του Χρήστου Κίτσιου

Από ασύμμετρες πωλήσεις υποφέρει πλέον το ελληνικό χρηματιστήριο καθώς, παρά το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες δεν διαθέτουν έκθεση στην κρίση των subprime, η διάχυση της κρίσης στις ευρωπαϊκές τράπεζες πυροδοτεί αυτόματες πωλήσεις στην Ελλάδα αφενός λόγω έλλειψης ικανής εμπορευσιμότητας και αφετέρου λόγω των κερδών που εγγράφονται ακόμη από πωλήσεις ελληνικών μετοχών.

Η χθεσινή συνεδρίαση αποτέλεσε και οριστικά την ”ταφόπλακα” της θεωρίας αποσύνδεσης στην οποία είχαν ποντάρει στις αρχές του έτους αρκετοί ξένοι οίκοι.

Με την Αμερική κλειστή λόγω αργίας από χθες η κρίση των subprime και της ύφεσης στις ΗΠΑ έχει εξαχθεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Σύμφωνα με τραπεζίτες και διαχειριστές, τρεις είναι οι βασικοί μοχλοί εξαγωγής της αμερικανικής κρίσης στον υπόλοιπο κόσμο, οι οποίοι θέτουν και το τέλος της θεωρίας αποσύνδεσης και πυροδοτούν ασύμμετρες πωλήσεις στο Χ.Α.

--”Ανατριχίλα” για ασφάλειες και τράπεζες

Η κρίση των subprime αγγίζει την ασφαλιστική βιομηχανία. Χθες έγινε η πρώτη υποβάθμιση πιστοληπτικής ικανότητας ασφαλιστικής εταιρίας (Financial Group Inc.), η οποία σημειωτέον αποτελεί εκδότη και μεγάλο διακρατητή εταιρικών ομολόγων και ευρωπαϊκών τραπεζών (Dexia).

Δεύτερος μοχλός είναι οι ανησυχίες ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα ανακοινώσουν με τη σειρά τους μεγάλες διαγραφές λόγω έκθεσης στα subprime. Ήδη χθες οι τίτλοι μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών δέχτηκαν ισχυρότατες πιέσεις.

Τρίτος μοχλός είναι η συνειδητοποίηση του τέλους της ίδιας της θεωρίας αποσύνδεσης.

--Η ιστορία ενός ”ντόμινο”

Οι αγορές φοβούνται ότι ως αποτέλεσμα της παραπάνω διάψευσης θα βγουν καθοδικές αναθεωρήσεις για τους ρυθμούς ανάπτυξης των αγορών της Νέας Ευρώπης και επομένως και αυτό θα αγγίξει άμεσα και τις ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν αξιόλογη έκθεση στην περιοχή.

Με τις ανησυχίες για τα θεμελιώδη να έχουν ”χτυπήσει κόκκινο” στην Ευρώπη, χωρίς πλοηγό λόγω κλειστής Αμερικής και με κρίσιμα τεχνικά όρια (τα χαμηλά του περασμένου Αυγούστου) να σπάνε, το καθοδικό momentum απέκτησε τεράστια δυναμική καθώς ενεργοποιήθηκαν πωλήσεις stop loss.

Η καθοδική διάσπαση των χαμηλών του περασμένου Αυγούστου (4.470 μονάδες για τον Γενικό, 2.340 μονάδες για τον 20άρη) είχε ως δεύτερη συνέπεια την απουσία αγοραστών, καθώς κανείς δεν ήταν ιδιαίτερα πρόθυμος να βγει αγοραστής σε αυτά τα επίπεδα. Με βάση την τεχνική ανάλυση, τα επίπεδα εισόδου αναθεωρήθηκαν χαμηλότερα και κυριάρχησε η λογική του φθηνότερου.

Έτσι οι πωλητές ήταν οι καθαροί κυρίαρχοι της αγοράς. Χαρακτηριστικό είναι ότι από την αρχή της συνεδρίασης οι μεγάλοι ξένοι brokers ήταν σχεδόν καθ’ ολοκληρία πωλητές, πυροδοτώντας πωλήσεις και από εγχώρια θεσμικά χαρτοφυλάκια και βεβαίως από μικρούς ιδιώτες επενδυτές είτε λόγω πανικού είτε λόγω σπασμένων ενεχύρων επί μετοχών.

Μεγάλος ξένος broker ο οποίος διενεργεί στο Χ.Α. έως και το 20% των ημερήσιων συναλλαγών ξεκίνησε τη συνεδρίαση με πωλήσεις σε όλο το εύρος του ταμπλό πλην της Jumbo όπου έβγαλε μικρές αγορές.

Αντίστοιχη ήταν η εικόνα άλλων brokers. Η UBS έβγαζε αγορές σχεδόν μόνο στον τίτλο του Μυτιληναίου, ενώ μεγάλες πωλήσεις υπήρξαν και από μικρομεσαίου μεγέθους ευρωπαϊκά χαρτοφυλάκια. Πωλήσεις που έπληξαν κατά κύριο λόγο τους τίτλους μικρομεσαίας κεφαλαιοποίησης υπό τις φήμες ακόμη και κατάρρευσης ευρωπαϊκών funds (φήμες για κατάρρευση γαλλικού fund κυκλοφόρησαν ευρέως χθες). Και όλα αυτά με τους Αμερικανούς σε αργία.

--Ασύμμετρες κινήσεις και σενάρια

Ο φόβος των διαχειριστών έγκειται τώρα στις ασύμμετρες κινήσεις. Ήτοι, λόγω της προηγούμενης μεγάλης πτώσης των αμερικανικών τραπεζών να εκδηλωθεί στροφή από τις μετοχές των υπόλοιπων αγορών σε αμερικανικές.

Με δεδομένο ότι κατά τους προηγούμενους τέσσερις μήνες υπήρχε consensus μειωμένης έκθεσης σε αμερικανικές μετοχές και αυξημένης σε μετοχές αναδυόμενων αγορών και κατά δεύτερο λόγο σε ευρωπαϊκές, μια τέτοια στροφή θα ήταν καταλυτική για την επενδυτική συμπεριφορά της Αμερικής και του υπόλοιπου κόσμου το επόμενο διάστημα.

Το σενάριο αυτό εδράζεται στην εκτίμηση ότι έχει ήδη αποκαλυφθεί το μεγαλύτερο μέρος των απωλειών για τις αμερικανικές τράπεζες από την κρίση των subprime καθώς και σε μία ακόμη εκτίμηση ότι ο συνδυασμός των δημοσιονομικών μέτρων με τις νέες μειώσεις των επιτοκίων θα δημιουργήσει προοπτικές εξόδου από την κρίση και την ύφεση ακόμη και εντός του 2008.

Σύμφωνα με επικεφαλής τμήματος Asset Management ελληνικής τράπεζας, για να δικαιολογηθούν χαμηλότερα επίπεδα τιμών στον S&P από τις 1.320-25 μονάδες (πτώση της τάξης του 10% από τις αρχές του έτους) θα πρέπει οι αναθεωρήσεις εταιρικών κερδών στις οποίες θα προχωρήσουν οι αναλυτές να συγκλίνουν στη μείωσή τους σε σχέση με το 2007. Σε μια τέτοια περίπτωση η δυναμική της πτώσης θα ανατροφοδοτούνταν και οι αποτιμήσεις ίσως υποχωρήσουν στον S&P ως και 15% χαμηλότερα.

Σίγουρο ότι οι μετοχικές αποτιμήσεις θα πιεστούν έτι περαιτέρω το επόμενο διάστημα, εκτιμώντας όμως ότι θα δημιουργηθούν και μεγάλες αγοραστικές ευκαιρίες όταν οι αγορές θα έχουν διορθώσει κατά 20% με 25% από τις αρχές του χρόνου, εμφανίζεται ανώτατο τραπεζικό στέλεχος με εμπειρία στη διαχείριση κεφαλαίων.

”Αν πιστέψουμε ότι μια κρίση με την ένταση που διακρίνει αυτήν της αγοράς ακινήτων αγγίζει ως και το 20% της δευτερογενούς αγοράς ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων, τότε οι αγορές μετοχών έχουν ακόμη μπροστά τους μεγάλες δυσκολίες” σημειώνει, συμπληρώνοντας: ”Οι διαγραφές και οι προβλέψεις που έχουν μέχρι στιγμής ανακοινωθεί μετά τα αποτελέσματα γ’ και δ’ τριμήνου 2007 φτάνουν μόλις στο 2% της συνολικής αγοράς των subprime”.

Σε κομβικό σημείο για το Χ.Α. αναδεικνύονται οι εκθέσεις των αναλυτών των μεγάλων ξένων οίκων αφού διενεργηθούν οι καθιερωμένες επισκέψεις και παρουσιάσεις του Ιανουαρίου. Αν έχει ήδη υποχωρήσει στα επίπεδα των 4.000 μονάδων και οι εκθέσεις δίνουν περιθώρια ανόδου αντίστοιχα των προηγούμενων ετών (της τάξης του 30% με 35%), τότε πιθανότατα θα προκύψουν καραμπινάτες επενδυτικές ευκαιρίες σύμφωνα με επικεφαλής μεγάλης σε υπό διαχείριση ενεργητικό ΑΕΔΑΚ.