Για ορισμένους αναλυτές οι εταιρείες απλώς θέλουν να ξεπληρώσουν τα χρέη τους. Κάποιοι άλλοι, πιο αισιόδοξοι, θεωρούν πως οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου είναι επίδειξη ισχύος στο διεθνές οικονομικό τοπίο που δείχνει να βελτιώνεται. Γεγονός πάντως είναι ότι οι αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων έχουν φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα σε όλο τον κόσμο και κυρίως στις ΗΠΑ.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg, στην αμερικανική αγορά περισσότερες από 165 επιχειρήσεις άντλησαν το δεύτερο τρίμηνο του έτους το ποσό-ρεκόρ των 87 δισ. δολαρίων από αυξήσεις κεφαλαίου. Ενδεικτικά, οι τρεις στις τέσσερις (ακριβές ποσοστό 77%) αξιοποίησαν τα κεφάλαια που πήραν για να μειώσουν τα χρέη τους.

Η μία στις τέσσερις μετοχές που πουλήθηκαν ανήκε σε τράπεζες και σε εταιρείες του χρηματοοικονομικού τομέα, ορισμένες εκ των οποίων (JP Morgan και Goldman Sachs) είχαν στόχο να επιστρέψουν τα κονδύλια της κρατικής βοήθειας που πήραν.

Από την άλλη, η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία Ford, η μόνη η οποία διασώθηκε από την πτώχευση, σε αντίθεση με την General Motors και την Chrysler, διέθεσε τίτλους αξίας 1,6 δισ. δολαρίων για να χρηματοδοτήσει το ταμείο πρόνοιας των συνταξιούχων της.

Άλλες εταιρείες, όπως η Dow Chemical και η Hertz Global Holdings, με την αύξηση κεφαλαίου θέλησαν να εκμεταλλευτούν την ισχυρή άνοδο των δεικτών της Wall Street κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους.

Σε εντυπωσιακή επίδειξη ισχύος κατάφερε να μετατρέψει την αύξηση στο μετοχικό της κεφάλαιο η MGM του Κερκ Κερκόριαν. Η εταιρεία έπρεπε να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση έως τις 30 Ιουνίου. Πούλησε μετοχές για αποπληρωμή οφειλών που φέτος καθίστανται ληξιπρόθεσμες και διέθεσε επίσης εξασφαλισμένα γραμμάτια ύψους 1,5 δισ. δολαρίων και πέτυχε την τροποποίηση στην πιστοληπτική της θέση. Επίσης, η σχέση οφειλών προς ίδια κεφάλαια μειώθηκε από το 114% τον Μάρτιο στο 77%.

Έχουν δρόμο

Ευρύτερα, η Moody’s αναφέρει ότι από τον Φεβρουάριο οι αμερικανικές εταιρείες υψηλής απόδοσης και υψηλού κινδύνου έχουν καταφέρει να μειώσουν τη σχέση οφειλών προς ίδια κεφάλαια κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες, στο 54%. Για τα χρεόγραφα διαβαθμισμένα ως επένδυση η πτώση ήταν 7 μονάδες, στο 32%.

Βέβαια, υπάρχει ακόμη δρόμος, καθώς οι σημερινές αναλογίες είναι πολύ μεγαλύτερες από τους μέσους όρους της πενταετίας (39% για εταιρείες υψηλής απόδοσης και 26% για επιχειρήσεις διαβαθμισμένες ως επένδυση).

Η στρατηγική της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου αντικατέστησε ουσιαστικά την τακτική της επαναγοράς μετοχών, η οποία προτιμήθηκε από πολλές εταιρείες τη διετία 2006 - 2007. Τότε οι επιχειρήσεις χρεώθηκαν για να επαναγοράσουν τίτλους τους και για να ενισχύσουν την απόδοση των μετόχων. Όμως, εκείνη την περίοδο η άντληση ρευστότητας ήταν πολύ πιο εύκολη, παρότι τα επιτόκια είναι εξίσου χαμηλά.

Σήμερα, η τακτική της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, για όποιον λόγο και εάν ακολουθείται, θεωρείται από τους αναλυτές σοβαρή ένδειξη αλλαγής του οικονομικού κλίματος αφού υπηρετεί την προσπάθεια αναδιάρθρωσης των εταιρειών. «Ούτε οι μετοχές ούτε τα κέρδη θα αρχίσουν να αυξάνονται εάν οι ισολογισμοί δεν είναι υγιείς», ανέφερε διαχειριστής κεφαλαίων.

Άλλος διαχειριστής πρόσθεσε: «Με την αύξηση κεφαλαίου μια εταιρεία εξοικονομεί τόκους και δείχνει ισχυρή αφού μπορεί να αντλήσει κεφάλαια ακόμη και εν μέσω κρίσης και συνθήκες δύσκολου δανεισμού. Όμως, το συνολικό όφελος από την αναδιάρθρωση του ισολογισμού είναι το πιο σημαντικό».

Αργή ανάκαμψη των deals

Υστερα από περίπου μία διετία (όσο κρατά και η πιστωτική κρίση) ολοκληρώνεται η πτωτική φάση στον τομέα των συγχωνεύσεων και εξαγορών. Οι αναλυτές θεωρούν πως θα ακολουθήσει αργή ανάκαμψη. Στα θετικά συγκαταλέγεται το ότι η ρευστότητα ενισχύεται. Αναγκαστική τροχοπέδη είναι η προσπάθεια των εποπτικών αρχών να αποφύγουν μία νέα πιθανή πιστωτική κρίση, με αποτέλεσμα να εμποδίζουν τις εξαγορές με μόχλευση (και κυρίως εταιρειών από κρίσιμους κλάδους όπως ο τραπεζικός).

Ειδικότερα, η αξία των συγχωνεύσεων και εξαγορών το πρώτο εξάμηνο του έτους έφτασε στο 1,1 τρισ. δολάρια, που είναι το χαμηλότερο επίπεδο από το πρώτο εξάμηνο του 2004. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις στράφηκαν στις εκδόσεις εταιρικών ομολόγων, όπου στην Ευρώπη έχει ήδη πραγματοποιηθεί ρεκόρ έτους. «Όπως και να έχει, είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η δραστηριότητα στις αγορές κεφαλαίου (μετοχές και ομόλογα) παραμένει ισχυρή.

Αυτό σημαίνει ότι εταιρείες με ικανοποιητική πιστοληπτική αξιολόγηση μπορούν να βρουν την απαιτούμενη χρηματοδότηση για τα deals που σχεδιάζουν». Αυτό ανέφερε στους «Financial Times» ο επικεφαλής του παραρτήματος ευρωπαϊκών εξαγορών και της Morgan Stanley κ. Ντίτερ Τουρόφσκι. Ο ίδιος προβλέπει σταθερή βελτίωση στον χώρο των deals.

Από την άλλη, εμπόδιο είναι οι κανόνες που βάζουν οι εποπτικές αρχές των ΗΠΑ στις ιδιωτικές επενδυτικές εταιρείες (τα γνωστά private equity funds) ως προς μοχλευμένες εξαγορές. Τα private equity funds τη διετία 2006 - 2007 ηγήθηκαν μιας εντυπωσιακής ανόδου στον χώρο των μοχλευμένων εξαγορών με δανεικά, όπου η αξία έφτασε στο 1,29 τρισ. δολάρια.

Μετά τον Αύγουστο του 2007 ο κλάδος βούλιαξε ακολουθώντας την αγορά επισφαλών δανείων και προκαλώντας τη μήνη των επενδυτών και των κρατών ως προς την πρακτική του. Τώρα, η αμερικανική κυβέρνηση αναμένεται, μέσω της Ομοσπονδιακής Επιχείρησης Ασφάλισης Καταθέσεων (FDIC), να παρουσιάσει νέους κανόνες ως προς τις εξαγορές τραπεζών, με στόχο να αλλάξει το καθεστώς που επέτρεπε στις επενδυτικές επιχειρήσεις να αγοράζουν πλειοψηφικά μερίδια σε τράπεζες, χρησιμοποιώντας κεφάλαια από υψηλή δανειακή μόχλευση.

Ουσιαστικά, η κυβέρνηση επιδιώκει να αντικατασταθούν τα κονδύλια της κρατικής βοήθειας προς τις τράπεζες με ιδιωτικά κεφάλαια, χωρίς όμως τα κερδοσκοπικά private equity funds να αποκτούν πλειοψηφικό πακέτο στα πιστωτικά ιδρύματα.

Ήδη, τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια Blackstone και Carlyle απέκτησαν μειοψηφικό μερίδιο στην BankUnited Financial Corp. Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες του διεθνούς Τύπου, τα δύο ισχυρά private equity funds μαζί με το TPG Capital First προσπαθούν να αποκτήσουν μειοψηφικό πακέτο και στη Republic Bank. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι τα deals αυτά γίνονται σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών και την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ και δείχνουν έτσι τις προθέσεις για το νέο τοπίο στις εξαγορές τραπεζών από τα κερδοσκοπικά private equity funds.

*Αναδημοσίευση από το 590ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 10-14 Ιουλίου 2009