της Αθηνάς Καλαϊτζόγλου

Χωρίς ν’ ανοίξει... ρουθούνι η κυβέρνηση με μια κίνηση αιφνιδιασμού άνοιξε τον δρόμο για την εκχώρηση του μάνατζμεντ των Ελληνικών Πετρελαίων στον όμιλο Λάτση.

Έξι μήνες πριν από την ενεργοποίηση της συμφωνίας μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και του ομίλου Λάτση, η οποία προβλέπει, μεταξύ άλλων, την ανάδειξη της διοίκησης των ΕΛΠΕ από τη γενική συνέλευση των μετόχων, παραιτήθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, κ. Πάνος Καβουλάκος, και στη θέση του τοποθετήθηκε ο κ. Γιάννης Κωστόπουλος, εκτελεστικό μέλος στο Δ.Σ. και ένα από τα ιστορικά στελέχη του ομίλου Λάτση.

Ταυτόχρονα, ο έτερος άνθρωπος Λάτση στα ΕΛΠΕ, κ. Θεόδωρος Βάρδας, αναβαθμίστηκε από μη εκτελεστικό σε εκτελεστικό μέλος, ενώ εισήλθε και τρίτο πρόσωπο στο Δ.Σ., ο κ. Γ. Καλλιμόπουλος.

Όπως ανακοινώθηκε επίσημα, ο κ. Κωστόπουλος αναλαμβάνει διευθύνων σύμβουλος με κοινή απόφαση των υπουργείων Οικονομίας και Ανάπτυξης, ως εκπρόσωπος του Δημοσίου. Η τυπική αυτή φρασεολογία υποκρύπτει πολλή ουσία.

1. Η συμφωνία κορυφής που επιτεύχθηκε μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και του ομίλου Λάτση είχε ως στόχο να μη ”χρεωθεί” η κυβέρνηση τις όποιες αναταράξεις από τη μετάβαση της διοίκησης των ΕΛΠΕ στον δεύτερο.

Αντίθετα, η προσπάθεια επικεντρώθηκε στο να γίνει η κίνηση αυτή πιο ομαλά. Καθώς οι αποκρατικοποιήσεις συναντούν αντίσταση (όρα ΔΕΗ) ή γίνονται και με τρόπο που δεν ελέγχει η κυβέρνηση (όρα ΟΤΕ), η προσπάθεια αυτή τη φορά ήταν ό,τι γίνει να πραγματοποιηθεί με το ελάχιστο δυνατό κόστος.

Και μάλλον στέφθηκε από επιτυχία, καθώς με την ανακοίνωση της παραίτησης του κ. Καβουλάκου και την αντικατάστασή του από τον κ. Κωστόπουλο η μετοχή της εταιρείας απογειώθηκε. Από εδώ και πέρα οι όποιες αναμενόμενες αντιδράσεις από τους συνδικαλιστές των ΕΛΠΕ φαίνεται ότι θα εξαντληθούν στη ρητορεία.

2 . Καθώς η συμφωνία Δημοσίου και ομίλου Λάτση επέχει θέση νόμου, που κυρώθηκε μάλιστα και από τη Βουλή και ενεργοποιείται έπειτα από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ήταν λογικό να εμφανιστεί ο κ. Κωστόπουλος ως εκπρόσωπος του Δημοσίου.

Όμως η ”πίτα” της διοίκησης των ΕΛΠΕ μοιράστηκε πολύ νωρίτερα: πρόεδρος ο κ. Τίμος Χριστοδούλου (επί της ουσίας εκπρόσωπος του Δημοσίου) και διευθύνων σύμβουλος ο κ. Γιάννης Κωστόπουλος (επί της ουσίας εκπρόσωπος του ομίλου Λάτση).

--- Το ποσοστό του Δημοσίου

Έτσι, αυτή τη στιγμή ο όμιλος Λάτση διαθέτει στα ΕΛΠΕ ένα σημαντικό ποσοστό και ταυτόχρονα το μαχαίρι και το πεπόνι σε ό,τι έχει να κάνει με το μάνατζμεντ της εταιρείας.

Το μεγάλο ερώτημα, το οποίο σε αυτή τη φάση δεν έχει συγκεκριμένη απάντηση, είναι τι θα γίνει με το ποσοστό του Δημοσίου στην εισηγμένη όταν έρθει τυπικά το πλήρωμα του χρόνου για την εφαρμογή της συμφωνίας. Θα πωληθεί στον όμιλο Λάτση; Θα διατηρηθεί ως έχει; Θα διατεθεί σε τρίτον επενδυτή;

Αυτή τη στιγμή μόνο σενάρια μπορούν να γίνουν. Καταρχήν, σε περίπτωση που το ελληνικό δημόσιο αποφασίσει να αποχωρήσει από τα ΕΛΠΕ, πρώτος προτιμητέος επενδυτής θα είναι ο όμιλος Λάτση.

Ωστόσο, πηγές που μίλησαν στον ”Μ” εξέφραζαν την άποψη ότι ίσως τελικά να μη χρειαστεί το Δημόσιο να εκχωρήσει το ποσοστό του, εκτός κι αν κριθεί ότι υπάρχει ανάγκη για έσοδα...

Σε κάθε περίπτωση εκτιμάται ότι η περίοδος που θα ακολουθήσει θα λειτουργήσει σαν... test drive για τη συνύπαρξη ελληνικού δημοσίου και ομίλου Λάτση στα ΕΛΠΕ. Εάν αυτό το μοντέλο διοίκησης ”περπατήσει”, γιατί να φύγει το Δημόσιο από μια εταιρεία κερδοφόρα, στην οποία μάλιστα θα μπορεί να προσφέρει και την εγγύησή του;

--- Χωρίς αλλαγές

Επί της ουσίας, τώρα, εκτιμάται ότι ο νέος διευθύνων σύμβουλος δεν θα πιέσει για αλλαγές προσώπων εντός του ομίλου. Εάν γίνουν ορισμένες πιθανόν να αφορούν σε εσωτερικές μετακινήσεις και όχι σε μεταγραφές από τον όμιλο Λάτση, ο οποίος έτσι κι αλλιώς δεν διαθέτει πάρα πολλά στελέχη γνώστες του αντικειμένου.

Πληροφορίες, πάντως, που διέτρεξαν τον όμιλο αμέσως μετά την τοποθέτηση Κωστόπουλου έφεραν τον κ. Χριστοδούλου να είναι δυσαρεστημένος για τις μεθοδεύσεις αυτές, καθώς έως και την τελευταία στιγμή επέμενε να παραμείνει στη θέση του ο κ. Καβουλάκος, ο οποίος είχε τη συναίνεσή του για τη μεταγραφή του στα ΕΛΠΕ.

Ένα ενδεικτικό στοιχείο, πάντως, της μεθοδικότητας και του αιφνιδιασμού που γνώρισε η αλλαγή ήταν το γεγονός ότι ένα βράδυ νωρίτερα η διοίκηση των ΕΛΠΕ με την προηγούμενη σύνθεσή της παρέθετε γεύμα σε δημοσιογράφους χωρίς να προοιωνίζεται τίποτε. Για τους πιο παρατηρητικούς, ωστόσο, ο κ. Κωστόπουλος δεν καθόταν στο ίδιο τραπέζι με τον κ. Καβουλάκο. Αντίθετα, ο αναβαθμισμένος κ. Βάρδας ήταν στο τραπέζι του προέδρου.

--- Ο διαγωνισμός για τη ΝΙS

Ενώ η Σερβία κρατά ακόμη κλειστά τα χαρτιά της για τον διαγωνισμό πώλησης της Naftna Industrija Srbije (NIS), δημοσιοποιήθηκε η πρόθεση της αυστριακής OMV να συμπράξει με τα ΕΛΠΕ προκειμένου να διεκδικήσουν την εξαγορά της σερβικής εταιρείας.

Ωστόσο, πηγές που γνωρίζουν το θέμα και αξιολογούν κυρίως την περιρρέουσα πολιτική κατάσταση για το μέλλον του Κοσόβου εκτιμούν ότι η NIS τελικά θα περάσει σε ρωσικά χέρια, ως αντάλλαγμα της σερβικής κυβέρνησης στη ρωσική υποστήριξη για το Κόσοβο.

Καθώς λοιπόν αυτό το τελευταίο ζήτημα παραμένει ανοιχτό, δεν αναμένεται να δημοσιευτεί κανένας διαγωνισμός για τη NIS. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι η σερβική κυβέρνηση αφήνει να διαρρέει στον Τύπο πως δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη ούτε καν τo ποσοστό ιδιωτικοποίησης της NIS.