Aυτό που ξέραμε μέχρι πρότινος ήταν ότι συνήθως οι αυξήσεις κεφαλαίου με μετρητά γίνονταν σε περιόδους ανοδικού χρηματιστηριακού κλίματος, καθώς τότε οι θεσμικοί είχαν γεμάτα ταμεία και οι μικροεπενδυτές μεγάλη διάθεση.

Δεν ήταν μάλιστα λίγες οι φορές που σε τέτοιες περιόδους οι βασικοί μέτοχοι πουλούσαν δικαιώματα σε τρίτους ή πουλούσαν σε υψηλές τιμές στη spot αγορά, προκειμένου να αντλήσουν κεφάλαια και να καλύψουν τη συμμετοχή τους στην αύξηση κεφαλαίου.

Αυτά όμως ανήκουν στο παρελθόν. Το τελευταίο διάστημα -και παρά το δυσμενές κλίμα που επικρατεί στη Σοφοκλέους και στις διεθνείς κεφαλαιαγορές γενικότερα- δρομολογούνται περισσότερες από δέκα αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου με καταβολή μετρητών (πέρα από τις άμεσες και έμμεσες ΑΜΚ των τραπεζών), χωρίς κανένας σχεδόν να ποντάρει στην κεφαλαιακή... συνεισφορά των μικρομετόχων.

Δύο είναι οι κυριότερες κατηγορίες αυξήσεων κεφαλαίου που προωθούνται:

- Πρώτον, πρόκειται για εκδόσεις εταιρειών με πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα, όπου ενδεχόμενη αναβολή κεφαλαιακής ενίσχυσης θα έθετε τη βιωσιμότητά τους σε... πλήρη αμφισβήτηση.
- Και δεύτερον, πρόκειται για κινήσεις ισχυρών μεν εταιρειών, οι οποίες όμως πρέπει έτσι κι αλλιώς να προχωρήσουν σε μεγάλες επενδύσεις, οπότε η κεφαλαιακή τους ενίσχυση αποτελεί μονόδρομο...

Η ουσία είναι ότι οι διοικήσεις των εισηγμένων επιχειρήσεων ελάχιστα βασίζονται στη συμμετοχή των Ελλήνων μικροεπενδυτών, κάποιοι εκ των οποίων έχουν μετοχές «κλειδωμένες στο συρτάρι» με αποτιμήσεις... 1999, ενώ άλλοι δεν είναι σε θέση να βάλουν πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη και να καταβάλουν σήμερα επιπλέον κεφάλαια στις εταιρείες τους.

Τι θα σημαίνει η αναμενόμενη απουσία των μικρομετόχων από τις αυξήσεις κεφαλαίου; Στις επιχειρήσεις όπου οι εκδόσεις γίνονται με στόχο την αποφυγή της πτώχευσης, η μη συμμετοχή των μετόχων μειοψηφίας σημαίνει μεγάλη μείωση του ποσοστού τους σε αυτές και ουσιαστικά απώλεια κάθε ελπίδας «να πάρουν τα λεφτά τους πίσω», ακόμη και αν το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που σχεδιάζουν οι εταιρείες επιτύχει...

Στις περιπτώσεις των επιχειρήσεων που είναι υγιείς και υλοποιούν μεγάλες αυξήσεις κεφαλαίου, η μη συμμετοχή των επενδυτών δίνει την ευκαιρία στους βασικούς μετόχους να αυξήσουν δραστικά το ποσοστό τους και έτσι να επιτύχουν πολύ μεγαλύτερα κέρδη, εφόσον βέβαια το εγχείρημα στεφθεί με επιτυχία. Θύματα της όλης υπόθεσης και πάλι οι μικροεπενδυτές...

The only way to win...

Σε κάθε περίπτωση, το σοφότερο κριτήριο για τη συμμετοχή ή όχι στην αύξηση κεφαλαίου μιας εταιρείας είναι η εμπιστοσύνη στο management. Η αποτελεσματική διοίκηση έχει πολλές πιθανότητες να οδηγήσει την εισηγμένη πολύ υψηλότερα και σε βάθος χρόνου, τελικά, «η μετοχή να αφήσει λεφτά». Αντίθετα, στις περιπτώσεις ανίκανων διοικήσεων ισχύει η αμερικανική ατάκα «the only way to win is not to play» (ο μόνος τρόπος για να κερδίσετε είναι να μην παίξετε). Τότε μάλλον είναι προτιμότερο να απέχετε από την αύξηση κεφαλαίου, ακόμη και στην περίπτωση που η ρευστότητα την οποία διαθέτετε σας επιτρέπει να συμμετάσχετε στην έκδοση.

Η... εντεκάδα των αυξήσεων κεφαλαίου

ΑΣΤΗΡ ΠΑΛΑΣ

Εθνική κερνάει, Εθνική πίνει!

Στην επικείμενη τακτική γενική συνέλευση του Αστέρα θα τεθεί το θέμα της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου ύψους έως 100 εκατ. ευρώ. Δηλαδή η εισηγμένη ζητά έως και να διπλασιάσει τα υφιστάμενα ίδια κεφάλαιά της, καθώς τα τρέχοντα (31/3/2008) ανέρχονταν σε 113,4 εκατ. ευρώ!

Η Εθνική Τράπεζα έχει δηλώσει ότι θα καλύψει (τουλάχιστον) το τμήμα που της αναλογεί και επειδή η ΕΤΕ κατέχει το 78,04% του Αστέρα, αυτό σημαίνει ότι θα εκταμιεύσει έως 78 εκατ. ευρώ από τα ταμεία της. Το βέβαιο, ωστόσο, είναι ότι η μερίδα του λέοντος από το παραπάνω ποσό θα επιστρέψει άμεσα στην Εθνική Τράπεζα και ας δούμε γιατί.

Οι νέες επενδύσεις τις οποίες σχεδιάζει ο Αστέρας Βουλιαγμένης (εκσυγχρονισμός ξενοδοχειακών μονάδων, προκειμένου το συγκρότημα να καταστεί από τους ελκυστικότερους προορισμούς της Ευρώπης) ανέρχονται σε 40 εκατ. ευρώ και η ίδια συμμετοχή της εισηγμένης υπολογίζεται στα 11 εκατ. ευρώ. Επομένως, όσο περισσότερα από τα 11 εκατ. ευρώ αντληθούν, αυτά προορίζονται για τη μείωση του δανεισμού της εισηγμένης (31,1 εκατ. βραχυπρόθεσμα και 45,4 εκατ. μακροπρόθεσμα δάνεια) που έχει αναληφθεί από την ίδια την Εθνική Τράπεζα.

Το ζήτημα επίσης που τίθεται είναι ότι το ποσοστό συμμετοχής της Εθνικής στον Αστέρα Βουλιαγμένης θα αυξηθεί σαφώς πάνω από το υπάρχον 78,04% (λόγω και του ότι το ποσό της έκδοσης είναι μεγάλο) αν τελικά η συμμετοχή των μετόχων μειοψηφίας αποβεί περιορισμένη, μειώνοντας περαιτέρω το χαμηλό free float του τίτλου.


PLIAS

Βασικός μέτοχος πληρώνει τράπεζες

Η αύξηση κεφαλαίου στην Plias θεωρείται μονόδρομος για την επιβίωσή της. Γιατί μπορεί να έγιναν πολύ σημαντικές προσπάθειες αναδιάρθρωσης και διόρθωσης σφαλμάτων του παρελθόντος, μπορεί το EBITDA να «γύρισε θετικό», ωστόσο με τόσο μεγάλο ύψος δανεισμού θεωρείται σχεδόν αδύνατο να αποφευχθούν οι ζημίες και να δοθεί η ευχέρεια για ουσιαστική αύξηση των πωλήσεων.

Η προτεινόμενη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Plias ανέρχεται στα 43 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο διπλάσιο της τρέχουσας κεφαλαιοποίησης της εισηγμένης στο ταμπλό της Σοφοκλέους! Από αυτά τα 43 εκατ. ευρώ τα 15 εκατ. θα τα βάλει ο βασικός μέτοχος (όμιλος Δαυίδ) και τα υπόλοιπα 10 εκατ. οι πιστώτριες τράπεζες. Το σύνολο αυτών των 25 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθεί στις τράπεζες προκειμένου να αποπληρωθεί μέρος των υποχρεώσεων προς τις τελευταίες.

Το αν και κατά πόσον θα καλυφθούν τα υπόλοιπα 18 εκατ. ευρώ (43 μείον 25) της αύξησης κεφαλαίου θα εξαρτηθεί μάλλον από την όποια συμμετοχή των μικρομετόχων.


ΕΛΙΝΟΪΛ

Μπαράζ επενδύσεων, ζητούνται κέρδη!

H εταιρεία αναζητά 20 - 25 εκατ. ευρώ με κύριο μέλημα τη διεύρυνση του αριθμού των πρατηρίων, ενώ έχει ήδη προχωρήσει σε μεγάλες επενδύσεις τα τελευταία χρόνια (μεταξύ άλλων και αγορά εγκατάστασης αποθήκευσης καυσίμων στον Βόλο) και έχει αυξήσει τις τραπεζικές υποχρεώσεις της (μακροπρόθεσμα δάνεια 17,9 εκατ., βραχυπρόθεσμα δάνεια 63,8 εκατ., ταμείο 4,9 εκατ.).

Τα τελευταία χρόνια η καθαρή κερδοφορία της εισηγμένης έχει συρρικνωθεί σε χαμηλά επίπεδα, ωστόσο η μετοχή δείχνει πολύ μεγαλύτερες αντοχές από την πλειονότητα των τίτλων στη Σοφοκλέους.

Η κεφαλαιοποίηση της Ελινόιλ είναι μεγαλύτερη από 80 εκατ. ευρώ και μετά την επικείμενη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου θα υπερβαίνει τα 100 εκατ. ευρώ. Για να δικαιολογηθεί βέβαια μια τόσο σημαντική κεφαλαιοποίηση θα πρέπει στο μεσομακροπρόθεσμο διάστημα οι επενδύσεις που υλοποιήθηκαν να αρχίσουν να αποδίδουν και σε κερδοφορία.

Από τη δρομολογούμενη έκδοση των 20 - 25 εκατ. ευρώ το σίγουρο είναι ότι ο βασικός μέτοχος θα καλύψει τουλάχιστον το τμήμα που του αναλογεί (59,9%). 


FORTHNET

«Επίδειξη δύναμης» από βασικό μέτοχο

Η ανακοίνωση και μόνο για αύξηση κεφαλαίου ύψους 300 εκατ. ευρώ με σκοπό τη χρηματοδότηση της εξαγοράς του συνδρομητικού καναλιού Nova επέδρασε πτωτικά στην τιμή της μετοχής, καθώς κάποιοι υποστήριξαν ότι το τίμημα ήταν υψηλό και άλλοι απλώς ρευστοποίησαν, προκειμένου να αποφύγουν να συμμετάσχουν σε τόσο μεγάλη αύξηση κεφαλαίου σε τέτοιο χρηματιστηριακό κλίμα.

Από την πλευρά τους, οι Άραβες βασικοί μέτοχοι όχι μόνο δηλώνουν διατεθειμένοι να καλύψουν το σύνολο της έκδοσης αν χρειαστεί, αλλά επισημαίνουν και τις σημαντικές συνέργιες που θα προκύψουν από την εξαγορά του Nova, προκειμένου να πείσουν ότι το τίμημα της εξαγοράς είναι ελκυστικό. Παράλληλα, στον «αγώνα δρόμου» που γίνεται για το ποιοι εναλλακτικοί πάροχοι θα καταφέρουν τελικά να παραμείνουν στην αγορά και να αναπτυχθούν, η επιδιωκόμενη κεφαλαιακή ενίσχυση και η απόκτηση του Nova ανεβάζουν κατά πολύ τις πιθανότητες της Forthnet.


INTRAKAT

Τώρα που το «μαγαζί» γύρισε...

Το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που υλοποίησε η εταιρεία οδήγησε σε επιστροφή στην κερδοφορία αλλά και σε μεγάλο ανεκτέλεστο υπόλοιπο συμβάσεων (περίπου 300 εκατ. ευρώ). Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η διοίκηση προτείνει την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της κατά 16,5 εκατ. ευρώ, προκειμένου να περιορίσει τον υψηλό δανεισμό αλλά και να χρηματοδοτήσει τα έργα που αναλήφθηκαν και θα αναληφθούν.

Εκτιμάται ότι ο βασικός μέτοχος της εισηγμένης είναι σε θέση να καλύψει ακόμη και το σύνολο της έκδοσης, αν χρειαστεί. Από μετοχικής πλευράς, το «στοίχημα» θα παιχτεί στο πόσο ισχυρό θα είναι το επιχειρούμενο turn around της Intrakat, καθώς τρέχουσα κεφαλαιοποίηση γύρω στα 41 εκατ. ευρώ (συν άλλα 16,5 εκατ. της αύξησης κεφαλαίου) είναι αρκετά απαιτητική.

ΑΛΛΑΤΙΝΗ

Υποαξίες και κεφαλαιακή στενότητα

Για την Αλλατίνη η καθετοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας από τον χώρο των αλεύρων στην αρτοβιομηχανία ήταν μονόδρομος και για τον σκοπό αυτόν αποκτήθηκε η πλειοψηφία των μετοχών της Κατσέλης, η οποία σύντομα θα απορροφηθεί από τη βορειοελλαδίτικη εταιρεία.

Μέχρι σήμερα η Αλλατίνη όχι μόνο «γράφει» πολύ μεγάλες αρνητικές υπεραξίες από την κίνησή της αυτή (δημόσια προσφορά στα 3,70 ευρώ), αλλά επιπλέον προχωρά και σε αύξηση κεφαλαίου 40 εκατ. ευρώ ή και παραπάνω, προκειμένου να καλύψει μέρος του τιμήματος που δόθηκε και χρηματοδοτήθηκε με τραπεζικό δανεισμό.

Η φετινή κερδοφορία της εταιρείας σε ενοποιημένη βάση -και παρά τη θετική «επιστροφή» της Κατσέλης- κατά το πρώτο φετινό τρίμηνο βασίστηκε σε πολύ σημαντικό βαθμό στη θετική φορολογία ύψους 1,075 εκατ. ευρώ.


ΙΠΠΟΤΟΥΡ

Το νέο σενάριο επιβίωσης

Με τα ίδια κεφάλαια της εισηγμένης να είναι αρνητικά, η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της είναι προϋπόθεση επιβίωσης. Στην τελευταία «εκδοχή» της (γιατί η συγκεκριμένη έκδοση έχει ψηφιστεί αρκετές φορές, με διαφορετικό όμως προορισμό των χρημάτων) η αύξηση κεφαλαίου συνδυάζεται με τερματισμό της παραγωγικής διαδικασίας και με έμφαση στον εμπορικό τομέα.
Το ύψος της αύξησης κεφαλαίου υπολογίζεται σε 9,7 εκατ. ευρώ και ο βασικότερος μέτοχος (οικογένεια Χανδρή) φαίνεται ότι θα καλύψει τουλάχιστον το ποσοστό που του αναλογεί, ενώ άγνωστο είναι τι θα πράξει ο δεύτερος σε μέγεθος μέτοχος, που είναι η ασφαλιστική εταιρεία Groupama.


ΕΝΩΜΕΝΗ ΚΛΩΣΤΟΫΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑ

Δει δε χρημάτων...

Η εταιρεία δηλώνει ότι το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης υλοποιείται κανονικά, ωστόσο απαιτείται χρηματοδότηση λόγω του ότι είναι αδύνατον αυτό να πραγματοποιηθεί καθώς η εισηγμένη, με τις υπάρχουσες συνθήκες, θα πρέπει να καταβάλλει σαφώς περισσότερα από 5 εκατ. ευρώ τον χρόνο προκειμένου να εξυπηρετεί τις υπάρχουσες δανειακές υποχρεώσεις της. Ο βαθμός επιτυχίας της προτεινόμενης αύξησης κεφαλαίου, ύψους έως και 55,7 εκατ. ευρώ, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη στάση την οποία θα τηρήσουν οι τράπεζες και η οικογένεια Λαναρά.


ΧΑΤΖΗΚΡΑΝΙΩΤΗΣ

Εάν και εφόσον...

Η γενική συνέλευση της εταιρείας έλαβε απόφαση για αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της κατά περίπου 1,1 εκατ. ευρώ προκειμένου να οδηγήσει σε άνοδο την παραγωγική δυναμικότητά της και να περιορίσει το κόστος παραγωγής (project 4,2 εκατ. ευρώ). Ωστόσο, το θέμα της αύξησης προϋποθέτει την έγκριση για επιχορήγηση του συγκεκριμένου project. Επίσης, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το σύνολο των μελών της οικογένειας Χατζηκρανιώτη θα καλύψει το ποσοστό που της αναλογεί. Τη συμμετοχή των μικρομετόχων δυσκολεύει, πέρα από τη γενικότερη συγκυρία, και το πολύ χαμηλό επίπεδο κερδοφορίας της εταιρείας.

ΖΗΝΩΝ

ΑΜΚ υπερτριπλάσια των ιδίων κεφαλαίων!

Η προτεινόμενη αύξηση κεφαλαίου των 29,2 εκατ. ευρώ είναι μεγαλύτερη από την τρέχουσα κεφαλαιοποίηση της εισηγμένης και υπερτριπλάσια από το ύψος των ιδίων κεφαλαίων της (7,7 εκατ. ευρώ)!

Στόχος της αύξησης κεφαλαίου είναι η είσοδος σε νέες δραστηριότητες, με τις τρέχουσες επιδόσεις της εταιρείας να είναι «αναιμικές» (κύκλος εργασιών χαμηλότερος του 1 εκατ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο, με ζημίες 457 χιλιάδων).


ΒΙΟΣΩΛ

Μετά την αύξηση νέα αύξηση...

Και σε νέα αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της προχωρά η Βιοσώλ -ύψους 12 εκατ. ευρώ αυτήν τη φορά- με στόχους την απόκτηση και άλλων συμμετοχών σε υποσχόμενες εταιρείες και την ενίσχυση του κεφαλαίου κίνησής της. Έχει ήδη προηγηθεί η εξαγορά άλλων επιχειρήσεων στον χώρο της επεξεργασίας υδάτων, όπως της Κάλλιγκαν Ελλάς και της Aquatronics.

Η ουσιαστική μετατροπή της Βιοσώλ σε holding με την προσθήκη κερδοφόρων συμμετοχών θα μπορούσε να είναι μια καλή μέθοδος για την επιστροφή της σε κερδοφόρα πορεία, ωστόσο η τρέχουσα κεφαλαιοποίηση των 53,5 εκατ. ευρώ περίπου (που θα φτάσει στα 65 εκατ. αν καλυφθεί πλήρως η αύξηση κεφαλαίου) απαιτεί πολύ περισσότερα πράγματα από ένα αποτέλεσμα το οποίο θα αρχίζει από «συν»...

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 535 της εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ" (20 - 24 Ιουνίου 2008).