του Στέφανου Κορέλλη

Περισσότερο από εκατό δολάρια θα είναι υψηλότερη φέτος η μέση τιμή του χρυσού σε σύγκριση με το 2007. Αυτό προβλέπουν πολλοί αναλυτές και traders, όμως κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος σε μία αγορά με έντονα κερδοσκοπικά χτυπήματα. Και αυτό αποτυπώνεται και στις επιφυλάξεις παραγόντων οι οποίοι ανησυχούν όσο βλέπουν το επενδυτικό ενδιαφέρον να αυξάνεται.

Ειδικότερα, ο χρυσός ακολουθεί βίο παράλληλο με εκείνον του πετρελαίου. Το προηγούμενο διάστημα, όταν το αργό πετρέλαιο στη Νέα Υόρκη ξεπέρασε τα 100 δολάρια το βαρέλι, η τιμή του χρυσού έκανε νέο ιστορικό ρεκόρ στα 868 δολάρια ανά ουγκιά, καταρρίπτοντας το προηγούμενο των 850 δολαρίων από το 1980, όταν εκτινάχτηκε η τιμή του πετρελαίου κατά τη διάρκεια της ισλαμικής επανάστασης στο Ιράν.

Αναλυτές, επενδυτές και traders, που συμμετείχαν σε έρευνα του ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg, μετά την άνοδο του πετρελαίου στα 100 δολάρια, αύξησαν τη μέση τιμή του χρυσού για το 2008 στα 800 δολάρια ανά ουγκιά (άνοδος 15% σε σύγκριση με πέρυσι).

Το 2007 η μέση τιμή βρισκόταν στα 696 δολάρια και μάλιστα ήταν μία χρονιά κατά την οποία η τιμή αυξήθηκε κατά 30%, ενώ από το 2000 έχει σχεδόν υπερτριπλασιαστεί.

Ταυτόχρονα, υπάρχουν εκτιμήσεις για πολύ μεγαλύτερη άνοδο στα 900 δολάρια, ενώ ορισμένοι δεν έχουν αποκλείσει ούτε τα 1.200 ή και τα 1.500 δολάρια, επικαλούμενοι (σε συνδυασμό με την πιστωτική κρίση) μεγάλη συρρίκνωση των εξαγωγών της Νότιας Αφρικής, που είναι η μεγαλύτερη παραγωγός χρυσού παγκοσμίως.

Οι αιτίες της ανόδου

Οι λόγοι που ευνοούν την αύξηση της τιμής του πολύτιμου μετάλλου συνδέονται με την κρίση σε οικονομίες της Δύσης και σε αγορές λόγω των στεγαστικών δανείων υψηλού ρίσκου.

Συγκεκριμένα:

* Υπάρχει ανησυχία για συνέχιση της επιβράδυνσης της αμερικανικής οικονομίας, με αποτέλεσμα πολύ περισσότεροι επενδυτές να στρέφονται στις ”ασφαλείς” επενδύσεις, όπως είναι ο χρυσός και τα υπόλοιπα εμπορεύματα. Χρηματοοικονομικοί όμιλοι πιστεύουν πως η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ έχει περιθώρια για μία ακόμη μείωση του επιτοκίου της. Όμως, ακόμη και εάν υπάρξει χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, το δολάριο θα παραμείνει υπό πίεση σε σχέση με τα βασικά νομίσματα, ευνοώντας τη στροφή σε επενδυτικά ”καταφύγια”.

* Αν το αμερικανικό νόμισμα αποδυναμωθεί ακόμη περισσότερο -το σενάριο αυτό ευνοείται από το προεκλογικό κλίμα στις ΗΠΑ, το οποίο δεν στηρίζει το ακριβό δολάριο που θα προκαλέσει μείωση της ανταγωνιστικότητας των αμερικανικών εξαγωγών- και η τιμή του πετρελαίου διατηρηθεί στα τρέχοντα υψηλά επίπεδα, πολλά funds αναμένεται ότι θα κινηθούν προς τον χρυσό ώστε να θωρακιστούν απέναντι στους κινδύνους που προκαλούν οι πληθωριστικές πιέσεις.

* Βασικό στοιχείο για την άνοδο της τιμής του χρυσού είναι ότι η ζήτηση θα παραμείνει αμείωτη κυρίως από την Κίνα, την Ινδία και τη Μέση Ανατολή, καθώς το βιοτικό επίπεδο αυξάνεται και ανεβαίνει η ζήτηση για παραγωγή κοσμημάτων.

Οι κίνδυνοι

Βέβαια, οι κίνδυνοι και οι αναλυτές που παρουσιάζονται επιφυλακτικοί για την αγορά δεν λείπουν. Συγκεκριμένα, θετικό κρίνεται ότι στο τέλος του χρόνου τα funds αύξησαν -κατά σχεδόν 8,5%- τις καθαρές long θέσεις για μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών σε όλα τα εμπορεύματα. Αυτή η κίνηση αποτυπώνει τις προθέσεις των επενδυτικών κεφαλαίων.

Όμως, ο διάσημος για την αγορά πολύτιμων μετάλλων αναλυτής κ. Τζον Νάντλερ ανέφερε ότι οι κερδοσκοπικές θέσεις στον χρυσό έχουν φτάσει στα 250.000 συμβόλαια, επίπεδο που σύμφωνα με τον ίδιο είναι πολύ υψηλό.

Έτσι, στην περίπτωση που δεν υπάρξουν σημαντικά νέα ανοίγματα το επόμενο διάστημα, η επενδυτική ψυχολογία ενδέχεται να ”γυρίσει”, αφού θα θεωρηθεί ότι ο χρυσός έχει υπεραγοραστεί.

Αυτό κυρίως αφορά σε όσους επενδυτές εισέλθουν τελευταίοι στο... πάρτι, καθώς ο συνδυασμός των παραπάνω συνθηκών θα προκαλέσει δραματικές αλλαγές στην ανοδική τάση της τιμής του χρυσού το 2008.

---Η τιμή αυξάνεται, οι μετοχές κλυδωνίζονται

Τα χρυσωρυχεία δύσκολα ανταποκρίνονται στη ζήτηση.

Νέα deals προβλέπεται ότι θα πραγματοποιηθούν το 2008 από τα ισχυρά χρυσωρυχεία, τα οποία θέλουν να ενισχύσουν τη θέση τους εξαγοράζοντας μικρότερους ”παίκτες”.

Η πρόσφατη εκτίναξη της τιμής του χρυσού σε νέα επίπεδα-ρεκόρ και οι ανοδικές προβλέψεις για το 2008 δεν σημαίνει ότι θα συνοδευτούν απαραίτητα και από αντίστοιχη άνοδο των μετοχών των ομίλων εξόρυξης του πολύτιμου μετάλλου. Μάλιστα, παρατηρείται ότι η αύξηση της ζήτησης χρυσού -ένας από τους βασικούς λόγους που συμβάλλουν στην άνοδο της τιμής του- καταλήγει σε αρκετές περιπτώσεις να είναι η αχίλλειος πτέρνα για τις εταιρείες και τις μετοχές τους.

Είναι ενδεικτικό ότι παρά την κατά 30% αύξηση της τιμής μέσα στο 2007 οι τίτλοι των ισχυρών ομίλων εξόρυξης, το ίδιο διάστημα, κινήθηκαν σε όλο το φάσμα, από άνοδο περίπου 40% έως πτώση κατά 30%.

Συγκεκριμένα, την παγκόσμια παραγωγή χρυσού μονοπωλούν οι εταιρείες από τη Νότιο Αφρική, την Αυστραλία, τον Καναδά και τις ΗΠΑ, όπως είναι η Goldfields, η AngloGold, η Barrick Gold, η Harmony Gold και η Newmont Mining. Η ετήσια διεθνής παραγωγή από τους ισχυρούς ομίλους υπολογίζεται περί τους 2.500 τόνους.

Όμως, οι εταιρείες δύσκολα μπορούν να την αυξήσουν για να ανταποκριθούν στη μεγαλύτερη ζήτηση, τροφοδοτώντας έτσι και την άνοδο της τιμής. Ταυτόχρονα, εάν προσπαθήσουν να αυξήσουν την παραγωγή αυξάνεται το λειτουργικό κόστος τους και αντίστοιχα μειώνονται τα περιθώρια της κερδοφορίας τους.

Έτσι, οι εξαγορές μικρότερων εταιρειών καταλήγουν να είναι μονόδρομος για τους ισχυρούς ομίλους, που θέλουν να βελτιώσουν τη θέση τους και να ανταποκριθούν στις επενδυτικές προσδοκίες.

Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που αρκετοί αναλυτές σε περιόδους υψηλής ζήτησης του χρυσού, όπως η τρέχουσα, πιστεύουν ότι πολύ καλύτερες προοπτικές έχουν τα μεσαίου μεγέθους χρυσωρυχεία, όπως είναι το Agnico Eagle Mines, το Yamaha Gold, το High River Gold κ.ά.

Επίσης, για ακόμη πιο προχωρημένους και ριψοκίνδυνους επενδυτές, ευκαιρίες προσφέρουν οι εταιρείες που εξειδικεύονται στον εντοπισμό κοιτασμάτων χρυσού. Από τη στιγμή που θα αρχίσει η εκμετάλλευση ενός νέου κοιτάσματος, ανεβαίνουν και οι μετοχές τους. Αυτά βέβαια για όσους τυχερούς χτυπήσουν... φλέβα χρυσού.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 512 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 11/1 - 15/1/08.