H Mitsubishi UFJ επενδύει στη Morgan Stanley και η Nomura στη Lehman. Οι εξαγορές αυτές από ιαπωνικά κεφάλαια είναι οι πιο ηχηρές αφού γίνονται υπό τον πανικό της πιστωτικής κρίσης και αφορούν σε εμβληματικές επενδυτικές τράπεζες των ΗΠΑ που καταρρέουν. Όμως, αποτελούν την αιχμή μιας... επιδρομής ιαπωνικών κεφαλαίων σε δυτικές αξίες η οποία καταγράφεται κατά τη διάρκεια της πιστωτικής κρίσης.

Ειδικότερα, τα προβλήματα στο αμερικανικό τραπεζικό σύστημα μοιάζουν να ευνοούν την ισχυρή επιστροφή και άνθηση των ιαπωνικών ομίλων, τραπεζικών και όχι μόνο.

Δύο δεκαετίες μετά την κρίση, που οδήγησε στο χείλος της καταστροφής πολλές ιαπωνικές τράπεζες, καθιστούν την παρουσία τους στις διεθνείς αγορές ιδιαίτερα αισθητή. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg, από την αρχή του χρόνου οι ιαπωνικές εξαγορές στο εξωτερικό έχουν αυξηθεί κατά 91% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, φτάνοντας στο ποσό των 48,6 δισ. δολαρίων.
 
Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2007 η αξία των εξαγορών από ιαπωνικές εταιρείες ήταν 25,4 δισ. δολάρια. Αντίστροφα, φέτος η αξία των αμερικανικών και των βρετανικών εξαγορών είναι μειωμένη κατά περίπου 67% και στις δύο χώρες.

Μάλιστα, στα 48,6 δισ. δολάρια δεν περιλαμβάνονται οι πρόσφατες συμφωνίες των Mitsubishi - Morgan Stanley και Nomura - Lehman. Ακόμη όμως κι έτσι, από τα 48,6 δισ. δολάρια ένα μεγάλο μέρος αφορά σε συμφωνίες στον χρηματοοικονομικό κλάδο. Μεταξύ αυτών είναι οι επενδύσεις της Mizuho Financial Group στη Merrill Lynch, της Sumitomo Financial Group στην Barclays και της Mitsubishi στην αμερικανική UnionBancal και σε τράπεζες του Χονγκ Κονγκ και της Σιγκαπούρης.

Οι εξαγορές αυτές δεν προσθέτουν μόνο κύρος στις ιαπωνικές τράπεζες αλλά επιπλέον, σύμφωνα με τους «Financial Times», είναι μία ευκαιρία για να μάθουν τα μυστικά της επενδυτικής τραπεζικής.

Δανείζουν περισσότερο

Την ίδια στιγμή, οι ιαπωνικές τράπεζες αυξάνουν τα δάνεια που προσφέρουν σε ξένες επιχειρήσεις, αφαιρώντας μερίδιο από τις δυτικές τράπεζες. Ενδεικτικά, το πρώτο εξάμηνο η Sumitomo αύξησε τα δάνεια στο εξωτερικό κατά 45%, η Mitsui σε ποσοστό 20% και η Mizuho κατά 10%.

Οι Ιάπωνες παίζουν ουσιαστικά χωρίς αντίπαλο, καθώς αμερικανικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν ξεμείνει από ρευστό αφού αντιμετωπίζουν τη μείωση του δανεισμού λόγω της πιστωτικής κρίσης. Πόσο μάλλον που τράπεζες και χρηματιστηριακές στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη αναζητούν απεγνωσμένα νέα κεφάλαια μέσω της πώλησης θυγατρικών ή μετοχών τους.

Το άνοιγμα των ιαπωνικών τραπεζών στις διεθνείς αγορές κρίνεται από πολλούς επιβεβλημένο, εφόσον η εγχώρια αγορά δεν προσφέρει καθόλου ελκυστικές αποδόσεις. Τα επιτόκια είναι πολύ χαμηλά, ενώ και η οικονομική ανάπτυξη παραμένει στάσιμη.

Ισχυρό ατού των πιστωτικών ιδρυμάτων της Ιαπωνίας είναι η τεράστια ρευστότητά τους. Υπολογίζεται ότι διαθέτουν ρευστό που αντιστοιχεί στο 11% των περιουσιακών στοιχείων τους.

Οι ιαπωνικές τράπεζες παρουσιάζουν μικρές... αμυχές από τα προβλήματα στην αγορά στεγαστικών δανείων υψηλού ρίσκου. Υπολογίζεται ότι οι συνολικές διαγραφές των χρεών τους λόγω της κρίσης ανέρχονται στα 10 δισ. δολάρια περίπου, όταν στη Δύση οι ζημίες φτάνουν τα 500 δισ. δολάρια. Οι ιαπωνικές τράπεζες ευνοήθηκαν διότι, μετά τα προβλήματα που αντιμετώπισαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90, έδωσαν βάρος στην αναδιοργάνωσή τους, αποφεύγοντας τις ριψοκίνδυνες επενδύσεις.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 550 της εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ" (3 - 7 Οκτωβρίου 2008).