* Οι top λίστες των εταιριών και τα turnaround stories, καθώς και πίνακες με τις εταιρίες που "γύρισαν" σε ζημιές και αυτές που αύξησαν τις ζημιές τους, δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη: "Συνοδευτικό Υλικό".

Δεν εντυπωσίασαν, όπως αναμενόταν άλλωστε, τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου του 2009 των εισηγμένων εταιρειών, ωστόσο ένας μικρός αριθμός εταιρειών εμφάνισε καλύτερα μεγέθη από το πρώτο τρίμηνο της χρήσης, χωρίς όμως να προκύψουν ισχυρά πειστήρια πως η συνέχεια θα είναι ακόμα καλύτερη στα τρίμηνα που θα ακολουθήσουν.

Σύμφωνα με την Πήγασος ΑΧΕΠΕΥ, οι πωλήσεις παγίων, οι μειώσεις προσωπικού, το κλείσιμο ζημιογόνων δραστηριοτήτων και η μείωση των αποθεμάτων φαίνεται ότι αποτέλεσαν προτεραιότητα καθώς ο κίνδυνος βιωσιμότητας ακόμα και σε παραδοσιακά εύρωστους κλάδους έκανε ορατή την εμφάνισή του.

Η αναλογία κερδοφόρων - ζημιογόνων εταιρειών βελτιώθηκε ανεπαίσθητα από το 59/41 του πρώτου τριμήνου στο 60/40, αφού το δεύτερο τρίμηνο είθισται να είναι το δυνατότερο όσον αφορά στην παραγωγή κερδών.

Η κερδοφορία βελτιώθηκε καθώς από το -47% στο πρώτο τρίμηνο διαμορφώθηκε στο -39% στο δεύτερο τρίμηνο της χρήσης και η συνολική επίδοση έφτασε στο 1,64 δισ. ευρώ έναντι 1,36 δισ. ευρώ. Τα λειτουργικά κέρδη περιορίστηκαν στα 5,48 δισ. ευρώ, οριακά χαμηλότερα 3% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο της χρήσης.

Σε ό,τι αφορά τη συνεισφορά, οι 20 μεγαλύτερες εισηγμένες εταιρείες παράγουν 3,2 δισ. ευρώ, στοιχείο που σημαίνει ότι οι εταιρείες της μικρής και της μεσαίας κεφαλαιοποίησης δεν προσθέτουν κάτι στην αποτίμηση της αγοράς.

Το καθαρό περιθώριο βελτιώθηκε στο 4,95% από 4,56% στο πρώτο τρίμηνο, όμως από την άλλη πλευρά το περιθώριο λειτουργικής κερδοφορίας υποχώρησε στο 13,86% από 15,36%. Τα πρώτα στοιχεία από τον δανεισμό των εισηγμένων εταιρειών δείχνουν σταθεροποίηση σε επίπεδο γενικών υποχρεώσεων και κλείσιμο κάποιων γραμμών χρηματοδότησης λόγω μείωσης είτε των αναγκών σε κεφάλαια κίνησης είτε των μετρητών στο ταμείο με κλείσιμο μερικών ανεπιθύμητων spreads.

Στα 2/3 των εταιρειών οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις εμφανίζουν πτώση 11,5%, ενώ τα μακροπρόθεσμα δάνεια έχουν αυξηθεί οριακά κατά 1,5%.

--- Οι πρωταγωνιστές

Από τις εταιρείες που ξεχώρισαν, πλην του τραπεζικού κλάδου, σε επίπεδο μεγάλης κεφαλαιοποίησης είναι η ΔΕΗ, η ΕΛΛΑΚΤΩΡ, η J&P Άβαξ, η Folli Follie, η Aegean Airlines, η ΕΥΑΘ, το Υγεία και η Motor Oil. Εκτός από τη δυναμική της κερδοφορίας, η ποιότητά τους ήταν κατά κύριο λόγο λειτουργική και η διεύρυνση αφορούσε όχι μόνο στα κέρδη αλλά και στους τζίρους και στα περιθώρια κερδών.

Από τη μικρότερη κεφαλαιοποίηση ξεχωρίζουν η Καρέλιας, η Σωληνουργεία Κορίνθου, η Moda Bagno, η Sprider, η MLS Πληροφορική, η Κλουκίνας - Λάππας και η κατασκευαστική εταιρεία Αθηνά.

Turnaround για τον Ζήνωνα, την Info-Quest, την Τρία Άλφα, τον ΟΛΠ, τον Καράτζη, τη Spider και τη Euromedica.

Στον αντίποδα, αρνητικός πρωταγωνιστής ήταν ο τομέας των βασικών μετάλλων όπου όλες οι εταιρείες εμφάνισαν ζημίες. Κακή εικόνα είχαμε ακόμα στους κλάδους των καλωδίων, της ξυλείας και επίπλου, όπου επίσης όλες οι εταιρείες εμφανίζονται ζημιογόνες, και των εκδόσεων λόγω της πολύ μειωμένης διαφημιστικής δαπάνης, η οποία εξακολουθεί να πιέζει την τελική γραμμή και στο δεύτερο τρίμηνο.

Τα σημαντικότερα έκτακτα αποτελέσματα, σύμφωνα με την Πήγασος ΑΧΕΠΕΥ, στο εξάμηνο ήταν:

* Proton Bank: Στο δεύτερο τρίμηνο σημειώνεται έκτακτο κέρδος από την πώληση της Proton Ασφαλιστικής ύψους 3,1 εκατ. ευρώ.

* ΟΤΕ: Το πρόγραμμα της νέας εθελουσίας εξόδου του Οραγνισμού κόστισε στην τελική γραμμή του δευτέρου τριμήνου το ποσό των 152 εκατ. ευρώ.

* Fourlis: Μικρά κέρδη ύψους 1,7 εκατ. ευρώ από πώληση παγίου καταγράφεται στο δεύτερο τρίμηνο.

* Motor Oil: Από πώληση θυγατρικής σημειώνεται κέρδος 16,8 εκατ. ευρώ.

* ΓΕΚΤΕΡΝΑ: Από την πώληση του 50% της Ήρων ΙΙ και από την απομείωση κάποιων συμμετοχών καταγράφεται κέρδος ύψους 56 εκατ. ευρώ. Στον ισολογισμό υπάρχουν κέρδη από παράγωγα προϊόντα τα οποία δεν διευκρινίζονται επαρκώς.

* Ελληνικά Πετρέλαια: Το πρόγραμμα εθελουσίας επηρέασε αρνητικά τα αποτελέσματα κατά 39 εκατ. ευρώ.

* Τράπεζες: Η αύξηση των προβλέψεων ξεπέρασε τα 2,4 δισ. ευρώ, μέρος της οποίας αφομοιώθηκε από την εμφάνιση έκτακτων κερδών από ομόλογα ή από χρηματοοικονομικές πράξεις 1,1 δισ. ευρώ.

Ειδικά για τις τραπεζικές μετοχές, η μείωση του κόστους των καταθέσεων, η ανατιμολόγηση του δανειακού τους χαρτοφυλακίου και η αύξηση των τιμών των ομολόγων βελτίωσαν θεαματικά το τελικό αποτέλεσμα στο τρίμηνο παρά τις (νέες) εκτεταμένες ζημίες που εμφάνισαν στο διάστημα αυτό η Εμπορική Τράπεζα και η Γενική Τράπεζα.

Το ύψος των προβλέψεων διευρύνθηκε κατά 190% σε επίπεδο τριμήνου και σε ποσοστό 155% στο εξάμηνο, ενώ στα έσοδα από τόκους παρατηρείται μείωση στο εξάμηνο κατά 2%.

Μεγαλύτερη πτώση παρατηρείται στα έσοδα από προμήθειες λόγω της επιβράδυνσης στην πιστωτική επέκταση στο δεύτερο τρίμηνο, με αποτέλεσμα η άνοδος του κόστους (14%) και οι αυξημένες προβλέψεις να εξανεμίσουν τα έκτακτα κέρδη (περίπου 1,1 δισ. ευρώ). Η συνολική κερδοφορία των τραπεζών μειώθηκε κατά 53%.

--- Το συμπέρασμα

Σύμφωνα με την Πήγασος ΑΧΕΠΕΥ, τα μηνύματα του δευτέρου τριμήνου του 2009 δεν ήταν στο σύνολό τους αρνητικά, αφού υπήρξαν θετικά στοιχεία και μικρή αίσθηση ανακούφισης για βασικούς κλάδους που έχουν την ευθύνη για την τύχη της οικονομίας.

Επίσης, από τα έως τώρα δεδομένα η συρρίκνωση στον τουρισμό είναι χαμηλότερη των αρχικών εκτιμήσεων, ενώ σταδιακά οι προσφορές αρχίζουν να ενισχύουν τη ζήτηση στην κατανάλωση αφήνοντας περιθώρια αισιοδοξίας για τη συνέχεια.

Το πρώτο θετικό στοιχείο που προκύπτει από τα αποτελέσματα του εξαμήνου είναι η σταθεροποίηση στην πτώση των μεγεθών. Τα αποτελέσματα ήταν λίγο καλύτερα από τις εκτιμήσεις άλλα όχι τόσο καλά σε σχέση με πρώτο τρίμηνο ή με το περυσινό εξάμηνο, ώστε να δημιουργήσουν πιο δυνατές προσδοκίες.

Βέβαια, από την άλλη πλευρά, είναι μάλλον δύσκολο οι εισηγμένες να επαναλάβουν το αντίστοιχο περυσινό τέταρτο τρίμηνο όπου είχαν καταγραφεί ζημίες 1,1 δισ. ευρώ. Το πιθανότερο είναι το τρίτο και το τέταρτο τρίμηνο να κινηθούν κάπου ανάμεσα στο 1,2 και στο 1,7 δισ. ευρώ του πρώτου και του δεύτερου φετινού τριμήνου.

Επομένως, στην καλύτερη περίπτωση η κερδοφορία θα προσεγγίσει τα 6 δισ. ευρώ, στη χειρότερη τα 5,6 δισ. ευρώ.

Ως μέγεθος, όμως, ακόμα και τα 6 δισ. ευρώ δεν μπορούν να χαρακτηριστούν επαρκή για πολύ υψηλότερη αποτίμηση της αγοράς. Μπορούν όμως να θεωρηθούν επαρκή για να μην υποχωρήσει πολύ η αγορά, δεδομένου ότι ο δείκτης της μεγάλης κεφαλαιοποίησης διαπραγματεύεται με κυλιόμενο Ρ/Ε 9.

Μια καλή θεωρητική προσέγγιση είναι οι λογιστικές αξίες των εταιρειών, και δη των τραπεζών, οι οποίες απέκτησαν και πάλι πιο ισχυρή υπόσταση αφού έχουν ενισχυθεί ή θα ενισχυθούν με φρέσκα κεφάλαια.

Επίσης, η συγκρατημένη αισιοδοξία των διοικήσεων των εισηγμένων έχει να κάνει με κάποια καλύτερη εικόνα παραγγελιών στο προσεχές μέλλον αλλά και εναλλακτικών λύσεων σε θέματα αντιμετώπισης της κρίσης. Διαχειριστικά αυτό σημαίνει πως ο συναγερμός δεν έχει λήξει.

* Οι top λίστες των εταιριών και τα turnaround stories, καθώς και πίνακες με τις εταιρίες που "γύρισαν" σε ζημιές και αυτές που αύξησαν τις ζημιές τους, δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη: "Συνοδευτικό Υλικό".

** Αναδημοσίευση από το 598ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, 4-8 Σεπτεμβρίου 2009.