* Τα σενάρια της HSBC για τη Ν.Α. Ευρώπη δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη: "Συνοδευτικό Υλικό".

«Δεν αντιμετωπίζουμε κανένα πρόβλημα με τον δείκτη core Tier 1 και αυτό δεν το λέμε εμείς, το λέει η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου που μας ελέγχει, είναι γνωστή για τη συντηρητική στάση της και να είστε βέβαιοι ότι αν υπήρχε πρόβλημα θα ήταν εκείνη που θα μας υποχρέωνε να πραγματοποιήσουμε αύξηση κεφαλαίου».

Αυτό επισήμανε ο πρώτος γενικός διευθυντής της Τράπεζας Κύπρου κ. Γιάννης Κυπρή κατά την παρουσίαση του Συγκροτήματος στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών την περασμένη εβδομάδα.

Όσο για τον συντελεστή φερεγγυότητας Tier 1, ο κ. Κυπρή τόνισε ότι από το 7,2% όπου βρισκόταν στο τέλος του 2008 στόχος είναι να ανέβει στο 10%, λόγω όχι μόνο της λειτουργικής πορείας της τράπεζας αλλά και του επικείμενου μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου (ΜΟΔ), το οποίο θα αντικαταστήσει ουσιαστικά το προηγούμενο, με τη διαφορά ότι το συγκεκριμένο ΜΟΔ ενισχύει το πρωτοβάθμιο κεφάλαιο (Tier 1), επειδή δεν έχει περίοδο λήξης, ενώ το προηγούμενο όχι (ενισχύει το δευτεροβάθμιο κεφάλαιο).

Προς την ίδια κατεύθυνση βρίσκονται και οι θέσεις των άλλων τραπεζών σχετικά με τους δείκτες επάρκειάς τους, όταν καλούνται να απαντήσουν σε θέματα όπως ο κίνδυνος στις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, οι αυξημένες προβλέψεις δανείων στην Ελλάδα κ.λπ. Ενδεικτική, άλλωστε, είναι η θέση του προέδρου της Alpha Bank κ. Γιάννη Κωστόπουλου ότι το πακέτο των 28 δισ. ευρώ είναι υπεραρκετό.

--- Τα δύο σενάρια

Από την άλλη πλευρά, επειδή το τοπίο είναι θολό και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να ξεκαθαριστούν ακόμη πολλά ζητήματα σχετικά με το πώς θα στηριχτεί η οικονομία της Γηραιάς Ηπείρου (αυτό θα έχει σημαντική επίδραση, άμεση ή έμμεση, και στις χώρες της ΝΑ. Ευρώπης), οι αναλυτές επιδίδονται σε stress tests προκειμένου να δοκιμάσουν τις αντοχές των ελληνικών και όχι μόνο τραπεζών.

Ένα από τα σκληρά τεστ ήταν και αυτό της HSBC, η οποία έχει εκπονήσει δύο «δύσκολα» σενάρια. Το πρώτο από αυτά υποθέτει ότι οι θυγατρικές των ευρωπαϊκών τραπεζών στις χώρες Ουκρανία, Καζακστάν, Ουγγαρία και Ρουμανία -σε εκείνες τις οποίες δηλαδή ο ξένος οίκος θεωρεί τις πλέον επικίνδυνες- δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και αυτό θα στοιχίσει στις μητρικές τράπεζες κεφάλαια γύρω στα 12 δισ. ευρώ (ίδια κεφάλαια που έχουν επενδυθεί, πιστώσεις των μητρικών τραπεζών στις τοπικές θυγατρικές και μελλοντικά καθαρά αποτελέσματα).

Με άλλα λόγια, δηλαδή, σύμφωνα με την HSBC, σε περίπτωση που οι θυγατρικές όλων των ξένων τραπεζών διακόψουν τις δραστηριότητές τους, η μέγιστη ζημία την οποία μπορεί να υποστούν οι μητρικές τράπεζες υπολογίζεται στα 12 δισ. ευρώ περίπου, και ειδικότερα όσον αφορά στα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα κάτι τέτοιο θα οδηγούσε πιθανόν σε αύξηση κεφαλαίου την Alpha, την Κύπρου και τη Eurobank.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, από ελληνικής πλευράς, τις μεγαλύτερες κεφαλαιακές απώλειες θα είχαν η Alpha Bank, η Κύπρου και η Πειραιώς, οι οποίες θα έβλεπαν τον βασικό δείκτη Tier 1 (core Tier 1) να υποχωρεί κάτω από το 5,5%. Έτσι, αν οι τράπεζες προχωρούσαν σε αποκατάσταση του δείκτη στα τρέχοντα επίπεδα (μέσω αύξησης κεφαλαίου), τότε θα είχαμε σημαντική υποχώρηση στους δείκτες λογιστικής αξίας ανά μετοχή και κερδών ανά μετοχή, που για τις ελληνικές τράπεζες παρουσιάζονται σε παρατιθέμενο πίνακα.

To δεύτερο σενάριο της HSBC είναι ακόμη πιο ακραίο! Υποθέτει τη μέγιστη κεφαλαιακή επίπτωση που θα μπορούσε να προέλθει αν δεν κατορθώσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους όλες οι τοπικές θυγατρικές, σε όλες τις χώρες της ΝΑ. Ευρώπης! Δηλαδή υποθέτει ότι όλες οι θυγατρικές των ξένων τραπεζών σε όλες τις χώρες της ΝΑ. Ευρώπης θα σταματήσουν να δραστηριοποιούνται!

Και στην περίπτωση αυτή οι επιπτώσεις για τις ελληνικές τράπεζες παρουσιάζονται σε παρατιθέμενο πίνακα, ωστόσο είναι προφανές ότι τόσο για το πρώτο σενάριο όσο, πολύ περισσότερο, για το δεύτερο οι πιθανότητες να τα δούμε να επαληθεύονται είναι πάρα πολύ μικρές...

Σε τέτοια περίπτωση, περισσότερες ελληνικές τράπεζες θα αναγκαστούν πιθανότατα να προχωρήσουν σε αυξήσεις του μετοχικού κεφαλαίου τους, αλλά το εντυπωσιακό στοιχείο που προκύπτει είναι το εξής: ακόμη και αν δούμε να επαληθεύεται το δεύτερο σενάριο της HSBC, ο δείκτης P/BV των ελληνικών τραπεζών θα είναι χαμηλότερος της μονάδας!

Αυτό δεν σημαίνει ότι για τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα δεν υπάρχει κίνδυνος στη ΝΑ. Ευρώπη (η HSBC προτείνει «ουδέτερη στάση» για τις Alpha, Marfin, Πειραιώς και «ενίσχυση ποσοστού» για τις Eurobank, Εθνική και Κύπρου), το συμπέρασμα του ξένου οίκου όσον αφορά στις ευρωπαϊκές τράπεζες με θέσεις στη συγκεκριμένη περιοχή είναι ότι «στα τρέχοντα επίπεδα τιμών διαπραγματεύονται με έκπτωση έναντι των λογιστικών αξιών τους στο τέλος του 2009, ακόμη και αν επαληθευτεί το δεύτερο σενάριο. Αυτό σημαίνει ότι η αγορά τιμολογεί με βάση είτε μια πολύ απαισιόδοξη προοπτική για τη ΝΑ. Ευρώπη είτε μια υψηλή αρνητική κεφαλαιακή επίπτωση από άλλες αιτίες».

Και ο ξένος οίκος καταλήγει: «Πιστεύουμε ότι οι μετοχές των τραπεζών θα παραμείνουν πιεσμένες κατά τους επόμενους 6 - 8 μήνες, καθώς η αγορά εξακολουθεί να είναι εστιασμένη στις βραχυπρόθεσμες εξελίξεις σε μια περίοδο όπου η οικονομία συνεχίζει να επιδεινώνεται».

* Τα σενάρια της HSBC για τη Ν.Α. Ευρώπη δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη: "Συνοδευτικό Υλικό".

*** Αναδημοσίευση από το 574ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, 20-24 Μαρτίου 2009.