**Οι αναλυτικοί πίνακες με τις αποδόσεις των αγορών και των κλάδων κατά τις περιόδους ύφεσης στις ΗΠΑ αλλά και τις αποτιμήσεις ανά κλάδο δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”.

Παρά το γεγονός ότι οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες δίνουν σήμερα (στις μεγάλες χρηματιστηριακές αγορές) τιμές-στόχους για το τέλος του 2008 που κατά μέσο όρο παραπέμπουν σε ”γύρισμα” των αγορών κάποια στιγμή μέσα στο έτος +20% έως +30% από τα σημερινά επίπεδα τιμών, εντούτοις κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι οι επενδυτές βιάζονται να αγοράσουν μετοχές.

Τα οικονομικά στοιχεία, εξάλλου, κινούνται στον προδιαγεγραμμένο άξονα της παγκόσμιας επιβράδυνσης της ανάπτυξης και της αύξησης του πληθωρισμού.

Οι ΗΠΑ εισέρχονται μάλλον σε ύφεση και το κορυφαίο ερώτημα είναι αν οι επιθετικές μειώσεις επιτοκίων θα καταφέρουν να αντιστρέψουν γρήγορα το κλίμα.

Η πτώση των επιτοκίων και το φοροελαφρυντικό πακέτο δεν είναι επαρκή για αρκετούς, ενώ η αβεβαιότητα για πιθανή απώλεια της πιστοληπτικής ικανότητας των ασφαλιστικών ομολόγων αυξάνει τη μετοχική μεταβλητότητα, καθώς αναφέρεται ότι οι απομειώσεις για τις τράπεζες αναμένεται να ξεπεράσουν τα 270 δισ. δολάρια.

Οι διακυμάνσεις στις αναδυόμενες αγορές συνεχίζουν να βρίσκονται σε αντιστοιχία με τις ανεπτυγμένες αγορές, ενώ παρελθόν δείχνει να αποτελεί η τάση της αποδέσμευσης (decoupling) που είχαν επιδείξει.

Στην ευρωζώνη πιστεύεται πως η ανάπτυξη θα υποχωρήσει σημαντικά, ενώ οι αγορές παραμένουν πιο ευάλωτες και περισσότερο επιφυλακτικές, αντανακλώντας τη διαφορά στη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ αλλά και την αβεβαιότητα για τις χρηματοοικονομικές εταιρείες και κυρίως για τις ασφαλιστικές.

--- Η αισιόδοξη πλευρά

Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, οι συνεχόμενες μειώσεις επιτοκίων, το πλάνο μερικής διάσωσης του ασφαλιστικού τομέα και οι πιεσμένες αποτιμήσεις, σε συνδυασμό με τη short (πτωτική) τεχνική εικόνα, συνηγορούν υπέρ μιας βραχυπρόθεσμης (κάποια στιγμή) ανοδικής κίνησης των μετοχών.

Έτσι, για ορισμένους αναλυτές οι ελκυστικές αποτιμήσεις θα υπερκεράσουν την επιβράδυνση των εταιρικών κερδών, ενώ για άλλους η πτώση των τιμών και η μεταβλητότητα παραπέμπουν σε αντιστροφή της κύριας ανοδικής τάσης.

Το κατά πόσον οι τιμές των μετοχών ορθά καθρεφτίζουν το επίπεδο του κινδύνου ύφεσης, σε μια στιγμή μάλιστα όπου αναμένεται ότι τα εταιρικά αποτελέσματα θα απογοητεύσουν, παραμένει μη υπολογίσιμο, ενώ η απάντηση στο ερώτημα αυτό θα καθορίσει και την τελική τάση των μετοχών.

Στις παρούσες συνθήκες οι κραδασμοί δεν μπορούν να απορροφηθούν σε μικρό χρονικό διάστημα. Τα στατιστικά στοιχεία της Datastream δείχνουν πως σε περιόδους ύφεσης, από το 1970 έως σήμερα, οι μετοχές παγκοσμίως υποχωρούσαν από το υψηλό τους κατά μέσο όρο 36,3%, ενώ σήμερα η πτώση παγκοσμίως βρίσκεται στο μισό.

--- Οι τράπεζες

Προφανώς και τα στατιστικά στοιχεία δεν αποτελούν καθοριστική παράμετρο για την πορεία των αγορών και ιδίως σήμερα βασικό θέμα είναι η μη προφανής διάγνωση του μεγέθους της επιβράδυνσης που βιώνουμε ή που έρχεται αλλά και του βάθους των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο χρηματοοικονομικός κλάδος παγκοσμίως.

Οι τράπεζες εφαρμόζουν πλέον αυστηρότερους όρους δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές -ακόμη και σε περιπτώσεις που δεν αφορούν σε δάνεια ακίνητης περιουσίας-, την ώρα που η ζήτηση των επιχειρήσεων για πιστωτική κάλυψη έχει περιοριστεί, όπως προκύπτει από πρόσφατη έρευνα της Federal Reserve η οποία είναι ενδεικτική του ότι η πιστωτική ασφυξία εξαπλώνεται.

Αρχικά, η εκτίμηση της Deutsche Βank, που αναφέρει ότι το τοπίο δεν πρόκειται να ξεκαθαρίσει πριν από το δεύτερο τρίμηνο του 2008, ίσως να αποτελεί στοιχείο που θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους οι επενδυτές στη διαμόρφωση της όποιας στρατηγικής τους.

Ακόμη και αν η αμερικανική οικονομία ανακάμψει, όπως αναμένεται στο β΄ εξάμηνο, αυτή η πορεία δεν πρόκειται να είναι τόσο ισχυρή, όπως ευελπιστούν οι επενδυτές στις μετοχικές αγορές.

--- Αμυντικές επιλογές

Η UBS, π.χ., με βάση το παρόν δυσχερές επενδυτικό σκηνικό, προχώρησε στην επιλογή μίας ομάδας αμυντικών μετοχών από όλο τον κόσμο, από εταιρείες που διαθέτουν ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη και ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης, η κεφαλαιοποίησή τους είναι μεγάλη και βρίσκονται κατάλληλα τοποθετημένες ώστε να κερδίσουν μερίδια αγοράς.

Οι επιλογές (όλες με σύσταση ”αγοράς”) από τις ΗΠΑ αφορούν στους τίτλους των: Applied Materials Inc., AT&T Inc., Cisco Systems Inc., Coca Cola Co., General Electric Co., Halliburton Co., Hewlett-Packard Co., Intel Corp., International Paper, Johnson & Johnson, Kimberly-Clark, McDonald’s Corp., Microsoft Corp., News Corporation, Inc., Nike Inc., Oracle Corporation, Praxair Inc., Procter & Gamble, Sherwin-Williams Co. και Thermo Fisher Scientific Inc.

Από τον Καναδά επιλέγει τις Potash Corporation of Saskatchewan Inc. και Suncor Energy Inc., από τη Βρετανία τις BAE Systems, BP, Diageo, Reed Elsevier Plc., Tesco και Vodafone Group. Από την Ευρώπη επιλέγει τις Arcelor Mittal, Bayer, EdF, Holcim, L’Oréal, Nokia, Novartis, SAP A.G., Swatch Group και Vinci. Από την Ασία (εκτός Ιαπωνίας) επιλέγει τις Singapore Airlines και Westfield Group. Από την Ιαπωνία τις Canon, Japan Tobacco, Takeda Pharmaceutical, Toyota Motor και Yahoo Japan. Τέλος, από τις αναδυόμενες αγορές οι επιλογές αφορούν στους τίτλους των China Mobile (HK) Ltd., FEMSA, Infosys Technologies Ltd., Samsung Electronics και Teva Pharmaceutical Industries Limited.

--- Η ευρύτερη εικόνα

Όταν ο δείκτης (ΙSΜ) υπηρεσιών των ΗΠΑ βρίσκεται κάτω από το 50 (στο 41,9 σήμερα), τα πράγματα ιστορικά δεν θεωρούνται... ρόδινα για την πορεία της μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι τα ομόλογα (με τους 10ετείς ελληνικούς τίτλους να βρίσκονται στην κορυφή των αποδόσεων) ήταν από τις λίγες αξίες που ευνοήθηκαν σημαντικά το τελευταίο διάστημα, ενώ, αν ο κόσμος διολισθήσει σε ύφεση, αναμένεται ράλι στις τιμές.

Μια επιδείνωση στις ΗΠΑ θα οδηγήσει και τα ευρωπαϊκά ομόλογα σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα, καθώς τελικά θα επιβραδύνεται και η ευρωπαϊκή οικονομία.

Με βάση τις προβλέψεις της UΒS, οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων στις ΗΠΑ θα βρεθούν στο 3,6% στο τέλος του 2008, στην Ιαπωνία στο 1,6%, στη Βρετανία στο 4,4% και στην ευρωζώνη στο 3,9%.

Αν και οι περισσότερες τράπεζες διατηρούν τη σύσταση ”μειωμένων θέσεων” στις ομολογιακές αγορές, με το μακροοικονομικό τοπίο να συνεχίζει να προβληματίζει, τα ομόλογα αναμένεται να προσφέρουν αποδόσεις καλύτερες από αυτές των μετρητών, αλλά με διακυμάνσεις υψηλότερες του συνηθισμένου.

Μάλιστα, η πιθανότητα επιθετικών νέων μειώσεων στα επιτόκια ενισχύει τα βραχυπρόθεσμα έναντι των μακροπρόθεσμων, ενώ συνολικά τα ομόλογα αυξάνουν τον ρόλο τους σε ένα διαφοροποιημένο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο.

--- Τα επιτόκια

Η αυξημένη πιθανότητα επιθετικών μειώσεων επιτοκίων έχει ενισχύσει τα βραχυπρόθεσμα ομόλογα έναντι των μακροπρόθεσμων και αυτό συνεπάγεται περαιτέρω steepening της καμπύλης.

Πιο συγκεκριμένα, για το δολάριο ο στόχος είναι οι 200 μονάδες βάσης, ενώ για το ευρώ διαμορφώνεται στις 90 μονάδες βάσης. Το μέγεθος της διακύμανσης παραμένει στο 3,85% - 4,25% για τα bunds και στο 3,4% - 4,2% για τα treasuries.

Οι δείκτες των αναδυόμενων αγορών κινήθηκαν οριακά ανοδικά το τελευταίο διάστημα για τα ομόλογα δολαρίου και ευρώ. Πρωταγωνιστικό ρόλο στην αρνητική κίνηση το τελευταίο διάστημα είχαν τα ομόλογα της Νοτίου Αφρικής και της Αργεντινής, ενώ την υψηλότερη απόδοση κατέγραψαν τα ομόλογα της Βενεζουέλας.

Η διατήρηση των επιτοκίων του νοτιοαφρικανικού Ραντ στο 11%, σε συνδυασμό με τα στοιχεία αυξημένου πληθωρισμού και μειωμένου εμπορικού πλεονάσματος, οδήγησε σε σημαντική αποκόμιση κερδών στα ομόλογα της Νοτίου Αφρικής.

Η αυξημένη μεταβλητότητα των μετοχικών αγορών και η άνοδος της αποστροφής κινδύνου κυριάρχησαν και οδήγησαν σε υποαποδόσεις τα ομόλογα αναδυόμενων αγορών. Αναμένεται διεύρυνση των spreads ΕΜΒΙ+ στις 325 μονάδες βάσης, συμβατά με τη γενικότερη υποχώρηση των περιφερειακών αξιών.

--- Οι ισοτιμίες

Στο νομισματικό σκηνικό η ισοτιμία ευρώ - δολαρίου αναμένεται στο 1,4310 - 1,5 και ευρύτερα στο 1,4020 - 1,5180. Το γεν ενδέχεται να ενισχυθεί λόγω μείωσης της διάθεσης για ανάληψη ρίσκου και επαναφοράς κεφαλαίων.

Ο στόχος για τους επόμενους 12 μήνες είναι το 107 ως προς το δολάριο, ενώ αναμένεται κίνηση στο εύρος 152,80 - 161,80, με πολύ ισχυρά επίπεδα αντίστασης στο 159,60 ως προς το ευρώ. Η αναμενόμενη μείωση των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας ενδέχεται να πιέσει τη στερλίνα.

Παρ’ όλα αυτά, η ΒοΕ ακολουθεί ηπιότερη πολιτική σε σχέση με τη Fed, με αποτέλεσμα να αναμένεται μικρότερη μεταβολή στο παρεμβατικό επιτόκιο. Στην ισοτιμία ευρώ - στερλίνας αναμένεται κίνηση από 0,7240 έως 0,7700, με δωδεκάμηνο στόχο το 0,74.

Η μείωση των εξαγωγών της Ελβετίας υποδηλώνει ότι η ζήτηση στην ευρωζώνη επιβραδύνεται και ως εκ τούτου το ελβετικό νόμισμα συνεχίζει να αποτελεί ασφαλές καταφύγιο, σε ένα περιβάλλον όπου επικρατεί η αποφυγή ρίσκου. Συνεπώς, αναμένεται ανοδική αντίδραση από τα επίπεδα στήριξης του 1,5820 ως προς το ευρώ, ενώ ο στόχος για τους επόμενους 12 μήνες είναι το 1,59.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 516 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 08/02 - 12/02/2008.

**Οι αναλυτικοί πίνακες με τις αποδόσεις των αγορών και των κλάδων κατά τις περιόδους ύφεσης στις ΗΠΑ αλλά και τις αποτιμήσεις ανά κλάδο δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”.