Oι συγκρούσεις ανάμεσα στη Ρωσία και τη Γεωργία στη Νότια Οσετία ανάγκασαν πολλά στελέχη ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων (private equity funds) να διακόψουν τις θερινές διακοπές τους σε πολυτελή resorts εξωτικών νησιών για να παρακολουθήσουν από κοντά τις εξελίξεις στον Καύκασο.

Σε άλλες εποχές θα τους ενδιέφερε περισσότερο να ενημερώνονται... χαλαρά για τις δημοσκοπήσεις σχετικά με τη μάχη Μακ Κέιν -Ομπάμα και την προοπτική επενδύσεων για πετρέλαιο στην Αλάσκα. Όμως, πλέον χρειάζεται, μάλλον, να εγκύψουν στην προσωπικότητα του Προέδρου της Γεωργίας κ. Σαακασβίλι και στην εξωτερική πολιτική της Ρωσίας, αφού πολλοί όμιλοι private equity funds έχουν ρίξει το βάρος των επενδύσεών τους στις ισχυρότερες αναδυόμενες οικονομίες.

Ειδικότερα, τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, καθώς είδαν να θολώνει η αίγλη τους στις ισχυρές αγορές της Δύσης και σε συνδυασμό με την πιστωτική κρίση που πλήττει κυρίως τις οικονομίες των ΗΠΑ και της Ευρώπης, έχουν αρχίσει να στρέφονται στο ισχυρό κουαρτέτο του αναπτυσσόμενου κόσμου: Τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία και την Κίνα (BRIC, όπως εν συντομία ονομάζεται η ομάδα των τεσσάρων από τα αρχικά τους). Μέχρι στιγμής τις υψηλότερες τοποθετήσεις private equity funds έχει δεχτεί η ινδική αγορά, ακολουθούμενη από την Κίνα και τη Ρωσία.

---Ανεκμετάλλευτες αγορές

Με βάση τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών Dealogic, οι επενδύσεις από private equity funds στις τέσσερις χώρες έφτασαν τα 17 δισ. δολάρια για το έτος μέχρι τον περασμένο Ιούνιο, ποσό αυξημένο κατά 80% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2007. Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2008 οι τοποθετήσεις ξεπερνούν τα 9 δισ. δολάρια.

Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Emerging Market Private Equity Association, οι όμιλοι αυτοί από τις χώρες της ομάδας BRIC άντλησαν 35,3 δισ. δολάρια στο πρώτο εξάμηνο του 2008, δηλαδή σχεδόν 65% περισσότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Όπως αναφέρουν οι «Financial Times», οι αγορές των ισχυρά αναπτυσσόμενων χωρών είναι σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτες από τα private equity funds, με αποτέλεσμα να υπάρχει σημαντικό πεδίο να ξεδιπλώσουν τις επενδυτικές τους δραστηριότητες, την ίδια στιγμή που και το ενδιαφέρον των χωρών αυτών για προσέλκυση νέων επενδύσεων είναι μεγάλο.

---Ο αντίκτυπος της κρίσης

Βέβαια, η πιστωτική κρίση στη Δύση έχει επηρεάσει και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Όπως παρατηρείται, η πτώση στις τιμές των εμπορευμάτων έχει οδηγήσει σε μαζική φυγή των επενδυτικών κεφαλαίων από τα χρηματιστήρια των αναπτυσσόμενων χωρών που βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 18 μηνών (και σε αυτό συνέβαλε και η κρίση στην Οσετία).

Όμως, παρότι θολώνει η πεποίθηση ότι οι αναδυόμενες αγορές θα πάρουν τα ηνία της παγκόσμιας ανάπτυξης από τις ασθμαίνουσες ΗΠΑ και Ευρώπη, η κατάσταση στις αναδυόμενες θεωρείται από τους αναλυτές πολύ καλύτερη σε σχέση με την κρίση στα τέλη της δεκαετίας του ’90, δικαιολογώντας τα επενδυτικά «στοιχήματα».

Καταρχήν, η αναλογία των αναδυόμενων οικονομιών στην παγκόσμια παραγωγή έχει αυξηθεί κατά περίπου 50% μέσα στην τελευταία δεκαετία. Βρίσκεται πλέον στο 30% και με βάση τα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου θα φτάσει στο 35% μέσα στην επόμενη πενταετία. Τα συναλλαγματικά αποθέματα των οικονομιών της ομάδας BRIC είναι υψηλότερα και τα χρέη τους στο εξωτερικό έχουν μειωθεί σημαντικά.

Επίσης, η πτώση στις τιμές των εμπορευμάτων μπορεί να ενισχύσει τις εξαγωγές τους και να βοηθήσει στη συγκράτηση του πληθωρισμού με αποτέλεσμα να αποτραπεί επιβράδυνση της εγχώριας ζήτησης, η οποία παραμένει ισχυρή από τις αρχές του έτους. Ταυτόχρονα, οι εκτιμήσεις για τα κέρδη το 2009 εξακολουθούν να κάνουν λόγο για διψήφιο ποσοστό αύξησης.

Βέβαια, οι επενδυτικοί κίνδυνοι παραμένουν καθώς υπάρχουν και οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες, όπως φάνηκε στην περίπτωση της Νότιας Οσετίας. Επίσης, ορισμένοι διαχειριστές εστιάζουν στα προβλήματα γραφειοκρατίας και στον κίνδυνο πολιτικών παρεμβάσεων που υπάρχει σε χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα. Όμως, τα private equity funds έχουν στη φύση τους τον επενδυτικό κίνδυνο, γνωρίζοντας πως μόνο με το ρίσκο έρχονται και τα μεγάλα κέρδη.

---Η ΙΝΔΙΑ ΕΧΕΙ ΙΣΧΥΡΟ ΠΡΟΒΑΔΙΣΜΑ

Μεταξύ των τεσσάρων χωρών της ομάδας BRIC τα private equity funds δείχνουν προς το παρόν σαφή προτίμηση προς την Ινδία. Έως τώρα από τα συνολικά λίγο παραπάνω από 9 δισεκατομμύρια δολάρια του πρώτου εξαμήνου, οι επενδύσεις των private equities στη χώρα του Γκάντι προσεγγίζουν τα 5 δισ. δολάρια, και όλα δείχνουν ότι θα ξεπεράσουν τα 7 δισ. δολάρια του 2007. Και ενώ η μάχη μέχρι πέρυσι δίνονταν μεταξύ της Ινδίας και της Κίνας, φέτος δυναμικά έχει μπει στο παιχνίδι η Ρωσία.

Αντίθετα, η Βραζιλία -πριν από την έξαρση του 2007- παραμένει ο «φτωχός συγγενής» μεταξύ των τεσσάρων της ομάδας.

Συγκεκριμένα: 

-  Πέρυσι (με τα 5 δισ. δολάρια) ήταν η πρώτη χρονιά που η Ινδία κατάφερε να ξεπεράσει την Κίνα σε προσέλκυση ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων. Κατάφερε μάλιστα με τα 7,2 δισ. δολάρια να υπερδιπλασιάσει το ποσό της αφού το 2006 είχε συγκεντρώσει περί τα 3,3 δισ. δολάρια.

- Το 2006 η Κίνα συγκέντρωσε περίπου 5,5 δισ. δολάρια, διατηρώντας από το 2005 την πρώτη θέση μεταξύ των σχετικών επενδύσεων στις χώρες BRIC. Το 2007, όμως, περιορίστηκε στα 2,8 δισ. δολάρια, ενώ για φέτος έχει ήδη φτάσει τα 2 δισ. δολάρια με αποτέλεσμα να είναι βέβαιο ότι θα ξεπεράσει την επίδοση του προηγούμενου έτους.

- Ισχυρό «αντίπαλο» φέτος έχει η Κίνα τη Ρωσία. Η χώρα του Πούτιν έχει συγκεντρώσει έως τώρα 2 δισ. επενδύσεις από private equity funds, διπλάσιο ποσό από όλο το 2007, όταν οι επενδύσεις προσέγγισαν το 1 δισ. Το 2006 οι επενδύσεις private equities στη Ρωσία ήταν ακόμη λιγότερες, περί τα 200 εκατ. δολάρια.

- Μόνο το 2007 τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια χόρεψαν... σάμπα. Η Βραζιλία προσέλκυσε επενδύσεις αξίας 3,2 δισ. δολαρίων, οι οποίες και της έδωσαν τη δεύτερη θέση πίσω από την Ινδία και μπροστά από την Κίνα. Αντίθετα, φέτος η Βραζιλία βρίσκεται τελευταία με λιγότερα από 200 εκατ. δολάρια.

** Αναδημοσίευση από το 547ο φύλλο της εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, με ημερομηνία 12-16 Σεπτεμβρίου 2008.