Η χώρα έγινε επιθετικός αγοραστής το 2009 όταν ξόδεψε 7 δισ. δολ. για να αγοράσει 200 τόνους χρυσού που πωλούσε το ΔΝΤ για να αντλήσει κεφάλαια. Για να συντηρήσει η οικονομία το 1,2 δισ. κατοίκους, η Ινδία πρέπει να έχει χρυσό και «σκληρά» ενεργητικά. Οι Ινδοί είναι μανιώδεις καταναλωτές χρυσού για κοσμήματα και για αποταμίευση περιουσίας.


9. ΟΛΛΑΝΔΙΑ

• Αποθέματα χρυσού: 612,5 τόνοι
• Ποσοστό στο θησαυροφυλάκιο: 59,8%
• ΑΕΠ: $838 δισ. (Νο 17)
• Χρηματιστήριο: Άνοδος 3,4% στο έτος

Είναι λίγο περίεργο που η Ολλανδία έχει τόσο χρυσό. Να θυμόμαστε όμως ότι η χώρα είναι μια πρώην αποικιοκρατική δύναμη κι έχει μακρά ιστορία ως εύπορο κράτος. Ο πληθυσμός των 16,7 εκατομμυρίων είναι ο 63ος στον πλανήτη, ενώ το ΑΕΠ της 17ο. Όπως κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η Ολλανδία δεν πούλησε όλο τον χρυσό που μπορούσε με βάση τη συμφωνία Central Bank Gold Agreement. Τώρα που τα πράγματα είναι δύσκολα, δύσκολα θα πωλήσει χρυσό, που τον χρειάζεται για να προστατευθεί αν κάτι στο ευρώ πάει στραβά.


8. ΙΑΠΩΝΙΑ

• Αποθέματα χρυσού: 765,2 τόνοι
• Ποσοστό στο θησαυροφυλάκιο: 3,2%
• ΑΕΠ: $5,86 τρισ. (Νο 3)
• Χρηματιστήριο: Άνοδος 4,6% στο έτος

Η Ιαπωνία οφείλει να έχει μεγάλα αποθέματα χρυσού. Η κεντρική τράπεζα κρατά τα επιτόκια μηδενικά επί περίπου 20 χρόνια. Πρόσφατα πούλησε χρυσό ώστε να διοχετεύσει 200 δισ. δολ. σε γεν στην οικονομία, για να αντιμετωπίσει τις οικονομικές επιπτώσεις από το τσουνάμι. Κάποια στιγμή ίσως χρειαστεί να τον ξαναγοράσει. Μέχρι τότε, το γεν παραμένει ένα από τα ισχυρότερα παγκόσμια νομίσματα, γεγονός που ακριβαίνει τις εξαγωγές. Ο πληθυσμός των 127 εκατομμυρίων Ιαπώνων αυξάνεται ραγδαία και η υπογεννητικότητα είναι ιδιαίτερα υψηλή.


7. ΡΩΣΙΑ

• Αποθέματα χρυσού: 936,7 τόνοι
• Ποσοστό στο θησαυροφυλάκιο: 9,6%
• ΑΕΠ: $1,85 τρισ. (Νο 9)
• Χρηματιστήριο:Αρνητικό πρόσημο στο έτος

Η Ρωσία συνεχίζει να αγοράζει χρυσό, όσο αυξάνονται οι διεθνείς φιλοδοξίες της. Σύμφωνα με το 24/7 Wall St. τα αποθέματά της ήταν 784 τόνοι στις αρχές του 2011, καθώς αγόρασε 120 τόνους το 2010, 100 τόνους και πλέον το 2009 και κοντά 70 τόνους το 2007. Η Ρωσία είναι πολύ πλούσια σε φυσικούς πόρους κι η ηγεσία της δεν κρύβει ότι θέλει να γίνει οικονομική υπερδύναμη. Με πληθυσμό 142 εκατ. και ΑΕΠ 1,85 τρισ. δολ., ο χρυσός αναμένεται να εκτιναχθεί στα θησαυροφυλάκιά της.


6. ΕΛΒΕΤΙΑ

• Αποθέματα χρυσού: 1.040,1 τόνοι
• Ποσοστό στο θησαυροφυλάκιο: 11,5%
• ΑΕΠ: $660 δισ. (Νο 19)
• Χρηματιστήριο: Άνοδος 9,4% στο έτος.

Η Ελβετία είναι ο ιδιωτικός τραπεζίτης του πλανήτη και είναι λογικό να έχει πολύ χρυσό. Και πάλι, είναι εκπληκτικό να σκεφτούμε ότι ο πληθυσμός της είναι με το ζόρι 7,9 εκατομμύρια και το ΑΕΠ της μόλις 19ο στη διεθνή κατάταξη. Η Ελβετία πωλούσε χρυσό από το 2003 μέχρι το 2008, ακριβώς πριν από το ανοδικό ξέσπασμα στις τιμές του. Αν θελήσει να υποτιμήσει το φράγκο για να παραμείνει ανταγωνιστική, έχει τη δυνατότητα να πουλήσει κι άλλο. Εκτός κι αν εξαφανιστούν από προσώπου γης οι τράπεζες, η Ελβετία θα παραμείνει κορυφή στην κατοχή χρυσού για πολλές γενιές.


5. ΚΙΝΑ

• Αποθέματα χρυσού: 1.054,1 τόνοι
• Ποσοστό στο θησαυροφυλάκιο: 1,7%
• ΑΕΠ: $7,3 τρισ. (Νο 2)
• Χρηματιστήριο: Πτώση 5,4% στο έτος

Η Κίνα έχει τη φιλοδοξία να γίνει η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Είναι ήδη πρώτη στη διεθνή βιομηχανία. Πρέπει να έχει «σκληρά» ενεργητικά μαζί με τα μακροπρόθεσμα αμερικανικά ομόλογά της, για να συντηρεί το νόμισμά της δεμένο με το δολάριο. Όταν εφαρμοστεί η ολοκληρωτική απελευθέρωση της διακύμανσης του γουάν, θα πρέπει να έχει ακόμη περισσότερα «σκληρά» ενεργητικά. Πρόσθεσε 454 τόνους χρυσού στα αποθέματά τα έτη 2003 - 2009 και αναμένεται να τα αυξήσει περισσότερο τους επόμενους μήνες.


4. ΓΑΛΛΙΑ

• Αποθέματα χρυσού: 2.435,4 τόνοι
• Ποσοστό στο θησαυροφυλάκιο: 71,6%
• ΑΕΠ: $2,77 τρισ. (Νο 5)
• Χρηματιστήριο: Άνοδος 6,1% στο έτος

Η θέση της Γαλλίας είναι περίεργη. Ο πρόεδρος Francois Hollande έχει κηρύξει πόλεμο σε πολλά από τα μέτρα λιτότητας του προκατόχου του. Η χώρα δεν θέλει με τίποτα να χάσει τη θέση της «δεύτερης καλύτερης οικονομίας στην ευρωζώνη» μετά τη Γερμανία. Αν δεν πετύχει η προσπάθεια φορολόγησης των πολύ πλούσιων Γάλλων, ίσως υποχρεωθεί να πουλήσει χρυσό. Ίσως όμως χρειαστεί και ένα καλό χρυσαφένιο «μαξιλάρι» σε περίπτωση όπου το ευρώ έρθει αντιμέτωπο με τη διάλυση.


3. ΙΤΑΛΙΑ

• Αποθέματα χρυσού: 2.451,8 τόνοι
• Ποσοστό στο θησαυροφυλάκιο: 72%
• ΑΕΠ: $2,2 τρισ. (Νο 8)
• Χρηματιστήριο: Αμετάβλητο στο έτος

Η Ιταλία έχει χρηματοπιστωτικά προβλήματα και είναι πραγματικά πολύ μεγάλη για να αφεθεί να καταρρεύσει. Από πολλές πλευρές, συνιστά τον μεγαλύτερο οικονομικό κίνδυνο για την υπόλοιπη Ευρώπη και την ισορροπία των μεγάλων διεθνών οικονομιών. Η ιταλική κυβέρνηση μετέχει επίσης στη συμφωνία Central Bank Gold Agreement, αλλά βρίσκεται σε πραγματικό δίλημμα. Θα μπορούσε να πουλήσει χρυσό για να αντλήσει κεφάλαια, όμως θα χάσει το στήριγμά της σε περίπτωση αναταραχής στο ευρώ. Είναι πρακτικώς αδύνατον να αγοράσει χρυσό γιατί έχει τεράστιες υποχρεώσεις σε συντάξεις και παροχές.


2. ΓΕΡΜΑΝΙΑ

• Αποθέματα χρυσού: 3.395,5 τόνοι
• Ποσοστό στο θησαυροφυλάκιο: 72,4%
• ΑΕΠ: $3,6 τρισ. (Νο 4)
• Χρηματιστήριο: Άνοδος 22,3% στο έτος

Παρά τις υποχρεωτικές πωλήσεις χρυσού από τα κράτη της ΕΚΤ στο παρελθόν, η Γερμανία είναι υποχρεωμένη να κρατήσει την αποθεματική της βάση καθώς είναι η άγκυρα του ευρώ. Τι θα συνέβαινε αν άρχιζε να επιταχύνει τις πωλήσεις χρυσού για να αγοράσει κι άλλα χρεόγραφα από τις PIIGS (Πορτογαλία, Ιταλία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία) και τις τράπεζές τους; Η αρχική αντίδραση της ευρωζώνης θα ήταν καλή, αλλά η Angela Merkel και οι διάδοχοί της θα μείνουν με υψηλό πληθωρισμό και χωρίς «σκληρά» αποθέματα για μαξιλάρι. Η Γερμανία θεωρητικά είναι πωλητής χρυσού με βάση τη συμφωνία Central Bank Gold Agreement, όμως θα κρατήσει όσο χρυσό μπορεί σαν αλεξίπτωτο σε περίπτωση όπου διαλυθεί το ευρώ ή χρειαστεί γρήγορο χρήμα για διάσωση των PIIGS.


1. ΗΠΑ

• Αποθέματα χρυσού: 8.133,5 τόνοι
• Ποσοστό στο θησαυροφυλάκιο: 75,4%
• ΑΕΠ: $15 τρισ. (Νο 1)
• Χρηματιστήριο: Άνοδος 14,5% στο έτος

Είναι βέβαια το Νο1 αφού το δολάριο είναι το παγκόσμιο νόμισμα και το αμερικανικό ΑΕΠ μακράν το μεγαλύτερο στον πλανήτη. Η διεύρυνση του ισολογισμού της Federal Reserve θα είναι βιώσιμη μόνο αν υποστηριχθεί από σκληρά αποθεματικά όπως ο χρυσός. Φανταστείτε να έχουν οι συνωμοσιολόγοι δίκιο ότι ούτε στο Fort Knox ούτε στα άλλα θησαυροφυλάκια υπάρχει ίχνος χρυσού. Αυτός ο χρυσός και το ιλιγγιώδες ΑΕΠ των ΗΠΑ και ο φυσικός τους πλούτος είναι που κρατούν το δολάριο στη θέση του παγκόσμιου νομίσματος. Αν το World Gold Council έχει δίκιο στις προβλέψεις του για τον πληθωρισμό και τον χρυσό, τότε οι ΗΠΑ θα κρατήσουν την κυρίαρχη νομισματική τους θέση για πολλά χρόνια, ακόμη κι αν οι οίκοι συνεχίσουν να υποβαθμίζουν την οικονομία.