«Όταν ένα λάθος διορθώνεται με… ένα μεγαλύτερο». Αυτή είναι η απάντηση στελέχους της αγοράς, όταν κλήθηκε να σχολιάσει τις πρόσφατες κυβερνητικές ενέργειες για την αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών δανείων στην Κύπρο.
Σύμφωνα με το στέλεχος, το πρώτο λάθος αφορούσε τις πολύ «χαλαρές» θεσμικές διατάξεις των προηγούμενων ετών, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα μόλις ένα πολύ μικρό ποσοστό των οφειλετών να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, παρά το γεγονός ότι το ΑΕΠ της χώρας έχει αυξηθεί κατά 10% την τριετία 2015-2017 και αναμένεται να τρέξει με ένα επιπλέον 3%-4% φέτος.
Οι σχετικές επισημάνσεις της τρόικας και παραγόντων της αγοράς είχαν διατυπωθεί από τότε, αλλά άντε να πείσεις τους πολιτικούς (κυβερνητικούς και αντιπολιτευόμενους, γιατί η κυβέρνηση δεν διαθέτει τη δεδηλωμένη στη Βουλή) πως τα μέτρα θα έπρεπε να είναι αυστηρότερα.
Έλα όμως που σήμερα το πρόβλημα «έσκασε» και -επειδή δεν υπάρχει το περιβόητο λεφτόδεντρο- τη ζημιά πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ θα την επωμιστούν οι φορολογούμενοι και τα παιδιά τους!
Πρώτον, γιατί ένα ποσό γύρω στο 1,5 δισ. που η κυβέρνηση επένδυσε στη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα έχει χαθεί οριστικά. Και πέραν αυτού, υπάρχουν και οι κρατικές εγγυήσεις που θα δοθούν στην Ελληνική Τράπεζα για πιθανές πρόσθετες επισφάλειες των δανείων της «καλής» ΣΤΚ που της «πουλήθηκε» δωρεάν.
Έναντι αυτών των απωλειών -αποτελούν μεγάλο ποσοστό επί ενός ΑΕΠ που προσεγγίζει τα 20 δισ. ευρώ-, το δημόσιο θα καρπωθεί τα όποια έσοδα (μάλλον κάτι… ψιλά, αν συνυπολογιστούν και τα ποσά που θα δοθούν για αφυπηρετήσεις εργαζομένων) από τη διαχείριση των κόκκινων δανείων της ΣΚΤ, ύψους περίπου έξι δισ. ευρώ.
Και δεύτερον, επειδή στο υπό διαμόρφωση «Πρόγραμμα Εστία», το δημόσιο θα βάλει «για τα καλά» το χέρι στην τσέπη. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα, στα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια θα προσφέρονται «κουρέματα» της τάξεως του 50%, όπου με το 30% θα επιβαρύνονται οι τράπεζες και με το υπόλοιπο 20% το κράτος. Μάλιστα, καταγγέλλεται πως τα εισοδηματικά κριτήρια ένταξης στο Πρόγραμμα είναι τόσο «άνετα», έτσι ώστε να «χωράνε» τόσο μεσαίου εισοδήματος δανειολήπτες, όσο και στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Πάντως, μπορεί όλες αυτές οι εξελίξεις να βαραίνουν το δημόσιο χρέος της χώρας (άρα τους φορολογούμενους), ωστόσο ανακουφίζουν το τοπικό τραπεζικό σύστημα, καθώς σ’ αυτό:
• Θα εισρεύσουν επιπλέον 150 εκατ. ευρώ με τη μορφή μετρητών, λόγω της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου στην οποία θα προχωρήσει η Ελληνική Τράπεζα (η οποία και θα αποκτήσει την «καλή» ΣΚΤ).
• Θα αφαιρεθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της ΣΚΤ ύψους έξι δισ. ευρώ.
• Θα «τακτοποιηθούν» σε σημαντικό βαθμό στεγαστικά δάνεια άλλων τραπεζών μέσω του «Προγράμματος Εστία», με τις τράπεζες να εισπράττουν χρήματα και -ουσιαστικά- να μην καταγράφουν ζημίες.
• Θα μειωθεί σε σημαντικό βαθμό το κόστος μισθοδοσίας, λόγω της αποχώρησης μεγάλου αριθμού εργαζομένων της ΣΚΤ.